Domingo Egaña: berrikuspenen arteko aldeak
Rescuing 0 sources and tagging 1 as dead.) #IABot (v2.0.8 |
Euskaraz idatzitako adierazpen batzuen gaineko informazioa osatzen |
||
5. lerroa: | 5. lerroa: | ||
== Biografia == |
== Biografia == |
||
Hiru [[karlistaldi]]etan hartu zuen parte. Bi aldiz zauritu zuten [[Lehen Karlistaldia|lehenean]]; komandante izan zen [[Oriamendiko gudua]]n eta Getariako herria hartu zuen. [[Bergarako besarkada|Bergarako Besarkadaren]] ondoren (1839), [[Mexiko]]ra jo eta hamar urte geroago itzuli zen, [[Bigarren Karlistaldia|Bigarren Karlistadan]] (1849). Gipuzkoan sartu zen, [[Irun]]dik, 150 karlistekin batera, baina matxinada hark Euskal Herrian biderik ez zuela ikusirik, Mexikora jo zuen berriro. [[Karlos Maria Borboi Austria-Estekoa|Karlos VII.a]] Espainiara itzuli zenean (1872ko uztailean, [[Hirugarren Karlistaldia]]ren hasieran), Egañak Mexiko utzi eta Don Karlosen agindupean jarri zen berriro. Erregeak Gipuzkoako Komandantzia Nagusiko ardura eman zion. Gerra amaieran karlista-iheslari batzuek hil zuten Orreagan. |
Hiru [[karlistaldi]]etan hartu zuen parte. Bi aldiz zauritu zuten [[Lehen Karlistaldia|lehenean]]; komandante izan zen [[Oriamendiko gudua]]n eta Getariako herria hartu zuen. [[Bergarako besarkada|Bergarako Besarkadaren]] ondoren (1839), [[Mexiko]]ra jo eta hamar urte geroago itzuli zen, [[Bigarren Karlistaldia|Bigarren Karlistadan]] (1849). Gipuzkoan sartu zen, [[Irun]]dik, 150 karlistekin batera, baina matxinada hark Euskal Herrian biderik ez zuela ikusirik, Mexikora jo zuen berriro. [[Karlos Maria Borboi Austria-Estekoa|Karlos VII.a]] Espainiara itzuli zenean (1872ko uztailean, [[Hirugarren Karlistaldia]]ren hasieran), Egañak Mexiko utzi eta Don Karlosen agindupean jarri zen berriro. Erregeak Gipuzkoako Komandantzia Nagusiko ardura eman zion. Gerra amaieran karlista-iheslari batzuek hil zuten Orreagan. |
||
== Euskarazko idazkia == |
|||
Hil baino urtebete edo bi lehenago, idazki elebidun bat egin zuen,<ref>{{erreferentzia|izena=Euskadiko Artxibo Historikoa|abizena=Fondo Apalategui|izenburua=Circular del Comandante general interino Domingo de Egaña, a los Señores jefes, oficiales y soldados de la división de Guipúzcoa. Texto en castellano y euskera.|url=https://dokuklik.euskadi.eus/badator/visor/198/00450}}</ref> orduko egoeraren eta gertakarien gaineko bere iritzia sutsuki adieraziz. Honela amaitzen da: "Guipuzcoatarrac: ¡Viva Religioa! ¡Viva Españia! ¡Viva Carlos VII.na! ¡Viva gure Fueroac! Zuen buruzari edo Comandante Generala. Domingo Egaña". |
|||
== Erreferentziak == |
== Erreferentziak == |
10:54, 24 otsaila 2021ko berrikusketa
Domingo Egaña | |
---|---|
Bizitza | |
Jaiotza | Getaria, 1815eko otsailaren 24a |
Herrialdea | Gipuzkoa, Euskal Herria |
Heriotza | Aldatz, 1876ko otsailaren 25a (61 urte) |
Hezkuntza | |
Hizkuntzak | euskara gaztelania |
Jarduerak | |
Jarduerak | militarra |
Jasotako sariak | |
Zerbitzu militarra | |
Gradua | landa-mariskal |
Parte hartutako gatazkak | Lehen Karlistaldia Matiner-en Gerra Bigarren Karlistaldia |
Domingo Egaña Erkizia (Getaria, Gipuzkoa, 1815eko otsailaren 24a - Orreaga, Nafarroa, 1876ko otsailaren 25a[1]) gipuzkoar buruzagi karlista izan zen.
Biografia
Hiru karlistaldietan hartu zuen parte. Bi aldiz zauritu zuten lehenean; komandante izan zen Oriamendiko guduan eta Getariako herria hartu zuen. Bergarako Besarkadaren ondoren (1839), Mexikora jo eta hamar urte geroago itzuli zen, Bigarren Karlistadan (1849). Gipuzkoan sartu zen, Irundik, 150 karlistekin batera, baina matxinada hark Euskal Herrian biderik ez zuela ikusirik, Mexikora jo zuen berriro. Karlos VII.a Espainiara itzuli zenean (1872ko uztailean, Hirugarren Karlistaldiaren hasieran), Egañak Mexiko utzi eta Don Karlosen agindupean jarri zen berriro. Erregeak Gipuzkoako Komandantzia Nagusiko ardura eman zion. Gerra amaieran karlista-iheslari batzuek hil zuten Orreagan.
Euskarazko idazkia
Hil baino urtebete edo bi lehenago, idazki elebidun bat egin zuen,[2] orduko egoeraren eta gertakarien gaineko bere iritzia sutsuki adieraziz. Honela amaitzen da: "Guipuzcoatarrac: ¡Viva Religioa! ¡Viva Españia! ¡Viva Carlos VII.na! ¡Viva gure Fueroac! Zuen buruzari edo Comandante Generala. Domingo Egaña".
Erreferentziak
- Artikulu honen edukiaren zati bat Lur hiztegi entziklopedikotik edo Lur entziklopedia tematikotik txertatu zen 2011/12/27 egunean. Egile-eskubideen jabeak, Eusko Jaurlaritzak, hiztegi horiek CC-BY 3.0 lizentziarekin argitaratu ditu, Open Data Euskadi webgunean.
- ↑ (Gaztelaniaz) HIJOS ILUSTRES DE GUETARIA: DOMINGO DE EGAÑA Y ERQUICIA[Betiko hautsitako esteka]
- ↑ Fondo Apalategui, Euskadiko Artxibo Historikoa. Circular del Comandante general interino Domingo de Egaña, a los Señores jefes, oficiales y soldados de la división de Guipúzcoa. Texto en castellano y euskera.. .