Arte (zuhaitza): berrikuspenen arteko aldeak

Wikipedia, Entziklopedia askea
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
Zorion (eztabaida | ekarpenak)
No edit summary
Gorkaazk (eztabaida | ekarpenak)
No edit summary
Etiketa: 2017 wikitestu editorearekin
17. lerroa: 17. lerroa:


=== Hostoak ===
=== Hostoak ===
[[Fitxategi:Jardín Botánico Olarizu - Bellota de encina 01.jpg|thumb|290px|[[Olarizu]]n [[negu]]an egindako argazkia. Artearen [[hosto|orriak]] eta [[ezkur]] bat]]
Bakunak, txandakatuak, obalak eta horzdunak dira hostoak; larrukarak eta distiratsuak dira gainaldetik, eta argiagoak eta ile ugarikoak, berriz, azpialdetik.
Bakunak, txandakatuak, obalak eta horzdunak dira hostoak; larrukarak eta distiratsuak dira gainaldetik, eta argiagoak eta ile ugarikoak, berriz, azpialdetik.



03:03, 2 azaroa 2019ko berrikusketa

Arte (zuhaitza)
Iraute egoera

Arrisku txikia  (IUCN 3.1)
Sailkapen zientifikoa
ErreinuaPlantae
OrdenaFagales
FamiliaFagaceae
GeneroaQuercus
Espeziea Quercus ilex
Banaketa mapa
Subespezieen banaketa: Quercus ilex ilex (berdez), Quercus ilex rotundifolia (arrosaz).
Datu orokorrak
Gizakiak ateratzen dizkion produktuakartearen zur
Quercus ilex

Artea (Quercus ilex) Quercus generoko zuhaitz espezie bat da, Mediterraneo ingurukoa. Oro har, leku lehorretan hazten dira. Euskal Herrian, zuhaitz nagusia da hegoaldean, mediterranear klimako lur lehorretan. Euskal Herriko Kantauriko isurialdean, berriz, zati batzuetan soilik izaten da, kareharrizko lurretan, kosta inguruan; oinaldeko plaketan eta muinoen azpialdean izaten dira.

Erdi mailako garaiera du. Enbor gogorra eta azal beltza eta zartatua ditu. Adaburua zabala du. Hosto iraunkorrak ditu, berde ilunak goitik eta gris antzekoak azpitik. Gehienetan lantza itxura duten arren, asko aldatzen da batetik bestera. Gazteek arantzadun ingurua izaten dute, baina hori ere aldakorra izaten da.

Ezaugarriak

Hosto iraunkorreko zuhaitza da, eta 20 metro garai izan daiteke.

Zurtoina

Zurtoinean azal marroi iluna eta zartatua du.

Hostoak

Olarizun neguan egindako argazkia. Artearen orriak eta ezkur bat

Bakunak, txandakatuak, obalak eta horzdunak dira hostoak; larrukarak eta distiratsuak dira gainaldetik, eta argiagoak eta ile ugarikoak, berriz, azpialdetik.

Fruituak

Artearen fruituak, ezkurrak, udazkenean heltzen dira.

Habitata

Mediterraneoko zuhaitz tipikoa da. Euskal Herrian ere autoktonoa da eta klima mediterraneoa duten aldeetan aurkitzen da. Bestalde, arte arbolaz osatutako gunea artadia da.

Erabilera

Egurra eta ikatza egiteko erabiltzen zen artea Euskal Herrian. Lurzorua sortzeko eta babesteko balio du. Babeslekua eta janaria ematen die hainbat animaliari.

Mitologia

Sakontzeko, irakurri: «Arteh»

Zuhaitz sakratutzat hartzen da artea hainbat tradiziotan, euskal mitologian barne. Sendotasunaren eta bizitza luzearen sinboloa da: 1.000 urte baino gehiago bizi daiteke.

Ikus, gainera


Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Arte (zuhaitza)