Silesia: berrikuspenen arteko aldeak

Koordenatuak: 51°N 17°E / 51°N 17°E / 51; 17
Wikipedia, Entziklopedia askea
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
t Autoritate kontrola jartzea
No edit summary
1. lerroa: 1. lerroa:
{{geografia fisiko infotaula}}
{{Argitzeko|eskualde historikoari|Silesia (argipena)}}
{{Argitzeko|eskualde historikoari|Silesia (argipena)}}
'''Silesia''' ({{lang-pl|Śląsk}}; {{lang-cz|Slezsko}}; {{lang-de|Schlesien}}, alemanaren silesiera dialektoaz: ''Schläsing'') [[Erdialdeko Europa]]ko eskualde historikoa da. Gaur egun [[Polonia]] (gehiena), [[Txekia|Txekiar Errepublika]] ([[Txekiar Silesia]]) eta [[Alemania]]ren artean banatuta dago.
[[Fitxategi:Silesia (Now).png|250px|eskuinera|Silesia eskualde historikoa marra urdin argiz mugatuta. Zati handiena [[Polonia]]ren barnean kokatzen da ([[Silesia (voivofia)]]), beste bi zati txikiak [[Txekiar Silesia]] eta Alemaniar Silesia direlarik.]]

'''Silesia''' ([[poloniera]]z: ''Śląsk'', [[txekiera]]z: ''Slezsko'', [[aleman]]ez: ''Schlesien'', alemanaren silesiera dialektoaz: ''Schläsing'') [[Erdialdeko Europa]]ko eskualde historikoa da. Gaur egun [[Polonia]] (gehiena), [[Txekia|Txekiar Errepublika]] ([[Txekiar Silesia]]) eta [[Alemania]]ren artean banatuta dago.


Historikoki eskualde hau [[Silesia Beherea]] (mendebaldeko zatia) eta [[Silesia Garaia]]n (ekialdeko zatia) banatu izan da.
Historikoki eskualde hau [[Silesia Beherea]] (mendebaldeko zatia) eta [[Silesia Garaia]]n (ekialdeko zatia) banatu izan da.

21:00, 12 otsaila 2020ko berrikusketa

Silesia
Datu orokorrak
Motaeskualde geografiko, eskualde historiko eta eskualde kultural
Azalera40.000 km²
Geografia
Map
Koordenatuak51°N 17°E / 51°N 17°E / 51; 17
UTC orduaEuropa Erdialdeko Ordua
Artikulu hau eskualde historikoari buruzkoa da; beste esanahietarako, ikus «Silesia (argipena)».

Silesia (polonieraz: Śląsk; txekieraz: Slezsko; alemanez: Schlesien, alemanaren silesiera dialektoaz: Schläsing) Erdialdeko Europako eskualde historikoa da. Gaur egun Polonia (gehiena), Txekiar Errepublika (Txekiar Silesia) eta Alemaniaren artean banatuta dago.

Historikoki eskualde hau Silesia Beherea (mendebaldeko zatia) eta Silesia Garaian (ekialdeko zatia) banatu izan da.

Historia

Antzina eslaviarrak bizi izan ziren Silesian, eta XI. mendean Poloniaren mendean geratu zen. Boleslaw III.aren garaian printzerrietan zatitu zen eta garrantzi handiko kolonizazio prozesu bat izan zen; XIII. menderako biztanle gehienak germaniarrak ziren. Germaniarren kolonizazioaren garaian abeltzaintza indartu, industria eta meagintza sortu eta ekonomia asko suspertu zen. Poloniako Kasimiro III.a Poloniakoak Bohemiaren esku utzi zuen, baina XV. mende inguruan autonomia eta eskubide bereziak eman behar izan zizkioten Bohemiako agintariek, harik eta, 1526an, Habsburgotarrek eskubide haiek kendu zizkioten arte. XVIII. mendean istilu asko izan ziren Austriaren eta Prusiaren artean Silesiaren gaineko aginpidea zela eta. Frederiko II.a Handiak Prusiaren mendean ezartzea lortu zuen. Lehen Mundu Gerraren ondoren Goi Silesia Alemaniaren esku uztea erabaki zen, baina erabaki haren kontrako matxinadak izan ziren eta azkenik Poloniak eskuratu zuen. 1938an Alemania naziak Txekiar Silesia inbaditu zuen, eta 1939an Silesia eta Polonia osoa. 1945ean, Alemania garaitua izan ostean, Silesia Poloniaren esku gelditu zen eta bertako alemaniar populazioa erbesteratua izan zen (2 milioi lagun Mendebaldeko Alemanian kokatu ziren eta milioi bat Ekialdeko Alemanian)[1]

Erreferentziak

  1. Silésie Encyclopédie Larousse en ligne. Larousse.fr

Kanpo estekak