Savoia (eskualdea): berrikuspenen arteko aldeak

Savoia
	Savoie; Savouè; Savoia; Sapaudia
	Ereserkia: Les Allobroges (en)
; flag of Savoy (en)	;
	Lage von Savoien in Europa (Karte).svg
Geografia
Hiriburua	Chambéry; 45°33′59″N 5°55′15″E
Hiririk handiena	hiriburu
Azalera	10416
Mugakideak	Geneva kantonamendua, Valais kantonamendua, Aostako Harana, Piemonte, Alpe Garaiak, Isère eta Ain
Administrazioa
Demografia
Biztanleria	1.250.423 (2018)
Dentsitatea	120,05 bizt/km²
Hizkuntza ofizialak	ikusi frantses ;
Erabilitako hizkuntzak	ikusi Frankoprovenzera;
Bestelako informazioa
Ordu eremua	ikusi UTC+01:00 ;

Nabigazio historia interaktiboa

← Aurreko ezberdintasuna Hurrengo ezberdintasuna →

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia

IkusizkoaWikitestua

Lerroan

18:17, 27 martxoa 2021ko berrikusketa

Savoia (Frantsesez: Savoie, Frankoprovenzeraz: Savouè, Italieraz: Savoia, Latinez: Sapaudia) Arpitaniako hegoaldean eta Alpeetako iparmendebaldean dagoen Frantziako eskualde historikoa eta Savoiako etxearen jatorrizko lurraldea da. 1860an, Turingo itunaren bidez, Frantziak beretu zuen. Gaur egun bi departamentutan banaturik dago: Savoia eta Savoia Garaia.

Askotan, izen bereko departamendutik bereizteko, Pays de Savoie deitzen zaio.

Geografia

Iparraldetik Léman aintzirak inguratzen du, ekialde eta hegoaldetik Alpeetako gailurrek (Chablais mendigunea, Mont Blanc mendigune, Petit-Saint-Bernard mendatea, L´Iseran mendatea, Mont-Cenis mendatea, Arves mendigunea, Belledonne), hegoaldetik Les Marches eta Le Pont-de-Beauvoisin udalerriek, Dofinerriko mugan, hegomendebaldetik Chartreuse mendiguneak eta mendebaldetik Rodano eta Guiers ibaiek.

Historia

Savoia, hasieran eremu txiki bat (pagus) besterik ez zena, XI. mendetik aurrera konderria eta 1416tik aurrera 11.000 km² baino gehiagoko dukerria izan zen. Umberto I.a, Savoiako kondea izan zen Savoiako etxearen sortzailea. Ondorengo konde eta dukeen agindupean Frantziako erresumaren eta Germaniako Erromatar Inperio Santuaren arteko estatu burujabea izan zen. XVIII. mendearen hasieran Savoiako dukeak Sardiniako errege bilakatu ziren. Iraultzaren ondoren Frantziak Savoia inbaditu zuen eta Lehen Inperioaren parte izan zen. Parisko itunaren (1814) ondoren Sardiniako Erresumari itzuli zitzaion^[1].

1860an, Vittorio Emmanuele II.a Savoiakoa Italiako errege bihurtu zenean, Frantziak Savoia anexionatu zuen (Turingo ituna). Anexioari legezko itxura emateko asmoz herri kontsulta bat antolatu bazen ere, historialari askok iruzurra izan zela aitortzen dute^[2].

Erreferentziak

↑ Alain CERRI: History of Savoy - Histoire de la Savoie
↑ Allande SOKARROS: Iruzurraren 150. urteurrena^{[Betiko hautsitako esteka]} Berria.info

Kanpo estekak

(Frantsesez) Savoiako historia, ondare eta artxiboak
(Frantsesez) Savoiako museo birtuala
(Ingelesez) Franco-Provençal Ethnologue.com
Les Allobroges, 1856 Savoiako ereserkia Youtuben

Datuak: Q14118
Multimedia: Savoy / Q14118

[1] Alain CERRI: History of Savoy - Histoire de la Savoie

[2] Allande SOKARROS: Iruzurraren 150. urteurrena^{[Betiko hautsitako esteka]} Berria.info

[1]

[2]

@@ 52. lerroa: / 52. lerroa: @@
 Savoia, hasieran eremu txiki bat (''pagus'') besterik ez zena, [[XI. mendea|XI. mendetik]] aurrera [[Savoiako konderria|konderria]] eta [[1416]]tik aurrera 11.000&nbsp;km² baino gehiagoko [[Savoiako dukerria|dukerria]] izan zen. [[Umberto I.a, Savoiako kondea]] izan zen Savoiako etxearen sortzailea. Ondorengo konde eta dukeen agindupean [[Frantziako Erresuma|Frantziako erresumaren]] eta [[Germaniako Erromatar Inperio Santua]]ren arteko estatu burujabea izan zen. [[XVIII. mendea]]ren hasieran Savoiako dukeak [[Sardiniako Erresuma|Sardiniako errege]] bilakatu ziren. [[Frantziako Iraultza|Iraultzaren]] ondoren Frantziak Savoia inbaditu zuen eta [[Frantziako Lehen Inperioa|Lehen Inperioaren]] parte izan zen. [[Parisko ituna]]ren (1814) ondoren [[Sardiniako Erresuma]]ri itzuli zitzaion<ref>Alain CERRI: [http://alain.cerri.free.fr/index7.html History of Savoy - Histoire de la Savoie]</ref>.
-[[1860]]an, Vittorio Emmanuele II.a Savoiakoa Italiako errege bihurtu zenean, Frantziak Savoia anexionatu zuen ([[Turingo ituna]]). Anexioari legezko itxura emateko asmoz herri kontsulta bat antolatu bazen ere, historialari askok iruzurra izan zela aitortzen dute<ref>Allande SOKARROS: [http://paperekoa.berria.info/harian/2010-04-10/019/008/iruzurraren_150_urteurrena.htm Iruzurraren 150. urteurrena] Berria.info</ref>.
+[[1860]]an, Vittorio Emmanuele II.a Savoiakoa Italiako errege bihurtu zenean, Frantziak Savoia anexionatu zuen ([[Turingo ituna]]). Anexioari legezko itxura emateko asmoz herri kontsulta bat antolatu bazen ere, historialari askok iruzurra izan zela aitortzen dute<ref>Allande SOKARROS: [http://paperekoa.berria.info/harian/2010-04-10/019/008/iruzurraren_150_urteurrena.htm Iruzurraren 150. urteurrena]{{Apurtutako esteka|date=martxoa 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }} Berria.info</ref>.
 == Erreferentziak ==