Eguraldi iragarpen: berrikuspenen arteko aldeak

← Aurreko ezberdintasuna Hurrengo ezberdintasuna →

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia

Lerroan

23:23, 17 otsaila 2021ko berrikusketa

Presio iragarpena bost egunera Ozeano Barean, Ipar Amerikan eta Ipar Atlantikoan (2008-6-9).

Eguraldiaren iragarpena geroaldian eta leku jakin batean atmosferaren egoera aztertzeko zientzia eta teknologiaren aplikazioa da. Gizakiok betidanik saiatu izan dugu eguraldia iragartzen. Gaur egun, eguraldia iragartzeko atmosfera ikertzen duten meteorologiaren erabideak erabiltzen dira. Hala ere, atmosferaren izaera kaotikoa eta ezaguera partzialak zehazgabe bihurtzen ditu iragarpenak, batez ere, denbora pasa ahala.

Historia

Gizadia betidanik saiatu izan da eguraldia nolakoa izango zen aurreikusten, milurtetan modu informalean eta XIX. mendetik modu zientifikoagoan^[1]. Eguraldi iragarpenak egiten dira leku jakin batean datuak bilduz eta meteorologia erabiliz atmosfera nola aldatuko den iragartzeko.

Eguraldia iragartzeko lehenengo saiakerak antzinaroan egin zuten. K.a. 650. urtean, babiloniarrek hodeien ezaguera eta astrologia erabili zuten eguraldia ikertzeko. K. a. 340n, Aristotelesek Meteorologica idatzi zuen.

Baina, meteorologia modernoaren sorrera 1837an telegrafoarekin batera. Geroztik gaur egun erabiltzen diren instrumentu guztiak sortu zituzten. Baita meteorologo famatuenak sortu ere, tartean Francis Beaufort (Beaufort eskalaren sortzaile), Robert Fitzroy (Fitzroy barometroa asmatu zuena), Lewis Fry Richardson (1922an, eguraldiaren zenbaki-iragarpen sortzailea), eta abar.

Teknikak

Datuak biltzeko honako instrumentu tradizionalak ez ezik honako hauek ere erabiltzen dira:

Behin datuak bilduta eguraldiaren zenbaki-iragarpen teoria erabiltzen da, superordenagailuei esker modeluak sortzeko. Gero datuak aurkitu behar dira ikusizko era batean jendea jakitun ipintzeko. Horretarako, herrialdeek agentziak sortu dituzte (Estatu Batuetan National Weather Service (NWS) edo Eusko Jaurlaritzak Euskalmet). Agentzia hauek komunikabideen bidez zabaltzen dute iragarpena.

Ikus, gainera

Kanpo estekak

Euskalmet
(Ingelesez) AEBetako National Weather Service agentzia
(Ingelesez) Erresuma Batuko meteorologia-agentzia
(Frantsesez) Frantziako meteorologia-agentzia
(Gaztelaniaz) Espainiako meteorologia-agentzia

Datuak: Q182868

↑ Eric D. Craft. An Economic History of Weather Forecasting. 2007-5-3.

[1] Eric D. Craft. An Economic History of Weather Forecasting. 2007-5-3.

[1]

@@ 4. lerroa: / 4. lerroa: @@
 == Historia ==
+Gizadia betidanik saiatu izan da eguraldia nolakoa izango zen aurreikusten, milurtetan modu informalean eta XIX. mendetik modu zientifikoagoan<ref>Eric D. Craft. [http://eh.net/encyclopedia/article/craft.weather.forcasting.history ''An Economic History of Weather Forecasting''.] {{erreferentzia|url=https://web.archive.org/web/20070503193324/http://eh.net/encyclopedia/article/craft.weather.forcasting.history |data=2007-5-3 }}</ref>. Eguraldi iragarpenak egiten dira leku jakin batean datuak bilduz eta [[meteorologia]] erabiliz atmosfera nola aldatuko den iragartzeko.
 Eguraldia iragartzeko lehenengo saiakerak [[antzinaroa]]n egin zuten. [[K. a. 650eko hamarkada|K.a. 650]]. urtean, [[babiloniar Inperioa|babiloniarrek]] [[hodei]]en ezaguera eta [[astrologia]] erabili zuten [[eguraldi]]a ikertzeko. [[K. a. 340]]n, [[Aristoteles]]ek ''Meteorologica'' idatzi zuen.