Txikipedia:Digestio-aparatu: berrikuspenen arteko aldeak

Wikipedia, Entziklopedia askea
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
t Robota: Testu aldaketa automatikoa (-\b([a-z]+)\|+\1\b +\1)
t Robota: Testu aldaketa automatikoa (-\{\{txp\|(.*?)\|+\1\}\} +{{txp|\1}})
3. lerroa: 3. lerroa:


== Digestio-aparatuaren atalak ==
== Digestio-aparatuaren atalak ==
[[Fitxategi:BauchOrgane wn.png|thumb|right|Digestio-aparatuko organoak: (1) {{txp|Hestegorria|Hestegorria}}. (2) {{txp|Diafragma|Diafragma}}. (3) {{txp|Urdail|Urdaila}}. (4) {{txp|Gibel|Gibela}}. (5) {{txp|Behazun-maskuri|Behazun-maskuria}}. (6) {{txp|Duodeno|Duodenoa}}. (7) {{txp|Pankrea|Pankrea}}. (8) {{txp|Bare|Barea}}.]]
[[Fitxategi:BauchOrgane wn.png|thumb|right|Digestio-aparatuko organoak: (1) {{txp|Hestegorria}}. (2) {{txp|Diafragma}}. (3) {{txp|Urdail|Urdaila}}. (4) {{txp|Gibel|Gibela}}. (5) {{txp|Behazun-maskuri|Behazun-maskuria}}. (6) {{txp|Duodeno|Duodenoa}}. (7) {{txp|Pankrea}}. (8) {{txp|Bare|Barea}}.]]
Digestio-aparatuan hainbat atal eta organo daude giza gorputzean:
Digestio-aparatuan hainbat atal eta organo daude giza gorputzean:
* {{txp|Aho|Ahoa}}
* {{txp|Aho|Ahoa}}
9. lerroa: 9. lerroa:
* {{txp|Urdail|Urdaila}}
* {{txp|Urdail|Urdaila}}
* {{txp|Gibel|Gibela}}
* {{txp|Gibel|Gibela}}
* {{txp|Pankrea|Pankrea}}
* {{txp|Pankrea}}
* {{txp|Heste mehar|Heste meharra}}
* {{txp|Heste mehar|Heste meharra}}
* {{txp|Heste lodi|Heste lodia}}
* {{txp|Heste lodi|Heste lodia}}
15. lerroa: 15. lerroa:
== Digestio-aparatuaren funtzionamendua ==
== Digestio-aparatuaren funtzionamendua ==


Jaten ditugun elikagaiek aldaketa batzuk jasaten dituzte gure digestio-aparatuan. {{txp|Digestio|Digestio}} izeneko prozesuan, adibidez, elikagaietan dauden substantzia handiak substantzia edo molekula txikiagoak bihurtzen dira. Digestioa, batez ere, urdailean eta heste meharrean burutzen da, eta digestio prozesuan urdailean sortzen diren urin batzuek (urin gastrikoa, adibidez) parte hartzen dute.
Jaten ditugun elikagaiek aldaketa batzuk jasaten dituzte gure digestio-aparatuan. {{txp|Digestio}} izeneko prozesuan, adibidez, elikagaietan dauden substantzia handiak substantzia edo molekula txikiagoak bihurtzen dira. Digestioa, batez ere, urdailean eta heste meharrean burutzen da, eta digestio prozesuan urdailean sortzen diren urin batzuek (urin gastrikoa, adibidez) parte hartzen dute.


Digestioaren ondoren sortutato substantzia txikiek xurgapen prozesua izaten dute heste meharrean. Molekula txiki horiek ({{txp|proteina|proteinak}}, {{txp|azukre|azukreak}}...) heste-mukosa zeharkatu eta {{txp|odol|odolera}} pasatzen dute. Heste meharrean xurgatzen ez diren substantziak heste lodira pasatzen dira eta kanporatuak izaten dira ipurtestean.
Digestioaren ondoren sortutato substantzia txikiek xurgapen prozesua izaten dute heste meharrean. Molekula txiki horiek ({{txp|proteina|proteinak}}, {{txp|azukre|azukreak}}...) heste-mukosa zeharkatu eta {{txp|odol|odolera}} pasatzen dute. Heste meharrean xurgatzen ez diren substantziak heste lodira pasatzen dira eta kanporatuak izaten dira ipurtestean.

22:59, 20 maiatza 2019ko berrikusketa

Digestio-aparatua gorputzaren barruko hodi luze bat da, guruin batzuen laguntzaz elikagaiak deskonposatzen dituena, gorputzak behar dituen mantenugaiak elikagai haietatik ateratzeko, eta prozesu horretan sortutako hondakinak gorputzetik kanpora ateratzeko.

Digestio-aparatuaren atalak

Digestio-aparatuko organoak: (1) Hestegorria. (2) Diafragma. (3) Urdaila. (4) Gibela. (5) Behazun-maskuria. (6) Duodenoa. (7) Pankrea. (8) Barea.

Digestio-aparatuan hainbat atal eta organo daude giza gorputzean:

Digestio-aparatuaren funtzionamendua

Jaten ditugun elikagaiek aldaketa batzuk jasaten dituzte gure digestio-aparatuan. Digestio izeneko prozesuan, adibidez, elikagaietan dauden substantzia handiak substantzia edo molekula txikiagoak bihurtzen dira. Digestioa, batez ere, urdailean eta heste meharrean burutzen da, eta digestio prozesuan urdailean sortzen diren urin batzuek (urin gastrikoa, adibidez) parte hartzen dute.

Digestioaren ondoren sortutato substantzia txikiek xurgapen prozesua izaten dute heste meharrean. Molekula txiki horiek (proteinak, azukreak...) heste-mukosa zeharkatu eta odolera pasatzen dute. Heste meharrean xurgatzen ez diren substantziak heste lodira pasatzen dira eta kanporatuak izaten dira ipurtestean.

Digestio-aparatuak organismoaren beste sistema batzuekin batera lan egiten du. Batez ere, zirkulazio-aparatuarekin. Izan ere, heste meharrean xurgatzen diren substantziak odolera pasatzen dira, eta zirkulazio-aparatuaren bidez gorputzeko zelula guztietara iristen dira. Gogoratu elikaduraren azken helburua elikagaien funtsezko osagai eta mantenugaiak (proteinak, azukreak, bitaminak...) zelula guztietara eramatea dela, zelulek behar dituztelako funtzionatu ahal izateko.