Internazionala: berrikuspenen arteko aldeak

Wikipedia, Entziklopedia askea
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
t Robota: Testu aldaketa automatikoa (-[Cc]ite[ _]book +erreferentzia)
tNo edit summary
27. lerroa: 27. lerroa:


== Doinua ==
== Doinua ==
1888an [[Pierre Degeyter]]rek musika ezarri zion ereserkiari. Doinuak [[zortziko txiki]]ko [[bertso]]kerarekin bat egiten du, eta Bertsozale Elkartearen datu basean jasoa dago.<ref>{{Erreferentzia | argitaletxea=Xenpelar Dokumentazio Zentroa – Bertsozale Elkartea | izenburua=Lantegira joanda | aldizkaria = Doinutegia: BDB bertsolaritzaren datu-basea | url=http://bdb.bertsozale.eus/web/doinutegia/view/2312-lantegira-joanda-internazionala | sartze-data=2018-05-29}}</ref> Alegia, zortziko txikiko beste bertso batzuk zuzen zuzenean kantatu daitezke Internazionalaren doinuarekin, adibidez ''[[Maritxu nora zoaz?]]''.
1888an [[Pierre Degeyter]]rek musika ezarri zion ereserkiari. Doinuak [[zortziko txiki]]ko [[bertso]]kerarekin bat egiten du, eta Bertsozale Elkartearen datu basean jasoa dago.<ref>{{Erreferentzia | argitaletxea=Xenpelar Dokumentazio Zentroa – Bertsozale Elkartea | izenburua=Lantegira joanda | aldizkaria = Doinutegia: BDB bertsolaritzaren datu-basea | url=http://bdb.bertsozale.eus/web/doinutegia/view/2312-lantegira-joanda-internazionala | sartze-data=2018-05-29}}</ref> Alegia, zortziko txikiko beste bertso batzuk zuzen zuzenean kantatu daitezke Internazionalaren doinuarekin, adibidez ''[[Maritxu, nora zoaz?]]''.


== Hitzak ==
== Hitzak ==

12:38, 26 otsaila 2021ko berrikusketa

Internazionala
, , eta
Partitura osoa
Jatorria
Egilea(k)Eugène Pottier
Sorrera-urtea1871
Argitaratze-data1918
IzenburuaL'Internationale, Міжнародны гімн, A Internacional, インターナショナル, 國際歌, ინტერნაციონალი eta Międzynarodówka
Mugimenduakomunismoa
sozialismoa
anarkismoa
sozialismo demokratikoa
sozialdemokrazia
errepublikanismoa
Jatorrizko herrialdeaFrantzia
Ekoizpen lekuaBerlin
Honen izena daramaLehen Internazionala
Ezaugarriak
Genero artistikoairaultza abestia
Hizkuntzafrantsesa
HitzakEugène Pottier, Arkadi Kots, Henriette Roland Holst (en) Itzuli, Kálmán Kalocsay (en) Itzuli, Xiao San (en) Itzuli, Charles H. Kerr (en) Itzuli, Takamaru Sasaki (en) Itzuli, Neno Vasco (en) Itzuli eta Billy Bragg (en) Itzuli
Bestelako lanak
MusikagileaPierre Degeyter
Argumentu nagusiaParisko Komuna
Internazionala
HerrialdeaNazioartekoa
Izenburua euskarazInternazionala
HitzakEugène Pottier, 1871
MusikaPierre Degeyter, 1888
Onarpen data1892
Multimedia
Sakatu eta entzun ereserkia.
Internazionala-ren partitura, suedieraz.

Internazionala edo Herriartea (frantsesez: L'Internationale) mundu osoko langile mugimenduaren abestirik famatuena da. Nazioarteko langileriaren ereserkitzat hartzen da eta alderdi komunista eta sozialista gehienek ere beren ereserkitzat dute. Hitz originalak, frantsesezkoak, Eugène Pottierrek idatzi zituen 1871n. 1888an Pierre Degeyterrek musika ezarri zion.

Zabalkundea

1892an II. Internazionalak ezagun egin zuen kanta eta ereserki gisa hartu zuen. 1910eko azaroaren 3an mundu osoko langileen ereserki bihurtu zen Kopenhageko Kongresu Internazionalean. 1919an Vladimir Leninek ofizializatu zuen III. Internazionalean, eta Sobietar Batasuneko ereserki nazional bihurtu zen 1943. urtea arte. Munduko hizkuntza gehienetara itzulia izan da eta bertsio ugari egin dira, anarkistak eta sozialistak, esaterako.

Doinua

1888an Pierre Degeyterrek musika ezarri zion ereserkiari. Doinuak zortziko txikiko bertsokerarekin bat egiten du, eta Bertsozale Elkartearen datu basean jasoa dago.[1] Alegia, zortziko txikiko beste bertso batzuk zuzen zuzenean kantatu daitezke Internazionalaren doinuarekin, adibidez Maritxu, nora zoaz?.

Hitzak

Ereserkiaren jatorrizko hitzak Eugène Pottierrek idatzi zituen 1871n, frantsesez.

Euskarazko itzulpenak

Euskarazko itzulpen hedatuena Gabriel Arestiri egozten zaio,[2] baina zalantzak daude autoretza horri buruz.[3][4] Ohiko bertsioan agertzen diren arkaismo edo ulermen zaileko termino batzuengatik (bereziki, indazu albiristea), itzulpen alternatiboak eskatu izan dira.[5] Hala ere, «indazu albiristea» dioen bertsioa egin da ezagunena, seguruenik.[6]

Jatorrizkoa (frantsesez) Gabriel Arestiren itzulpena Gabriel Arestiren beste itzulpen bat XXI. mendeko bertsio ulerterrazagoa[5][7]

Debout, les damnés de la terre
Debout, les forçats de la faim
La raison tonne en son cratère
C'est l'éruption de la fin
Du passé faisons table rase
Foules, esclaves, debout, debout
Le monde va changer de base
Nous ne sommes rien, soyons tout

C'est la lutte finale
Groupons-nous, et demain
L'Internationale
Sera le genre humain

Il n'est pas de sauveurs suprêmes
Ni Dieu, ni César, ni tribun
Producteurs, sauvons-nous nous-mêmes
Décrétons le salut commun
Pour que le voleur rende gorge
Pour tirer l'esprit du cachot
Soufflons nous-mêmes notre forge
Battons le fer quand il est chaud

C'est la lutte finale
Groupons-nous, et demain
L'Internationale
Sera le genre humain

L'état comprime et la loi triche
L'impôt saigne le malheureux
Nul devoir ne s'impose au riche
Le droit du pauvre est un mot creux
C'est assez, languir en tutelle
L'égalité veut d'autres lois
Pas de droits sans devoirs dit-elle
Egaux, pas de devoirs sans droits

C'est la lutte finale
Groupons-nous, et demain
L'Internationale
Sera le genre humain

Hideux dans leur apothéose
Les rois de la mine et du rail
Ont-ils jamais fait autre chose
Que dévaliser le travail
Dans les coffres-forts de la bande
Ce qu'il a créé s'est fondu
En décrétant qu'on le lui rende
Le peuple ne veut que son dû.

C'est la lutte finale
Groupons-nous, et demain
L'Internationale
Sera le genre humain

Les rois nous saoulaient de fumées
Paix entre nous, guerre aux tyrans
Appliquons la grève aux armées
Crosse en l'air, et rompons les rangs
S'ils s'obstinent, ces cannibales
A faire de nous des héros
Ils sauront bientôt que nos balles
Sont pour nos propres généraux

C'est la lutte finale
Groupons-nous, et demain
L'Internationale
Sera le genre humain

Ouvriers, paysans, nous sommes
Le grand parti des travailleurs
La terre n'appartient qu'aux hommes
L'oisif ira loger ailleurs
Combien, de nos chairs se repaissent
Mais si les corbeaux, les vautours
Un de ces matins disparaissent
Le soleil brillera toujours.

C'est la lutte finale
Groupons-nous, et demain
L'Internationale
Sera le genre humain

Zutik lurrean kondenatu
zaren langile tristea,
nekez ginen elkarganatu
indazu albiristea¹.
Gertatuak ez du ardura,
jende esklabua jeiki,
aldaketak datoz mundura,
nor den herriak badaki.

Oro gudura ala!
Bihar izan dadin
Internazionala
pertsonaren adin.²

Zutik! Munduko langileak,
garai dezagun gosea!
Odoltzaren ondoan sarri
datorkigu asea!
Burgesiaren hilobitzat
zabal dezagun lezea,
harekin ehortziko dugu
eman daukun oinazea.

Gora herriartea,
agintera zuzen;
gure azken guda
bizkor etorri zen.
Oihuaren ederra,
garbi eta ozen!
Munduko langile guztiak
bat egin gaitezen!

Zutik, munduko langileak!
Zutik, ogirik gabeak!
Zapaltzaile denen aurrean
altxa, iraultzaileak!
Iragana suntsitu behar da.
Jende esklaboa, jaiki!
Aldaketak datoz mundura
eta herriak badaki!

Elkar gaitezen denok
azken borrokara.
Internazionala
gure iraultza da.

  • ¹ albiriste: berri on.
  • ² adin: adimen.

Erreferentziak

  1. «Lantegira joanda» Doinutegia: BDB bertsolaritzaren datu-basea (Xenpelar Dokumentazio Zentroa – Bertsozale Elkartea) (Noiz kontsultatua: 2018-05-29).
  2. Gabriel, Aresti. (1986). Itzulpenak (I). Susa, 88 or. ISBN 9787979210067..
  3. (Gaztelaniaz) «INDAZU ALBIRISTEA: INTERNAZIONALA» ERREPUBLIKA PLAZA 2014-04-30 (Noiz kontsultatua: 2018-05-29).
  4. «Inernazionala» Argia (1206): 21. 1986-07-24 (Noiz kontsultatua: 2018-05-29).
  5. a b Narbaiza, Leire. «Euskarazko beste letra bat Internaziolarendako» Eibar.org, Eibarko peoria (Noiz kontsultatua: 2018-05-28).
  6. Internazionala abesten Donostiako 2012ko manifestazio batean. Bideoa: MRA Fundazioa 2012-03-29 (Noiz kontsultatua: 2018-05-29).
  7. «Internazionala, euskaraz» YouTube (Noiz kontsultatua: 2019-02-11).

Ikus, gainera

Kanpo estekak