Daniel Chavarría: berrikuspenen arteko aldeak

Daniel Chavarría
	; Irudi gehiago
Bizitza
Jaiotzako izen-deiturak	Daniel Edmundo Chavarría Bastélica
Jaiotza	San José de Mayo (en) , 1933ko azaroaren 23a
Herrialdea	Uruguai ; Kuba
Lehen hizkuntza	gaztelania
Heriotza	Habana, 2018ko apirilaren 6a (84 urte)
Heriotza modua	: giltzurruneko gutxiegitasuna
Hezkuntza
Hizkuntzak	gaztelania
Jarduerak
Jarduerak	idazlea, itzultzailea, irakaslea eta gidoilaria
Lan nabarmenak	ikusi Malavana (en) ;
Jasotako sariak	ikusi Edgar Allan Poe Award for Best Paperback Original (2002) : Q5657780 ; Hammett saria ;

Nabigazio historia interaktiboa

← Aurreko ezberdintasuna Hurrengo ezberdintasuna →

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia

IkusizkoaWikitestua

Lerroan

20:31, 12 abuztua 2019ko berrikusketa

Daniel Edmundo Chavarría Bastélica (San José de Mayo, 1933ko azaroaren 23a - Habana, 2018ko apirilaren 6a) idazle uruguaitarra 1969tik Kuban bizi zen erbesteratua. Haren familiak jatorri euskalduna zuen.

Biografia

Chavarríak, haren hitzetan, Uruguain jaiotako idazle kubatarra,^[1] uhartera ihes egin behar izan zuen 1969an eta han bizi izan zen hil arte. Ihes egiteko Bogotan hegazkin bat bahitu behar izan zuen, polizia atzetik zuelako.^[2] Bost hizkuntzan hitz egiten zuen eta, horregatik, 1975etik 1986ra itzultzaile lan egin zuen Instituto Cubano del Libro erakundean. Halaber, latin, greziera eta literatura klasikoa Habanako Unibertsitatean irakatsi zuen. Haren ospe nagusia polizia eleberriei esker zabaldu da, baina oso obra ugari du: gidoiak, ipuinak, testu liburuak... Eleberrian genero pikareskoa eta historikoa ere landu zituen. 85 urterekin hil zen.

Obrak

Euskal Herrian Chavarríaren eleberri batzuk Txalaparta argitaletxea plazaratu ditu.

Eleberriak

1978 - Joy
1983 - Completo Camagüey (Justo Vascorekin)
1984 - La sexta isla (2016an berrargitaratua)
1986 - Primero muerto (Justo Vascorekin)
1991 - Allá ellos
1993 - El ojo de Cibeles edo El ojo Dyndimenio
1994 - Adiós muchachos. Txalaparta argitaletxeak argitaratua.
1994 - Contracandela (Justo Vascorekin)
1999 - Aquel año en Madrid
2001 - El rojo en la pluma del loro
2004 - Viudas de sangre
2004 - Una pica en Flandes. Txalaparta argitaletxeak argitaratua.
2005 - Príapos edo Lo que dura dura. Txalaparta argitaletxeak argitaratua.
2013 - La piedra de rapé
2013 - Yo soy el Rufo y no me rindo (Raúl Sendici buruzko eleberri biografikoa). Txalaparta argitaletxeak argitaratua.
2017 - El último room service

Beste lanak

Presencia Latinoamericana
Cuba (Justo Vascorekin)
Judozhestoemmaya
Manual de Latín III-IV
Voces del silencio (Uruguaiko erbesteratuen antologia)
Desde la soledad y la esperanza
2009 - Y el mundo sigue andando (Memoriak)
2010 - El aguacate y la virtud (Ipuina)
2012 - Cuentos para ser oídos

Itzulpenak

Johanes Urzidil: El oro de Caramablú. Txalaparta argitaletxeak argitaratua.

Sariak

Joy (1978):
- Iraultzaren Urtemugaren Saria, Habana, 1975.
- Capitán San Luis Saria, 70eko hamarkadan Kuban argitaratutako eleberri poliziako onenari.

La sexta isla (1984):
- Kritikaren saria, Habana, Kultura Ministerioak emana.

Allá ellos (1991):
- Dashiell Hammett saria, Gijón, 1992, 1991ko gaztelaniaz idatzitako eleberri poliziako onenari.^[3]

El ojo de Cibeles (1993):
- Razón de Ser saria Kuba 1987.
- Planeta-Joaquín Mortiz saria, Mexiko, 1993.
- Hezkuntza eta Kultura saria, Montevideo, 1994.
- Ennio Flaiano saria, Pescara, 1998, Italian 1997an egile ez europarren eleberri onenari.
- Kritika saria, Habana, Kultura ministerioak emana.

Adiós muchachos (1994):
- Edgar Allan Poe saria, New York, 2002, Mystery Writers of Americak Ameriketako Estatu Batuetan 2001 argitaratutako eleberri poliziako onenari.
El rojo en la pluma del loro (2001):
- Casa de las Américas saria, Habana, 2000.^[4]
- Kritika saria, Habana, Kultura ministerioak emana.

Viudas de sangre (2004):
- Premio Alejo Carpentier, La Habana, 2004.

Príapos (2005):
- Camilo José Cela saria, 2005, Palma Mallorcakoa, 2005.

Kubako Literatura Sari Nazionala 2010ean.

Erreferentziak

↑ .
↑ .
↑ .
↑ .

Kanpo loturak

(Gaztelaniaz):Nobela Beltza Kuban.
(Gaztelaniaz):Daniel Chavarríaren artikuluak.
(Gaztelaniaz):Artikulu nekrologikoa.
(Gaztelaniaz):Elkarrizketa Voces aldizkarian.

Datuak: Q1160325
Multimedia: Daniel Chavarría / Q1160325

[1] .

[2] .

[3] .

[4] .

[1]

[2]

[3]

[4]

@@ 1. lerroa: / 1. lerroa: @@
 {{Biografia infotaula automatikoa}}
-'''Daniel Edmundo Chavarría Bastélica''' ([[San José de Mayo]], [[1933]]ko [[azaroaren 23]]a - [[Habana]], [[2018]]ko [[apirilaren 6]]a) idazle [[uruguai]]tarra [[1969]]tik [[Kuba]] bizi zen erbesteratua. Haren familiak jatorri euskalduna zuen.
+'''Daniel Edmundo Chavarría Bastélica''' ([[San José de Mayo]], [[1933]]ko [[azaroaren 23]]a - [[Habana]], [[2018]]ko [[apirilaren 6]]a) idazle [[uruguai]]tarra [[1969]]tik [[Kuba]]n bizi zen erbesteratua. Haren familiak jatorri euskalduna zuen.
 == Biografia ==
-Chavarríak, haren hitzetan, Uruguain jaiotako idazle kubatarra,<ref>{{Cite web|url=http://www.voces.com.uy/entrevistas-1/danielchavarriaescritor“fuiunstalinistahastaqueseprodujolarevolucioncubana”|izenburua=|sartze-data=|egunkaria=|aldizkaria=|abizena=|izena=|egile-lotura=|hizkuntza=|formatua=}}</ref> uhartera ihes egin behar izan zuen [[1969]]an eta han bizi zen hil arte. Ihes egiteko [[Bogota]]n hegazkin bat bahitu behar izan zuen polizia atzetik zuelako.<ref>{{Cite web|url=https://www.bbc.com/mundo/noticias/2013/02/130219_cultura_escritor_cuba_uruguay_daniel_chavarria_yv|izenburua=|sartze-data=|egunkaria=|aldizkaria=|abizena=|izena=|egile-lotura=|hizkuntza=|formatua=}}</ref> Bost hizkuntza hitz egin zuen eta, horregatik, 1975tik 1986ra itzultzaile bezala lan egin zuen Instituto Cubano del Libro erakundean. Halaber, latin, greziera eta literatura klasikoa [[Habanako Unibertsitatea]]n irakatsi zuen. Bere ospe nagusia [[polizia eleberri]]ei esker zabaldu da baina oso obra ugari du: gidoiak, ipuinak, testu liburuak... Eleberrian ere genero [[Eleberri pikaresko|pikareskoa]] eta [[eleberri historiko|historikoa]] landu zituen baita. 85 urtekin hil zen.
+Chavarríak, haren hitzetan, Uruguain jaiotako idazle kubatarra,<ref>{{Cite web|url=http://www.voces.com.uy/entrevistas-1/danielchavarriaescritor“fuiunstalinistahastaqueseprodujolarevolucioncubana”|izenburua=|sartze-data=|egunkaria=|aldizkaria=|abizena=|izena=|egile-lotura=|hizkuntza=|formatua=}}</ref> uhartera ihes egin behar izan zuen [[1969]]an eta han bizi izan zen hil arte. Ihes egiteko [[Bogota]]n hegazkin bat bahitu behar izan zuen, polizia atzetik zuelako.<ref>{{Cite web|url=https://www.bbc.com/mundo/noticias/2013/02/130219_cultura_escritor_cuba_uruguay_daniel_chavarria_yv|izenburua=|sartze-data=|egunkaria=|aldizkaria=|abizena=|izena=|egile-lotura=|hizkuntza=|formatua=}}</ref> Bost hizkuntzan hitz egiten zuen eta, horregatik, 1975etik 1986ra itzultzaile lan egin zuen Instituto Cubano del Libro erakundean. Halaber, latin, greziera eta literatura klasikoa [[Habanako Unibertsitatea]]n irakatsi zuen. Haren ospe nagusia [[polizia eleberri]]ei esker zabaldu da, baina oso obra ugari du: gidoiak, ipuinak, testu liburuak... Eleberrian genero [[Eleberri pikaresko|pikareskoa]] eta [[eleberri historiko|historikoa]] ere landu zituen. 85 urterekin hil zen.
 == Obrak ==
@@ 11. lerroa: / 11. lerroa: @@
 * 1978 - ''Joy''
 * 1983 - ''Completo Camagüey'' ([[Justo Vasco]]rekin)
-* 1984 - ''La sexta isla'' (2016an berreagitaratuta)
+* 1984 - ''La sexta isla'' (2016an berrargitaratua)
 * 1986 - ''Primero muerto'' ([[Justo Vasco]]rekin)
 * 1991 - ''Allá ellos''
 * 1993 - ''El ojo de Cibeles'' edo ''El ojo Dyndimenio''
-* 1994 - ''Adiós muchachos''. Txalaparta argitaletxeak argitaratuta.
+* 1994 - ''Adiós muchachos''. Txalaparta argitaletxeak argitaratua.
 * 1994 - ''Contracandela'' ([[Justo Vasco]]rekin)
 * 1999 - ''Aquel año en Madrid''
 * 2001 - ''El rojo en la pluma del loro''
 * 2004 - ''Viudas de sangre''
-* 2004 - ''Una pica en Flandes''. Txalaparta argitaletxeak argitaratuta.
+* 2004 - ''Una pica en Flandes''. Txalaparta argitaletxeak argitaratua.
-* 2005 - ''Príapos'' edo ''Lo que dura dura''. Txalaparta argitaletxeak argitaratuta.
+* 2005 - ''Príapos'' edo ''Lo que dura dura''. Txalaparta argitaletxeak argitaratua.
 * 2013 - ''La piedra de rapé''
-* 2013 - ''Yo soy el Rufo y no me rindo'' ([[Raúl Sendic]]i buruzko eleberri biografikoa). Txalaparta argitaletxeak argitaratuta.
+* 2013 - ''Yo soy el Rufo y no me rindo'' ([[Raúl Sendic]]i buruzko eleberri biografikoa). Txalaparta argitaletxeak argitaratua.
 * 2017 - ''El último room service''
@@ 38. lerroa: / 38. lerroa: @@
 ;Itzulpenak
-* [[Johanes Urzidil]]: ''El oro de Caramablú''. Txalaparta argitaletxeak argitaratuta.
+* [[Johanes Urzidil]]: ''El oro de Caramablú''. Txalaparta argitaletxeak argitaratua.
 == Sariak ==
 * ''Joy'' ([[1978]]):
 ** Iraultzaren Urtemugaren Saria, [[Habana]], [[1975]].
-** Capitán San Luis Saria, 70. hamarkadan Kuban argitaratutako eleberri poliziako onenari.
+** Capitán San Luis Saria, 70eko hamarkadan Kuban argitaratutako eleberri poliziako onenari.
 * ''La sexta isla'' ([[1984]]):
@@ 55. lerroa: / 55. lerroa: @@
 ** Planeta-Joaquín Mortiz saria, [[Mexiko]], [[1993]].
 ** Hezkuntza eta Kultura saria, [[Montevideo]], [[1994]].
-** Ennio Flaiano saria, [[Pescara]], [[1998]], [[Italia]]n [[1997]]an europear ez den egile baten eleberri onenari.
+** Ennio Flaiano saria, [[Pescara]], [[1998]], [[Italia]]n [[1997]]an egile ez europarren eleberri onenari.
-** Kritika saria, [[Habana]], Kultura Ministerioak emana.
+** Kritika saria, [[Habana]], Kultura ministerioak emana.
 * ''Adiós muchachos'' ([[1994]]):
@@ 62. lerroa: / 62. lerroa: @@
 * ''El rojo en la pluma del loro'' ([[2001]]):
 ** Casa de las Américas saria, [[Habana]], [[2000]].<ref>{{Cite web|url=https://elpais.com/diario/2000/01/21/cultura/948409208_850215.html|izenburua=|sartze-data=|egunkaria=|aldizkaria=|abizena=|izena=|egile-lotura=|hizkuntza=|formatua=}}</ref>
-** Kritika saria, [[Habana]], Kultura Ministerioak emana.
+** Kritika saria, [[Habana]], Kultura ministerioak emana.
 * '''Viudas de sangre ([[2004]]):'''