Euskal herrizaletasun: berrikuspenen arteko aldeak

Wikipedia, Entziklopedia askea
Nabigazio historia interaktiboa
← Aurreko ezberdintasunaHurrengo ezberdintasuna →
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
IkusizkoaWikitestua
No edit summary
No edit summary
8. lerroa: 8. lerroa:
Euskal herrizaletasuna [[eusko abertzaletasun|alderdi abertzale]] nahiz ez abertzaleek euren historian bere egin duten pentsamolde edo adar ideologikoa da; esate baterako, [[Euskal Autonomia Erkidegoa]]n [[Ezker Batua]], [[Ahal Dugu]] eta [[PSE]] alderdiek (azken honetan [[Jesus Egiguren]], [[Odon Elorza]] edo [[Gemma Zabaleta]] politikariak nabarmentzen dira).{{erref behar |data = 2020ko iraila |arrazoia = ikerketa originala edo iritzi pertsonala dirudi}}
Euskal herrizaletasuna [[eusko abertzaletasun|alderdi abertzale]] nahiz ez abertzaleek euren historian bere egin duten pentsamolde edo adar ideologikoa da; esate baterako, [[Euskal Autonomia Erkidegoa]]n [[Ezker Batua]], [[Ahal Dugu]] eta [[PSE]] alderdiek (azken honetan [[Jesus Egiguren]], [[Odon Elorza]] edo [[Gemma Zabaleta]] politikariak nabarmentzen dira).{{erref behar |data = 2020ko iraila |arrazoia = ikerketa originala edo iritzi pertsonala dirudi}}


Aldiz, [[Nafarroako Foru Erkidegoa]]n, [[PSN]]ek kontraesan garbian [[UPN]] eta [[Nafarroako Alderdi Popularra|NPPren]] [[nabarrismo|eskuindar nabarrismoaren]] eraginez edo presiopean [[1970eko hamarkada]]ko amaieran erakutsi zuen hasierako jarrera euskal herrizaleari muzin egin dio.{{erref behar |data = 2020ko iraila |arrazoia = ikerketa originala edo iritzi pertsonala dirudi dirudi}} [[Geroa Bai]] ([[Nafarroa Bai]]), [[EH Bildu]], [[Eusko Alkartasuna]], [[EAJ]], [[Aralar (alderdia)|Aralar]], [[Batzarre]], [[Ahal Dugu]] edota [[Nafarroako Ezker Batua]] izan dira [[nabarrismo]] nagusiki [[aurrerakoitasun|aurrerakoia]] eta euskal herrizaletasuna uztartu dituzten alderdiak.{{erref behar |data = 2020ko iraila |arrazoia = ikerketa originala edo iritzi pertsonala dirudi dirudi}} Geroa Baik ''Euskal Herri zaletasun nafartarra''<ref name = "Atarrabiako Oihua 2011">{{Erreferentzia | url = http://www.zabaltzen.net/wp-content/uploads/2011/11/OIHUA_api_2011.pdf | izenburua = Atarrabia Taldeak Uxue Barkosi (GEROA BAI) ematen dio bere babesa | argitaletxea = Zabaltzen.net | aldizkaria = Atarrabiako Oihua | data = 2011ko azaroa}}</ref> erabili izan du: "euskaltzale, Nafarroako nortasun guztiekiko errespetua gordeko duena, eta Nafarroan errotutako planteamendu politikoak mantenduko dituena"<ref group="oh">''Euskal Herri zaletasun nafartarra''ren gaztelaniazko itzulpena ''vasquismo navarrista'' da.</ref>. Salbuespen gisa, [[CDN]] alderdia legoke, [[1990eko hamarkada]]n arrakasta handirik gabe [[nabarrismo]]aren eta euskal herrizaletasunaren artean kokatzen saiatu zen alderdia.{{erref behar |data = 2020ko iraila |arrazoia = ikerketa originala edo iritzi pertsonala dirudi dirudi}}
Aldiz, [[Nafarroako Foru Erkidegoa]]n, [[PSN]]ek kontraesan garbian [[UPN]] eta [[Nafarroako Alderdi Popularra|NPPren]] [[nabarrismo|eskuindar nabarrismoaren]] eraginez edo presiopean [[1970eko hamarkada]]ko amaieran erakutsi zuen hasierako jarrera euskal herrizaleari muzin egin dio.{{erref behar |data = 2020ko iraila |arrazoia = ikerketa originala edo iritzi pertsonala dirudi dirudi}} [[Geroa Bai]] ([[Nafarroa Bai]]), [[EH Bildu]], [[Eusko Alkartasuna]], [[EAJ]], [[Aralar (alderdia)|Aralar]], [[Batzarre]], [[Ahal Dugu]] edota [[Nafarroako Ezker Batua]] izan dira [[nabarrismo]] nagusiki [[aurrerakoitasun|aurrerakoia]] eta euskal herrizaletasuna uztartu dituzten alderdiak.{{erref behar |data = 2020ko iraila |arrazoia = ikerketa originala edo iritzi pertsonala dirudi dirudi}} Geroa Baik ''Euskal Herri zaletasun nafartarra'''<ref name="Atarrabiako Oihua 2011" />''''' erabili izan du: "euskaltzale, Nafarroako nortasun guztiekiko errespetua gordeko duena, eta Nafarroan errotutako planteamendu politikoak mantenduko dituena"<ref group="oh">''Euskal Herri zaletasun nafartarra''ren gaztelaniazko itzulpena ''vasquismo navarrista'' da.</ref>. Salbuespen gisa, [[CDN]] alderdia legoke, [[1990eko hamarkada]]n arrakasta handirik gabe [[nabarrismo]]aren eta euskal herrizaletasunaren artean kokatzen saiatu zen alderdia.{{erref behar |data = 2020ko iraila |arrazoia = ikerketa originala edo iritzi pertsonala dirudi dirudi}}


== Oharrak ==
== Oharrak ==

16:19, 2 apirila 2021ko berrikusketa

Euskal herrizaletasuna[1], euskozaletasuna[2][3] edo, batzuetan gutxiesgarria[erreferentzia behar], baskismoa Euskal Herriarekiko nahiz euskal kulturarekiko zaletasun, maitasun edota atxikimendu sentipenari deritzo, ideia politikoak begiratu gabe.

Antzeko sentipena da euskaltzaletasuna.[erreferentzia behar] Euskaltzaletasunak euskararekiko —eta, oro har, euskal kulturarekiko— konpromisoa eta zaletasuna adierazten ditu; euskal herrizaletasunak, ostera, euskararekiko eta euskal kulturarekiko zaletasunaz gainera, erdararekiko eta Euskal Herriko erdal kulturarekiko atxikimendua ere barne har dezake.[erreferentzia behar]

Euskal herrizaletasunaren aldekoari esanahi neutroarekin euskal herrizale[4] (edo euskalerrizale[5]) edo euskozale[6][7] deritzo. Bestalde, eskuarki, baskista hitza euskaraz gutxiesgarritzat erabiltzen da, Euskal Herriarekiko atxikimendua agertu bai baina euskara eta euskal kultura bazterrean uzten dituztenak izendatzeko[erreferentzia behar]. Berebat, euzkozale eta euzkotar gaitzesgarritzat erabili izan dira, euskalduna ez den abertzalea izendatzeko[8].

Politikan

Euskal herrizaletasuna alderdi abertzale nahiz ez abertzaleek euren historian bere egin duten pentsamolde edo adar ideologikoa da; esate baterako, Euskal Autonomia Erkidegoan Ezker Batua, Ahal Dugu eta PSE alderdiek (azken honetan Jesus Egiguren, Odon Elorza edo Gemma Zabaleta politikariak nabarmentzen dira).[erreferentzia behar]

Aldiz, Nafarroako Foru Erkidegoan, PSNek kontraesan garbian UPN eta NPPren eskuindar nabarrismoaren eraginez edo presiopean 1970eko hamarkadako amaieran erakutsi zuen hasierako jarrera euskal herrizaleari muzin egin dio.[erreferentzia behar] Geroa Bai (Nafarroa Bai), EH Bildu, Eusko Alkartasuna, EAJ, Aralar, Batzarre, Ahal Dugu edota Nafarroako Ezker Batua izan dira nabarrismo nagusiki aurrerakoia eta euskal herrizaletasuna uztartu dituzten alderdiak.[erreferentzia behar] Geroa Baik Euskal Herri zaletasun nafartarra[1] erabili izan du: "euskaltzale, Nafarroako nortasun guztiekiko errespetua gordeko duena, eta Nafarroan errotutako planteamendu politikoak mantenduko dituena"[oh 1]. Salbuespen gisa, CDN alderdia legoke, 1990eko hamarkadan arrakasta handirik gabe nabarrismoaren eta euskal herrizaletasunaren artean kokatzen saiatu zen alderdia.[erreferentzia behar]

Oharrak

  1. ↑ Euskal Herri zaletasun nafartarraren gaztelaniazko itzulpena vasquismo navarrista da.

Erreferentziak

  1. ↑ a b «Atarrabia Taldeak Uxue Barkosi (GEROA BAI) ematen dio bere babesa» Atarrabiako Oihua (Zabaltzen.net): 4. 2011ko azaroa
    Aipua: «Gure herrian, “Euskal Herri zaletasun nafartarra” ordezkatzen dugu»    .
  2. ↑ «euskozaletasun» Orotariko Euskal Hiztegia. .
  3. ↑ Azurmendi, Joxe. (1999). «"La revelación que me fue la historia". Unamunoren Paz en la guerra-z ohar batzuk» Enseiukarrean (Jakin) 14
    Aipua: «bere katolizismo eta euskozaletasun probintziano estuekin [...] Katolizismoa eta euskozaletasuna, biak batera elikatu ziren haren bihotzondoan etxean eta eskolan [...] Bere euskozaletasun gartsua ere fantasia eta sentimentu maskal subjektibo bat besterik ez dela»    .
  4. ↑ Azurmendi, Joxe. (1999). «"La revelación que me fue la historia". Unamunoren Paz en la guerra-z ohar batzuk» Enseiukarrean (Jakin) 14: 75.
    Aipua: «Unamuno, oso Euskal Herrizale hasirik, geroz eta gehiago mesetarekin identifikatuz joan da»    .
  5. ↑ Nafarroa Bai. (2004-03-05). «Anaitasunan gaur ahotsa izanen dute hondarreko 25 urteotan izan ez dutenek» NafarroaBai.org
    Aipua: «ahots euskalerrizale eta aurrerakoiari ere BAI»    .
  6. ↑ «euskozale» Orotariko Euskal Hiztegia. .
  7. ↑ Azurmendi, Joxe. (1999). «"La revelación que me fue la historia". Unamunoren Paz en la guerra-z ohar batzuk» Enseiukarrean (Jakin) 14: 28, 36.
    Aipua: «euskozale amorratua izan zela gaztetan [...] Foruen ezabaketak 1876an sekulako sualdi euskozale bat piztarazi zuen Euskal Herri osoa [...] Katoliko superkatolikoa eta euskozale amorratua da mutikoa Bilbo artxikatoliko eta euskozale sutsuan»    .
  8. ↑ Aizpuru Joaristi, Alaitz. (2012). «Txillardegi, euskara eta marxismoa» Hegats: literatur aldizkaria (49): 113-136..

Ikus, gainera

Kanpo-estekak

"https://eu.wikipedia.org/w/index.php?title=Euskal_herrizaletasun&oldid=8481634"(e)tik eskuratuta