Gospel: berrikuspenen arteko aldeak

Wikipedia, Entziklopedia askea
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
Xirkan (eztabaida | ekarpenak)
No edit summary
Xirkan (eztabaida | ekarpenak)
tNo edit summary
9. lerroa: 9. lerroa:
}}
}}
[[Fitxategi:Abendsterne-Night of Gospel Music 2005.jpg|thumb|250px|Gospel kontzertu bat]]
[[Fitxategi:Abendsterne-Night of Gospel Music 2005.jpg|thumb|250px|Gospel kontzertu bat]]
'''Gospela''' ([[ingeles]]etik: ''godspell'', “berri ona”) [[kristau]] musika mota bat da, [[Ameriketako Estatu Batuak|Estatu Batuetako]] eliza [[afroamerikar]]retan jatorria duena.<ref>{{Erreferentzia|url=http://www1.euskadi.net/harluxet/hiztegia1.asp?sarrera=gospel|izenburua=Gospel|egilea=Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa}}</ref> Ahotsa da instrumentu nagusia, gehienetan harmoniari garrantzi handia emanez; hitzak, berriz, mezu kristaua izaten du. XVIII. mendean sortua, entzute handia erdietsi zuen [[1930eko hamarkada]]n. Nabaria da jazz klasikoan eta modernoan izan duen eragina.{{lur erref}}
'''Gospela''' ([[ingeles]]etik: ''godspell'', “berri ona”) [[kristau]] musika mota bat da, [[Ameriketako Estatu Batuak|Estatu Batuetako]] eliza [[afroamerikar]]retan jatorria duena.<ref>{{Erreferentzia|url=http://www1.euskadi.net/harluxet/hiztegia1.asp?sarrera=gospel|izenburua=Gospel|egilea=Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa}}</ref> Ahotsa da instrumentu nagusia, gehienetan [[harmonia (musika)|harmoniari]] garrantzi handia emanez; hitzak, berriz, mezu kristaua izaten du. [[XVIII. mende]]an sortua, entzute handia erdietsi zuen [[1930eko hamarkada]]n. Nabaria da [[jazz]] klasikoan eta modernoan izan duen eragina.{{lur erref}}


Nahiz eta jende [[zuri (pertsona)|zurizko]] eliza eta [[beltz (pertsona)|beltzekoena]] baztertuta zeudela iruditu izan, ez ziren guztiz urrundu eta batzuek zein besteek kantatu izaten zituzten euren kantuak. Azken urteotan, banaketa hau are gutxiago murrizten ari da eta denek estilo guztiak kantatzen dituzte<ref>Darden, Robert(o), ''People Get Ready: A New History of Black Gospel Music'' Continuum International Publishing Group, [[2005]], ISBN 0-8264-1752-3</ref>.
Nahiz eta jende [[zuri (pertsona)|zurizko]] eliza eta [[beltz (pertsona)|beltzekoena]] baztertuta zeudela iruditu izan, ez ziren guztiz urrundu eta batzuek zein besteek kantatu izaten zituzten euren kantuak. Azken urteotan, banaketa hau are gutxiago murrizten ari da eta denek estilo guztiak kantatzen dituzte<ref>Darden, Robert(o), ''People Get Ready: A New History of Black Gospel Music'' Continuum International Publishing Group, [[2005]], ISBN 0-8264-1752-3</ref>.

11:16, 22 urria 2019ko berrikusketa

Gospel
SorreraXVIII. mendea
SorlekuaAEB
HedapenaMundu osoan.
Instrumentuakpianoa, organoa, bateria, gitarra eta ahotsa.
Azpigeneroak
Gospel garaikidea, hegoaldeko gospel
Gospel kontzertu bat

Gospela (ingelesetik: godspell, “berri ona”) kristau musika mota bat da, Estatu Batuetako eliza afroamerikarretan jatorria duena.[1] Ahotsa da instrumentu nagusia, gehienetan harmoniari garrantzi handia emanez; hitzak, berriz, mezu kristaua izaten du. XVIII. mendean sortua, entzute handia erdietsi zuen 1930eko hamarkadan. Nabaria da jazz klasikoan eta modernoan izan duen eragina.[2]

Nahiz eta jende zurizko eliza eta beltzekoena baztertuta zeudela iruditu izan, ez ziren guztiz urrundu eta batzuek zein besteek kantatu izaten zituzten euren kantuak. Azken urteotan, banaketa hau are gutxiago murrizten ari da eta denek estilo guztiak kantatzen dituzte[3].

Euren azpigeneroen artean aurki ditzakegu "Traditional Gospel"a, "Reggae Gospel"a eta "Gospel Rap"a, besteak beste. Edozein modutan, hainbat azpigenero dago gospel esanda eta gaur egungo edozein erritmori deitzen zaio Gospel, eta eliza ebanjelikoak denak onartzen ditu.

Interprete batzuek, elizen barruan ez ezik, tabernetan ere kantatzen dituzte gospel abestiak, eta Aretha Franklin adibide argi bat da, berak bai erlijio abestiak, bai abesti sekularrak kantatu izaten zituelako. Europan ere badaude gospel talde batzuk, ezagunen artean daudenak "Dublin Gospel Choir", Irlandako estilo zeltako gospela eta "Gospel Carlit" Bartzelonan.

Gospel motak

  • Gospel Tradizionala, Estatu Batuetan sortu dena eta koro batek abesten duena da (solista bakar bat edo bi izan ditzake baita ere).
  • Gospel Beltza, afrikar erritmoa duen kantu espiritualean datza.
  • Gospel Choir, funk eta bluesekin nahastuta dagoen kantua da.

Erreferentziak

  1. Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa. Gospel. .
  2. Lur entziklopedietatik hartua.
  3. Darden, Robert(o), People Get Ready: A New History of Black Gospel Music Continuum International Publishing Group, 2005, ISBN 0-8264-1752-3
Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Gospel Aldatu lotura Wikidatan
Musika Artikulu hau musikari buruzko zirriborroa da. Wikipedia lagun dezakezu edukia osatuz.