Enigma (kriptografia): berrikuspenen arteko aldeak

Wikipedia, Entziklopedia askea
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
t robota Erantsia: lv:Enigma
t Bot: Enlace a artículo destacado para: bg:Енигма (машина)
33. lerroa: 33. lerroa:


[[ar:آلة الإنيجما]]
[[ar:آلة الإنيجما]]
[[bg:Енигма (машина)]]
[[bg:Енигма (машина)]] {{NA lotura|bg}}
[[bs:Enigma (mašina)]]
[[bs:Enigma (mašina)]]
[[ca:Màquina Enigma]]
[[ca:Màquina Enigma]]

17:12, 23 abuztua 2008ko berrikusketa

Enigma makina

Enigma zifratu errotatibozko makina bat da, zifratzeko nahiz deszifratzeko balio du. Alexander Koch holandarra asmatu zuen, geroago Arthur Scherbius Germaniarra patentea lortu eta hainbat aurrerapen egiteko.

1920an hasi zen erabiltzen TYPEX edo SYGABA beste Enigmaren izen batzuk dira, beste herrialde batzuetan erabiliak. Ingalaterran eta Amerikan hurrenenez hurren. Bere funtzionamendua elektriko-mekanikoa dela esan genezake, teklatuaren bidez hizkiak sartu eta makinaren barruko mekanismoekin hizkien ordezkapenak egiten ziren. Beraz, ordezkatze metodoa erabiltzen dela esan genezake (fluxuzko zifratzea).

Historia

Espainiako Gerra Zibilean erabilitako makina izan zen (bertsio bat). Eta baita gerra handiago batean ere, Bigarren Mundu Gerran hain zuzen. Bertan bere zifratzea apurtua izan zen eta horren ondorioz oso garrantzitsuak ziren mezuak deszifratuak izan ziren.

Naziek gerra galtzeko arrazoi handi bat izan zela uste da.

Germaniarrek, Enigma makinaren zifratzea apurtu ezin zela pentsatzen zuten baina hori ez zela horrela laster konturatu ziren. Polakoak intertzeptatu zuten Enigma antzeko makina bat germaniarrek Berlinetik Varsoviara bidali zutenean. Ez zen enigma makina bera baina bertsio militarren makinaren ideia bat izateko balio izan zuen. Marian Rejewski Polakoak izan zen makinaren funtzionamendua nola zihoan ikusi zuenak matematikazko eta estatistikazko metodoak erabilita. Hori egiteko, mezu guztien kodea mezuaren hasieran 2 aldiz errepikatzen zela konturatu zen. Horrela zein hizki zeuden enkadenatuak ikusi zuen.

Esaterako: QRSQRS mezua zifratu ondoren JXDRFT sortzen zela ikusi zuen. Beraz J eta R, X eta F, D eta T hizkiak enkadenatuak zeudela ikusi zuen.

Hori egin ondoren Bomba izeneko makina paralelo bat eraiki zuen. Orain konbinazioak gutxiagoak ziren beraz eskuz egin ahal ziren.

Kanpo loturak

Txantiloi:Link FA Txantiloi:Link FA Txantiloi:Link FA Txantiloi:Link FA Txantiloi:Link FA Txantiloi:Link FA Txantiloi:NA lotura