Aktualismo: berrikuspenen arteko aldeak

Wikipedia, Entziklopedia askea
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
t Autoritate kontrola jartzea
25. lerroa: 25. lerroa:
[[Kategoria:Zientziaren filosofia]]
[[Kategoria:Zientziaren filosofia]]
[[Kategoria:Eboluzioa]]
[[Kategoria:Eboluzioa]]
[[Kategoria:Lurraren historia geologikoa]]

17:07, 3 maiatza 2020ko berrikusketa

Aktualismoa edo Uniformismoa (baita Uniformitarismoa ere) oinarrizko printzipioa da geologiaren ikerketan. James Huttonek XVIII. mendean proposatu zuen eta esaldi batean laburbil daiteke: "orainaldia iraganaren giltza da". Printzipio honen arabera gaur egungo prozesu geologiko guztiak iraganean ere modu berean gertatu dira eta, beraz, prozesu geologikoak denboran aldaezinak dira[1].

Lau aktualismo forma

Aktualismoa ideia bakar bat dela pentsa badaiteke ere, berez lau ideia ezberdin biltzen ditu, Stephen Jay Gouldek 1965an idatzitako artikuluan [2] ematen dituenak, hain zuzen:

  1. Legearen aktualismoa edo uniformitatea.
  2. Motaren aktualismoa edo uniformitatea.
  3. Graduaren aktualismoa edo uniformitatea.
  4. Emaitzaren aktualismoa edo uniformitatea.

Aktualismoaren lehen esanahia oso onartua da zientzialarien artean. Laugarrena ukatua izan da XIX. mendetik aurrera. Bigarrena eta hirugarrena oraindik ere eztabaidatuak dira, nahiz eta XX. mendean onarpen handiagoa izan duten.

Erreferentziak

  1. (Ingelesez) Gould, S. J.. (1965-03-01). «Is uniformitarianism necessary?» American Journal of Science 263 (3): 223–228.  doi:10.2475/ajs.263.3.223. ISSN 0002-9599. (Noiz kontsultatua: 2017-10-10).
  2. Gould, S. J. 1965. Is uniformitarianism necessary? American Journal of Science 263: 223 - 228.

Ikus, gainera

Kanpo estekak