Sagrario Aranburu: berrikuspenen arteko aldeak

Gehitu loturak
Wikipedia, Entziklopedia askea
Nabigazio historia interaktiboa
← Aurreko ezberdintasunaHurrengo ezberdintasuna →
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
IkusizkoaWikitestua
Josi (eztabaida | ekarpenak)
1.668 edits
t Sagrarioren gazteetako abestiak
Josi (eztabaida | ekarpenak)
1.668 edits
t →‎Biografia: biografian azpiatala sartu eta erreferentziak jarri
7. lerroa: 7. lerroa:
Dantzaria izateaz gain, kantari ere jardun zuen. Iruñeko Karmeliten abesbatzan hasi zen kantuan eta ondoren, Iruñeko Orfeoian, kontralto solista izan zen. Orfeoiko ohorezko bazkide ere izendatu zuten.
Dantzaria izateaz gain, kantari ere jardun zuen. Iruñeko Karmeliten abesbatzan hasi zen kantuan eta ondoren, Iruñeko Orfeoian, kontralto solista izan zen. Orfeoiko ohorezko bazkide ere izendatu zuten.


==== Musikaria eta kantaria ====
[[Iruñea|Iruñeako]] Akademia Musikalean ikasi zuen "Paulino Caballero" saria lortuz. Iruñeko Orfeoiarekin izan zuen lehen ekitaldia 1945 urtean izan zen [[Ludwig van Beethoven|Beethovenen]] Bederatizgarren ''Sinfonia'' kantatuz, baita Meza ''Re-n'', Pich Santasusana eta Arambarri zuzendari izan zirela ekitaldi bakoitzean, Bartzelonako Palau de la Música delakoan. Orfeoiarekin batera zenbait ekitalditan parte hartu zuen, Valladolideko Calderón Antzokian (1951). 60ko hamarkadako errepertorioan aurkitzen dira Mozart, Mendelssohn, eta abarren piezarik onenak; baita abestu zituen Rossiniren ''Stabat Mater'' eta Weberren ''Misa Sancta''.<ref>{{Erreferentzia|izenburua=Arámburu, Sagrario - Auñamendi Eusko Entziklopedia|hizkuntza=eu|url=https://aunamendi.eusko-ikaskuntza.eus/eu/aramburu-sagrario/ar-26587/|aldizkaria=aunamendi.eusko-ikaskuntza.eus|sartze-data=2021-04-12}}</ref>
[[Iruñea|Iruñeako]] Akademia Musikalean ikasi zuen "Paulino Caballero" saria lortuz. Gazte gaztetatik Iruñeko Orfeoian kantatzeko gogoa zuen baina gazteegia izateagatik, 14 urte bete arte itxaron behar izan zuen; orfeoiarekin izan zuen lehen ekitaldia 1945 urtean izan zen [[Ludwig van Beethoven|Beethovenen]] Bederatizgarren ''Sinfonia'' kantatuz, baita egile beraren [[:es:Missa_Solemnis_(Beethoven)|Meza ''Re-n'']], Pich Santasusana eta Arambarri zuzendari izan zituela ekitaldi bakoitzean, Bartzelonako Palau de la Música delakoan. Orfeoiarekin baita ere, zenbait ekitalditan parte hartu zuen, [[Valladolid|Valladolideko]] Calderón Antzokian (1951). 60ko hamarkadako errepertorioan aurkitzen dira [[Wolfgang Amadeus Mozart|Mozart]], [[Felix Mendelssohn|Mendelssohn]], eta abarren piezarik onenak; baita abestu zituen [[Gioachino Rossini|Rossiniren]] ''Stabat Mater'' eta [[Carl Maria von Weber|Weberren]] ''Misa Sancta''.<ref>{{Erreferentzia|izenburua=Arámburu, Sagrario - Auñamendi Eusko Entziklopedia|hizkuntza=eu|url=https://aunamendi.eusko-ikaskuntza.eus/eu/aramburu-sagrario/ar-26587/|aldizkaria=aunamendi.eusko-ikaskuntza.eus|sartze-data=2021-04-12}}</ref>

Orfeoia bere etxea bezala hartzen zuen, 2.011an Nafarroako egunkari batean adierazi zuen bezala: "Nire 10 seme-alabetako bi Orfeoian daude, eta bederatzi urteetako biloba bat ere haurren abesbatzan. Familia ugari hori zaintzeko aldi baterako utzi bazuen ere 60 urte egin zituen abesbatzan "1980an itzuli nintzen, kantatzeko grina nuelako, 72 urtekin guztiz utzi arte".<ref>{{Erreferentzia|izena=EFE Marta|abizena=Quintín|izenburua=Las "señoritas" que hicieron mixto el Orfeón Pamplonés desde 1903 {{!}} Últimas noticias de la actualidad cultural en Diario de Navarra|hizkuntza=es|data=2011-03-11|url=https://www.diariodenavarra.es/20110311/culturaysociedad/las-senoritas-hicieron-mixto-orfeon-pamplones-desde-1903.html|aldizkaria=diariodenavarra.es|sartze-data=2021-04-12}}</ref>


== Aitortzak ==
== Aitortzak ==

17:33, 12 apirila 2021ko berrikusketa

Sagrario Aranburu

Bizitza
JaiotzaIruñea, 1930eko apirilaren 17a
Herrialdea Nafarroa Garaia, Euskal Herria
Heriotza2021eko apirilaren 8a (90 urte)
Jarduerak
Jarduerakdantzaria, abeslaria eta musikaria

Sagrario Aranburu Olasagarre (Iruñea, Nafarroa Garaia, 1930eko apirilaren 17a - ibidem 2021eko apirilaren 8a) dantzaria, abeslaria eta piano-jotzailea izan zen.[1]

Biografia

Odolean zeraman Sagrariok dantzarako grina, musika entzun orduko hasten zen dantzan. Sarasate pasealekuko udako txistu eta gaita dantzaldietan zaildutako dantzari zen. Gerora, Iruñeko Orfeoiaren itzalean sortutako Duguna dantza taldearen hasi zen dantzan. Taldean ezagutu zuen gerora bere senarra izan zen Javier Garaikoetxea Urriza. Elkarrekin dantzatu zuten taldeak egindako hainbat irteeratan -Palman, Bartzelonan, Madrilen, Pauen... baita Duguna izeneko ikuskizunean ere. Kantari solista lanak ere egin zituen Sagrariok Duguna taldean.

Dantzaria izateaz gain, kantari ere jardun zuen. Iruñeko Karmeliten abesbatzan hasi zen kantuan eta ondoren, Iruñeko Orfeoian, kontralto solista izan zen. Orfeoiko ohorezko bazkide ere izendatu zuten.

Musikaria eta kantaria

Iruñeako Akademia Musikalean ikasi zuen "Paulino Caballero" saria lortuz. Gazte gaztetatik Iruñeko Orfeoian kantatzeko gogoa zuen baina gazteegia izateagatik, 14 urte bete arte itxaron behar izan zuen; orfeoiarekin izan zuen lehen ekitaldia 1945 urtean izan zen Beethovenen Bederatizgarren Sinfonia kantatuz, baita egile beraren Meza Re-n, Pich Santasusana eta Arambarri zuzendari izan zituela ekitaldi bakoitzean, Bartzelonako Palau de la Música delakoan. Orfeoiarekin baita ere, zenbait ekitalditan parte hartu zuen, Valladolideko Calderón Antzokian (1951). 60ko hamarkadako errepertorioan aurkitzen dira Mozart, Mendelssohn, eta abarren piezarik onenak; baita abestu zituen Rossiniren Stabat Mater eta Weberren Misa Sancta.[2]

Orfeoia bere etxea bezala hartzen zuen, 2.011an Nafarroako egunkari batean adierazi zuen bezala: "Nire 10 seme-alabetako bi Orfeoian daude, eta bederatzi urteetako biloba bat ere haurren abesbatzan. Familia ugari hori zaintzeko aldi baterako utzi bazuen ere 60 urte egin zituen abesbatzan "1980an itzuli nintzen, kantatzeko grina nuelako, 72 urtekin guztiz utzi arte".[3]

Aitortzak

  • 2014ko Sanblas egunean omenaldia egin zioten Sagrario Aranburu eta Javier Garaikoetxea haren senarrari, Duguna dantza taldearen bi sortzaileei, soka-dantzaren ostean dantza bat eta esker-on opariak eskainiz.[4]
  • 2019an El Bronce peñak Sanfermin festetan aitzindari izan diren emakumeei ematen dien "Festa" saria eman zion berari ere, besteak beste, festa berdinzaleak lortzeko bidean egindako ekarpen handiarengatik.[5][6][7] Sari honi lotutako Pioneras IV izeneko dokumentaleko protagonistetako bat ere izan zen Sagrario.[8]

Erreferentziak

  1. ↑ «Sagrario Aranburu» www.noticiasdenavarra.com (Noiz kontsultatua: 2021-04-09).
  2. ↑ «Arámburu, Sagrario - Auñamendi Eusko Entziklopedia» aunamendi.eusko-ikaskuntza.eus (Noiz kontsultatua: 2021-04-12).
  3. ↑ (Gaztelaniaz) Quintín, EFE Marta. (2011-03-11). «Las "señoritas" que hicieron mixto el Orfeón Pamplonés desde 1903 | Últimas noticias de la actualidad cultural en Diario de Navarra» diariodenavarra.es (Noiz kontsultatua: 2021-04-12).
  4. ↑ «Bigarren urtez San Blas-eko soka-dantza -» euskalerriairratia.eus (Noiz kontsultatua: 2021-04-09).
  5. ↑ El Premio Festa 2019 de Los de Bronce reconoce a las primeras mujeres dantzaris de los Sanfermines -. 2019-06-20 (Noiz kontsultatua: 2021-04-09).
  6. ↑ Orzaiz, Ion. «Saria, dantzara atera ziren lehen andreei» Berria (Noiz kontsultatua: 2021-04-09).
  7. ↑ Telebista, EITB Euskal Irrati. «Berdintasunaren aldeko dantza» EITB Euskal Irrati Telebista (Noiz kontsultatua: 2021-04-09).
  8. ↑ SER, Cadena. (2019-06-20). «Primeras dantzaris, premio FESTA-Los de Bronce» Cadena SER (Noiz kontsultatua: 2021-04-09).
"https://eu.wikipedia.org/w/index.php?title=Sagrario_Aranburu&oldid=8490185"(e)tik eskuratuta