Gorte Nagusiak (Espainia): berrikuspenen arteko aldeak

Gorte Nagusiak ; Cortes Generales
	XII. legegintzaldia
Mota
Mota	Bi ganberakoa
Etxeak	Senatua; Kongresua
Zuzendaritza
Senatuko; Lehendakaria	Pío García-Escudero (PP) ; 2011. urtetik
Kongresuko; Lehendakaria	Ana Pastor (PP) ; 2016. urtetik
Osaketa
Senatua; Alderdi politikoak	██ Talde Popularra (56) ██ Talde Sozialista (121) ██ Ezker Errepublikarra (11) ██ Euskal Taldea (9)
Diputatuen Kongresua; Alderdi politikoak	██ Talde Popularra██ Talde Sozialista██ Unidos Podemos-En Comú Podem-En Marea Taldea██ Ciudadanos Taldea██ Ezker Errepublikar Taldea██ Euskal Taldea (EAJ-PNV) ██ Vox taldea
Hauteskundeak
Senatua Azken hauteskundeak	2019
Batzarlekua
	Senatuaren Jauregia, Plaza de la Marina Española, Madril; Diputatuen Kongresuaren Jauregia, Carrera de San Jerónimo, Madril
Webgunea
	Senatua; Kongresua

Nabigazio historia interaktiboa

← Aurreko ezberdintasuna Hurrengo ezberdintasuna →

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia

IkusizkoaWikitestua

Lerroan

22:55, 19 maiatza 2019ko berrikusketa

Gorte Nagusiak Espainiako Legebiltzarra dira, Konstituzioko III Izenburuan araudua. ^[1] Espainiako jendea irudikatzen dute, Ganbera-bitasun asimetrikoa duten konfigurazioarekin. Senatuak, Lurralde Goreneko ordezkaritza Ganberak eta Diputatuen Kongresua, Behe Etxea osatzen dute .

Espainiako herriaren ordezkari bezala, Subiranotasun nazionalaren funtsezko alderdiak erabiltzen dituzte: botere legegilea, aurrekontu publikoak onartzen dituzte, gobernuaren ekintzak kontrolatzen dituzte eta Konstituzioak esleitutako gainerako funtzioak betetzen ditu.

Botereak

Espainiako Konstituzioak, Montesquieu- k ezarritako eskumenen banaketa- printzipioa jarraituz, hiru oinarrizko eskumenak definitzen eta arautzen ditu: legegilea, exekutiboa eta judiziala . Lehenik Gorte Nagusietan eskuetan dago, bigarrenik Nazioko Gobernuan eta hirugarrenik justiziako auzitegtan. ^[2]

Konstituzioan oinarritutako konfigurazioaren arabera, Gorte Nagusiak izaera konplexua dauzakate, izaera adierazgarria, deliberatzailea, ukiezina eta iraunkorra.

Botere eta eskumenak

Gorte Orokorrek, espainiarren ordezkari gisa, Konstituzioak egotzitako eskumen eta botere ugari ditu eta ezingo direla beste erakunde batean legitimoki bizi egon Espainiako gizarte-estatu gisa duen izaeragatik.

Legegintzako boterea
Gobernuaren ekintza politikoaren kontrola
Zerga boterea
Aurrekontuen boterea
Nazioarteko politikako gaietan
Besteak

Ganberen osaketa

Senatua

Artikulu nagusia: «Espainiako Senatua»

Senatuak lurralde ordezkaritza ganbera da, autonomia erkidegoetako eta probintzien ordezkaritza uztartzen duena.

Espainiako Senatua Espainiako Gorteen goi ganbera da, espainiar herria ordezkatzen duen instituzioa. Senatariak, aukeraketa zuzengabean, Autonomia Erkidego bakoitzak aukeratzen ditu hauteskundeetako emaitzen arabera, hasieratik erkidego bakoitzak senatari bat du eta biztanleriaren milioi pertsona bakoitzeko senatari bat gehitzen zaio. Aukeraketa zuzenean, probintzia bakoitzak, 4 senatari ditu, uharte bakoitzak 3 eta Ceuta eta Melillak, bina.

Senatuak lau urtez hautatua dago, beraz, senatariaren agintaldia hauteskundeen ondorengo lau urte amaitzen da edo ganbararen desegitearen egunean.

Diputatuen Kongresua

Artikulu nagusia: «Espainiako Diputatuen Kongresua»

Espainiako Diputatuen Kongresua edo Ahaldunen Biltzarra Espainiako Gorteen behe ganbera da, espainiarrak ordezkatzen dituen instituzioa, hain zuzen ere. Gutxienez 300 eta gehienez 400 diputatu ditu. Hauek, Espainia osoko hauteskunde-mugabarruetan aukeratzen dira, normalean probintziak izaten direnak. Diputatuen agintea, 4 urtekoa da. Espainiako Gobernuaren presidentea, Kongresuan aukeratzen da.

2012ko uztailaz geroztik, Kongresuaren egoitza hesiz eta poliziaz inguratuta dago, herritarren protestetatik babesteko.

Funtzionamendua

Erregimena

Gorte Orokorren funtzionamendurako oinarrizko araudia Konstituzioan eta ganbera bakoitzaren araudian dago.

Denbora

Legegintzaldia Ganbara bakoitzaren bizitzako denbora normala da, eta horien iraupena lau urteko iraupena da, desegite goiztiarra gertatzen ez ba

Lekua

Konstituzioaren arabera, Gorte Nagusien egoitza Madrilen daude, bai Kongresua bai Senatua. Bi lokalek Konstituzioaren 66.3. Artikuluaren ukiezinaren pribilegioa dute.

Osoko bilkurak eta komisioak

Ganberek funtzionamendua osorik eta komisioetan egiten da, Konstituzioak ezarritako mugak barne.

Desegitea

Gobernuaren arteko harremanengatik. Gobernuko lehendakariak, Ministro Kontseiluaren deliberazioaren ondoren, Gorteek desegin ahal izango dute:

Lau urteko agintaldia amaituko da, eta bertan Gorteek desegin egingo dira eta hauteskunde orokorren deialdia berehala jarraitu behar da.
Konstituzioaren edo Konstituzioaren 168. artikuluan aurreikusten direnen berrikuspen osoa berrikustean, kamara bakoitzeko bi heren gehiengoa onartuko da eta Gorteek berehala desegin.
Beste arrazoi berezietarako.

Erreferentziak

↑ La Constitución española de 1978. Título III. De las Cortes Generales
↑ Pelegrí Girón, Juan (1987). «Las Cortes generales. Las funciones de las Cortes. El funcionamiento de las Cortes.». En Escuela de Hacienda Pública. Compendio de Derecho constitucional y administrativo.

Ikus, gainera

Kanpo loturak

[1] La Constitución española de 1978. Título III. De las Cortes Generales

[EHP-2] Pelegrí Girón, Juan (1987). «Las Cortes generales. Las funciones de las Cortes. El funcionamiento de las Cortes.». En Escuela de Hacienda Pública. Compendio de Derecho constitucional y administrativo.

[1]

[2]

@@ 29. lerroa: / 29. lerroa: @@
 |webgunea = [http://www.senado.es Senatua]<br />[http://www.congreso.es Kongresua]
 }}
-<span data-segmentid="91" class="cx-segment">'''Gorte Nagusiak''' [[Parlamentu|Espainiako Legebiltzarra]] dira, [[Espainiako 1978ko konstituzioa|Konstituzioko]] III Izenburuan  araudua. <ref>[http://www.congreso.es/consti/constitucion/indice/titulos/articulos.jsp?ini=66&fin=96&tipo=2 La Constitución española de 1978. Título III. De las Cortes Generales]</ref></span> <span data-segmentid="95" class="cx-segment">[[Pueblo español según la Constitución|Espainiako jendea]] irudikatzen dute, [[Ganbera-bitasun]] asimetrikoa duten konfigurazioarekin.</span> <span data-segmentid="98" class="cx-segment">[[Espainiako Senatua|Senatuak]], Lurralde Goreneko ordezkaritza [[Goi ganbera|Ganberak]] eta [[Espainiako Diputatuen Kongresua|Diputatuen Kongresua]], [[Behe ganbera|Behe Etxea osatzen dute]] .</span>
+'''Gorte Nagusiak''' [[Parlamentu|Espainiako Legebiltzarra]] dira, [[Espainiako 1978ko konstituzioa|Konstituzioko]] III Izenburuan  araudua. <ref>[http://www.congreso.es/consti/constitucion/indice/titulos/articulos.jsp?ini=66&fin=96&tipo=2 La Constitución española de 1978. Título III. De las Cortes Generales]</ref> Espainiako jendea irudikatzen dute, [[Ganbera-bitasun]] asimetrikoa duten konfigurazioarekin. [[Espainiako Senatua|Senatuak]], Lurralde Goreneko ordezkaritza [[Goi ganbera|Ganberak]] eta [[Espainiako Diputatuen Kongresua|Diputatuen Kongresua]], [[Behe ganbera|Behe Etxea osatzen dute]] .
-<span data-segmentid="103" class="cx-segment">Espainiako herriaren ordezkari bezala, [[Soberanía nacional|subiranotasun nazionalaren]] funtsezko alderdiak erabiltzen dituzte: [[Botere legegile|botere legegilea]], [[Presupuestos Generales del Estado|aurrekontu publikoak]] onartzen [[Presupuestos Generales del Estado|dituzte]], [[Espainiako Gobernua|gobernuaren]] ekintzak kontrolatzen dituzte eta Konstituzioak esleitutako gainerako funtzioak betetzen ditu.</span>
+Espainiako herriaren ordezkari bezala, Subiranotasun nazionalaren funtsezko alderdiak erabiltzen dituzte: [[Botere legegile|botere legegilea]], aurrekontu publikoak onartzen dituzte, [[Espainiako Gobernua|gobernuaren]] ekintzak kontrolatzen dituzte eta Konstituzioak esleitutako gainerako funtzioak betetzen ditu.
 == Botereak ==
-<span data-segmentid="111" class="cx-segment">Espainiako Konstituzioak, [[Montesquieu|Montesquieu-]] k ezarritako [[Botereen banaketa|eskumenen banaketa-]] printzipioa jarraituz, hiru oinarrizko eskumenak definitzen eta arautzen ditu: [[Botere legegile|legegilea]], [[Botere betearazle|exekutiboa]] eta [[Botere judizial|judiziala]] .</span> <span data-segmentid="117" class="cx-segment">Lehenik Gorte Nagusietan eskuetan dago, bigarrenik Nazioko Gobernuan eta hirugarrenik justiziako auzitegtan. <ref name="EHP">Pelegrí Girón, Juan (1987). «Las Cortes generales. Las funciones de las Cortes. El funcionamiento de las Cortes.». En Escuela de Hacienda Pública. ''Compendio de Derecho constitucional y administrativo''.</ref></span>
+Espainiako Konstituzioak, [[Montesquieu|Montesquieu-]] k ezarritako [[Botereen banaketa|eskumenen banaketa-]] printzipioa jarraituz, hiru oinarrizko eskumenak definitzen eta arautzen ditu: [[Botere legegile|legegilea]], [[Botere betearazle|exekutiboa]] eta [[Botere judizial|judiziala]] . Lehenik Gorte Nagusietan eskuetan dago, bigarrenik Nazioko Gobernuan eta hirugarrenik justiziako auzitegtan. <ref name="EHP">Pelegrí Girón, Juan (1987). «Las Cortes generales. Las funciones de las Cortes. El funcionamiento de las Cortes.». En Escuela de Hacienda Pública. ''Compendio de Derecho constitucional y administrativo''.</ref>
-<span data-segmentid="118" class="cx-segment">Konstituzioan oinarritutako konfigurazioaren arabera, Gorte Nagusiak izaera konplexua dauzakate, izaera adierazgarria, deliberatzailea, ukiezina eta iraunkorra.</span>
+Konstituzioan oinarritutako konfigurazioaren arabera, Gorte Nagusiak izaera konplexua dauzakate, izaera adierazgarria, deliberatzailea, ukiezina eta iraunkorra.
-== <span data-segmentid="119" class="cx-segment">Botere eta eskumenak</span> ==
+== Botere eta eskumenak ==
-<span data-segmentid="120" class="cx-segment">Gorte Orokorrek, espainiarren ordezkari gisa, Konstituzioak egotzitako eskumen eta botere ugari ditu eta ezingo direla beste erakunde batean legitimoki bizi egon Espainiako gizarte-estatu gisa duen izaeragatik.</span>
+Gorte Orokorrek, espainiarren ordezkari gisa, Konstituzioak egotzitako eskumen eta botere ugari ditu eta ezingo direla beste erakunde batean legitimoki bizi egon Espainiako gizarte-estatu gisa duen izaeragatik.
-* <span data-segmentid="121" class="cx-segment">Legegintzako boterea</span>
+* Legegintzako boterea
-* <span data-segmentid="147" class="cx-segment">Gobernuaren ekintza politikoaren kontrola</span>
+* Gobernuaren ekintza politikoaren kontrola
-* <span data-segmentid="178" class="cx-segment">Zerga boterea</span>
+* Zerga boterea
-* <span data-segmentid="183" class="cx-segment">Aurrekontuen boterea</span>
+* Aurrekontuen boterea
-* <span data-segmentid="186" class="cx-segment">Nazioarteko politikako gaietan</span>
+* Nazioarteko politikako gaietan
+* Besteak
-* <span data-segmentid="190" class="cx-segment">Besteak</span>
-== <span data-segmentid="209" class="cx-segment">Ganberen osaketa</span> ==
+== Ganberen osaketa ==
-=== <span data-segmentid="212" class="cx-segment">Senatua</span> ===
+=== Senatua ===
-{{Nagusia|Espainiako Senatua}}<span data-segmentid="214" class="cx-segment">Senatuak lurralde ordezkaritza ganbera da, autonomia erkidegoetako eta probintzien ordezkaritza uztartzen duena.</span>
+{{Nagusia|Espainiako Senatua}}
+Senatuak lurralde ordezkaritza ganbera da, autonomia erkidegoetako eta probintzien ordezkaritza uztartzen duena.
 Espainiako Senatua [[Espainiako Gorteak|Espainiako Gorteen]] goi ganbera da, espainiar herria ordezkatzen duen instituzioa. Senatariak, aukeraketa zuzengabean, [[Autonomia erkidego|Autonomia Erkidego]] bakoitzak aukeratzen ditu hauteskundeetako emaitzen arabera, hasieratik erkidego bakoitzak senatari bat du eta biztanleriaren milioi pertsona bakoitzeko senatari bat gehitzen zaio. Aukeraketa zuzenean, probintzia bakoitzak, 4 senatari ditu, uharte bakoitzak 3 eta [[Ceuta]] eta [[Melilla|Melillak]], bina.
-<span data-segmentid="217" class="cx-segment">Senatuak lau urtez hautatua dago, beraz, senatariaren agintaldia hauteskundeen ondorengo lau urte amaitzen da edo ganbararen desegitearen egunean.</span>
+Senatuak lau urtez hautatua dago, beraz, senatariaren agintaldia hauteskundeen ondorengo lau urte amaitzen da edo ganbararen desegitearen egunean.
-=== <span data-segmentid="218" class="cx-segment">Diputatuen Kongresua</span> ===
+=== Diputatuen Kongresua ===
 {{Nagusia|Espainiako Diputatuen Kongresua}}Espainiako Diputatuen Kongresua edo Ahaldunen Biltzarra [[Espainiako Gorteak|Espainiako Gorteen]] behe ganbera da, espainiarrak ordezkatzen dituen instituzioa, hain zuzen ere. Gutxienez 300 eta gehienez 400 diputatu ditu. Hauek, Espainia osoko hauteskunde-mugabarruetan aukeratzen dira, normalean probintziak izaten direnak. Diputatuen agintea, 4 urtekoa da. [[Espainiako Gobernua|Espainiako Gobernuaren]] presidentea, Kongresuan aukeratzen da.
@@ 64. lerroa: / 66. lerroa: @@
 == Funtzionamendua ==
-=== <span data-segmentid="233" class="cx-segment">Erregimena</span> ===
+=== Erregimena ===
-<span data-segmentid="234" class="cx-segment">Gorte Orokorren funtzionamendurako oinarrizko araudia Konstituzioan eta ganbera bakoitzaren araudian dago.</span>
+Gorte Orokorren funtzionamendurako oinarrizko araudia Konstituzioan eta ganbera bakoitzaren araudian dago.
-=== <span data-segmentid="235" class="cx-segment">Denbora</span> ===
+=== Denbora ===
-<span data-segmentid="236" class="cx-segment">[[Legegintzaldi|Legegintzaldia]] Ganbara bakoitzaren bizitzako denbora normala da, eta horien iraupena lau urteko iraupena da, desegite goiztiarra gertatzen ez ba</span>
+[[Legegintzaldi|Legegintzaldia]] Ganbara bakoitzaren bizitzako denbora normala da, eta horien iraupena lau urteko iraupena da, desegite goiztiarra gertatzen ez ba
+=== Lekua ===
-=== <span data-segmentid="240" class="cx-segment">Lekua</span> ===
-<span data-segmentid="245" class="cx-segment">[[Espainiako 1978ko konstituzioa|Konstituzioaren]] arabera, Gorte Nagusien egoitza Madrilen daude, bai Kongresua bai Senatua.</span> <span data-segmentid="246" class="cx-segment">Bi lokalek Konstituzioaren 66.3. Artikuluaren ukiezinaren pribilegioa dute.</span>
+[[Espainiako 1978ko konstituzioa|Konstituzioaren]] arabera, Gorte Nagusien egoitza Madrilen daude, bai Kongresua bai Senatua. Bi lokalek Konstituzioaren 66.3. Artikuluaren ukiezinaren pribilegioa dute.
-=== <span data-segmentid="247" class="cx-segment">Osoko bilkurak eta komisioak</span> ===
+=== Osoko bilkurak eta komisioak ===
-<span data-segmentid="249" class="cx-segment">Ganberek funtzionamendua osorik eta komisioetan egiten da, [[Espainiako 1978ko konstituzioa|Konstituzioak]] ezarritako mugak barne.</span>
+Ganberek funtzionamendua osorik eta komisioetan egiten da, [[Espainiako 1978ko konstituzioa|Konstituzioak]] ezarritako mugak barne.
-=== <span data-segmentid="251" class="cx-segment">Desegitea</span> ===
+=== Desegitea ===
+Gobernuaren arteko harremanengatik. [[Espainiako Gobernuko presidente|Gobernuko]] [[Espainiako Ministroen Kontseilua|lehendakariak, Ministro Kontseiluaren]] deliberazioaren ondoren, Gorteek desegin ahal izango dute:
+* Lau urteko agintaldia amaituko da, eta bertan Gorteek desegin egingo dira eta hauteskunde orokorren deialdia berehala jarraitu behar da.
+* Konstituzioaren edo Konstituzioaren 168. artikuluan aurreikusten direnen berrikuspen osoa berrikustean, kamara bakoitzeko bi heren gehiengoa onartuko da eta Gorteek berehala desegin.
+* Beste arrazoi berezietarako.
+== Erreferentziak ==
-<span data-segmentid="252" class="cx-segment">Gobernuaren arteko harremanengatik.</span> <span data-segmentid="253" class="cx-segment">[[Espainiako Gobernuko presidente|Gobernuko]] [[Espainiako Ministroen Kontseilua|lehendakariak, Ministro Kontseiluaren]] deliberazioaren ondoren, Gorteek desegin ahal izango dute</span><span data-segmentid="257" class="cx-segment">:</span>
+{{erreferentzia_zerrenda}}
-* <span data-segmentid="258" class="cx-segment">Lau urteko agintaldia amaituko da, eta bertan Gorteek desegin egingo dira eta hauteskunde orokorren deialdia berehala jarraitu behar da.</span>
-* <span data-segmentid="259" class="cx-segment">Konstituzioaren edo Konstituzioaren 168. artikuluan aurreikusten direnen berrikuspen osoa berrikustean, kamara bakoitzeko bi heren gehiengoa onartuko da eta Gorteek berehala desegin.</span>
-* <span data-segmentid="260" class="cx-segment">Beste arrazoi berezietarako.</span>
 == Ikus, gainera ==
 * [[Espainiako Gobernua]]
 * [[Espainiako Diputatuen Kongresua|Diputatuen Kongresua]]
@@ 97. lerroa: / 99. lerroa: @@
 * [http://www.senado.es Senatuaren atari ofiziala]
-== Erreferentziak ==
-<references />{{Europako parlamentuak}}
+{{Europako parlamentuak}}
 [[Kategoria:Espainiako politika]]