Aras: berrikuspenen arteko aldeak

Koordenatuak: 42°33′43″N 2°21′18″W / 42.561944444444°N 2.355°W / 42.561944444444; -2.355
Wikipedia, Entziklopedia askea
Nabigazio historia interaktiboa
← Aurreko ezberdintasunaHurrengo ezberdintasuna →
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
IkusizkoaWikitestua
No edit summary
23. lerroa: 23. lerroa:
| oharrak =
| oharrak =
}}
}}
'''Aras'''<ref>{{Erreferentzia|url=https://www.euskaltzaindia.eus/dok/arauak/Araua_0155.pdf|egilea=[[Euskaltzaindia]]|izenburua= 155. araua: Nafarroako udal izendegia}}</ref> [[Nafarroa]]ko udalerria da. [[Lizarrako merindadea|Lizarrako merindadeko]] mendebaldeko muturrean kokatzen den herri honek {{formatnum:{{Nafarroako_udalerrien_biztanleria|Aras}}}} biztanle zituen {{Nafarroako_udalerrien_biztanleria|urtea}}. urteko erroldaren arabera. [[Nafarroa]]ko hiriburutik 88 kilometrora dago.
'''Aras'''<ref>{{Erreferentzia|url=https://www.euskaltzaindia.eus/dok/arauak/Araua_0155.pdf|egilea=[[Euskaltzaindia]]|izenburua= 155. araua: Nafarroako udal izendegia}}</ref> [[Nafarroa Garai|Nafarroa Garaiko]] mendebaldeko udalerria da. [[Lizarrako merindadea|Lizarrako merindadeko]] mendebaldeko muturrean kokatzen den herri honek {{formatnum:{{Nafarroako_udalerrien_biztanleria|Aras}}}} biztanle zituen {{Nafarroako_udalerrien_biztanleria|urtea}}. urteko erroldaren arabera. [[Nafarroa]]ko hiriburutik 88 kilometrora dago.


== Geografia ==
== Geografia ==

17:27, 8 apirila 2020ko berrikusketa

Aras
 Nafarroa Garaia, Euskal Herria
Arasgo bandera
Bandera

Arasgo armarria
Armarria

Map
Kokapena
Herrialdea Euskal Herria
Lurraldea Nafarroa Garaia
Merindadea Lizarra
EskualdeaVianaldea
Administrazioa
Estatua Espainia
Erkidegoa Nafarroa
Izen ofiziala Aras
AlkateaFrancisco Javier Murgiondo Markinez (PSN)
Posta kodea31239
INE kodea31026
Herritarraarastar
Geografia
Koordenatuak42°33′43″N 2°21′18″W / 42.561944444444°N 2.355°W / 42.561944444444; -2.355
Azalera17,72 km²
Garaiera640 metro
Distantzia88 km (Iruñetik)
Demografia
Biztanleria148 (2023:  −6)
alt_left 72 (%48,6)(2019) (%54,7) 81 alt_right
Dentsitatea8,39 biztanle/km²
Zahartzea[1]% 36,61
Ugalkortasuna[1]‰ 41,67
Ekonomia
Jarduera[1]% 0 (2011)
Desberdintasuna[1]% 0 (2011)
Langabezia[1]% 2,37 (2013)
Euskara
Euskaldunak[1][2]% 4,10 (2018: %3,18)
Datu gehigarriak
Webguneahttp://www.ayto-aras.es/

Aras[3] Nafarroa Garaiko mendebaldeko udalerria da. Lizarrako merindadeko mendebaldeko muturrean kokatzen den herri honek 184 biztanle zituen 2014. urteko erroldaren arabera. Nafarroako hiriburutik 88 kilometrora dago.

Geografia

Ingurune naturala eta klima

Klima

Arasek Ebro ibaiko depresiogunearen berezko klima mediterraneo-kontinentala dauka. Neguak hotzak, udak beroak, aldaketa termiko handiak, eta euriak nahiko eskasak eta irregularrak izaten dira (batez ere udaberrian eta udazkenean egiten du euria).

Udalerri mugakideak

Arasek Azuelorekin eta Aguilar Kodeskoarekin egiten du muga iparraldean, Bargotarekin ekialdean, eta Vianarekin mendebaldean eta hegoaldean.

Historia

1850eko hamarkadara arte Arasek Armañantzasekin udalerri bakarra osatu zuen.

Ekonomia

Sakontzeko, irakurri: «Nafarroako parke eolikoak»

Aguilar Kodes eta Azuelo udalerrien artean, Las Llanas de Codés izeneko gunean, Nafarroako gobernuak eraikitako "Codés Azuelo" izeneko parke eolikoa dago. Instalaturiko potentzia 43,20 megawatteko da eta parkearen jabea Acciona Energia da gaur egun.

Demografia

Arasko biztanleria
Datu-iturria: www.ine.es

2008ko erroldaren arabera, Espainiaz kanpoko bederatzi etorkin bizi ziren herrian, biztanleriaren %4,62 (Nafarroako batezbestekoaren azpitik).

Politika

Udal hauteskundeak

Arasko alkatea PSN alderdiko Francisco Javier Murgiondo Markinez da, 2007ko udal hauteskundeez geroztik. Nafarroako Alderdi Sozialistak aukeraturiko zinegotzi guztiak lortu zituen, aurkeztu zen talde bakarra izan baitzen. Zuri emandako botoak 25 izan ziren (emandako boto guztien %19,84). Eta baliogabeko botoak 13 izan ziren (emandako botoen %9,35)

Arasko Udala (2007)
Alderdia Botoak Aukeratua?
Francisco Javier Murgiondo Markinez (PSN) 56 Bai
Jose Luis Ibarrondo Los Arcos (PSN) 56 Bai
Isabel Abecia Diaz de Otazu (PSN) 49 Bai
Maria Antonia Fernandez Fernandez (PSN) 48 Bai
Jesus Javier Saenz Gonzalez (PSN) 47 Bai

2011n ez zen zerrendarik aurkeztu[4]. Hortaz, Murgiondok segitzen du alkate.

Udaletxea

Arasko udaletxeko idazkaria, Aguilar Kodeskoa, Cabredo, Genevilla, Lapoblacion eta Marañongo idazkari ere bada.

  • HELBIDEA: Konstituzio Plaza, 13

Alkateak

Hauek izan dira Arasko azken alkateak:

Alkatea Agintaldi hasiera Agintaldi amaiera Alderdia
1979 1983
1983 1987
1987 1991
1991 1995
1995 1999
1999 2003
2003 2007
Francisco Javier Murguiondo Marquinez 2007 2011 PSN
Francisco Javier Murguiondo Marquinez 2011 2015 PSN
Francisco Javier Murguiondo Marquinez[5] 2015 2019 PSN
Jesus Carlos Fernandez Rubio[5] 2019 Jardunean A.I. Tres Aras

Kultura

Jaiak eta ospakizunak

Arasko herriko jaiak Gurutze Santuaren omenez ospatzen dira irailaren 14aren inguruan. Horrez gain, gainontzeko ospakizunen artean herriko patroi diren San Sebastianen eguna urtarrilaren 20an, San Isidro Nekazariaren eguna eta San Rokeren ospakizuna nabarmentzen dira.

Azpiegiturak

Zerbitzuak

Aras "Kodes Mendizerrako Zerbitzuen Mankomunitateko" kidea da. Erakundeak Aguilar Kodeskoan du egoitza nagusia.

Ondasun nabarmenak

Arasko Andre Mariaren eliza Erdi Aroko jatorria duen eraikina da, baina gaur egungo itxura XVI. mendean eginiko zaharberritze baten ondorioa da. Portada errenazentista eta erretaula nagusia daude ikusgai, erretaula 1594an egin zen estilo erromanistan eta Ama Birjinaren bizitzako atalak irudikatzen ditu. Horrez gain, elizaren barruan, San Sebastian, San Roke, Jesusen Bihotza eta Sortzez Garbiaren irudiak gordetzen dira.

Baselizen artean, Kristo Santuaren baseliza XVII. mendean egina eta San Isidro Nekazariaren baseliza nabarmentzen dira. Horrez gain, hegoaldean, Sortako San Joanen komentuaren arrastoak daude: eraikina 1440an eraiki zen eta mende batzuk geroago, XVII. mendean, Bertan behera utzi zuten han bizi ziren abadeek.

Erreferentziak

  1. ↑ a b c d e f Euskal Herriari Begira. Udalbiltza.
  2. ↑ Nafarroako Gobernua. (2018). Nafarroako Datu Soziolinguistikoak. Euskarabidea, 50-55 or..
  3. ↑ Euskaltzaindia. 155. araua: Nafarroako udal izendegia. .
  4. ↑ Nafarroako Udal eta Kontzejuen Federazioaren webgunea.
  5. ↑ a b «Base de datos de Alcaldes y Concejales:: Ministerio de Política Territorial y Función Pública ::» www.mptfp.gob.es (Noiz kontsultatua: 2020-04-07).

Ikus, gainera

Kanpo estekak

Euskarazko Wikipedian bada atari bat, gai hau duena:
Nafarroa
"https://eu.wikipedia.org/w/index.php?title=Aras&oldid=7811631"(e)tik eskuratuta