Irudi (matematika): berrikuspenen arteko aldeak
informazioa gehitu |
t informazioa gehitu |
||
59. lerroa: | 59. lerroa: | ||
== Adibideak == |
== Adibideak == |
||
<math>f:\{ 1,2,3\}\rightarrow \{a,b,c,d\}</math> honek definituta: <math>f(x) = \begin{cases} a, & x\text{=1 } \text{bada} \\ a, & x\text{=2 } \text{bada}\\ c, & x\text{=3 } \text{bada.} \end{cases}</math> |
1.<math>f:\{ 1,2,3\}\rightarrow \{a,b,c,d\}</math> honek definituta: <math>f(x) = \begin{cases} a, & x\text{=1 } \text{bada} \\ a, & x\text{=2 } \text{bada}\\ c, & x\text{=3 } \text{bada.} \end{cases}</math> |
||
<math>\{2,3\}</math> multzoaren irudia <math>f</math>-n <math>f (\{2,3\}) = \{a,c\}</math> da. <math>f</math> funtzioaren irudia <math>\{a,c\}</math> da. <math>a</math>-ren aurreirudia <math>f^{-1} (\{a\}) = \{1,2\}</math> da. <math>\{a,b\}</math>-ren aurreirudia ere <math>f^{-1} (\{a,b\}) = \{1,2\}</math> da eta <math>\{b,d\}</math>-ren aurreirudia [[Multzo huts|multzo hutsa]] da <math>\{ \ \} = \varnothing</math>. |
<math>\{2,3\}</math> multzoaren irudia <math>f</math>-n <math>f (\{2,3\}) = \{a,c\}</math> da. <math>f</math> funtzioaren irudia <math>\{a,c\}</math> da. <math>a</math>-ren aurreirudia <math>f^{-1} (\{a\}) = \{1,2\}</math> da. <math>\{a,b\}</math>-ren aurreirudia ere <math>f^{-1} (\{a,b\}) = \{1,2\}</math> da eta <math>\{b,d\}</math>-ren aurreirudia [[Multzo huts|multzo hutsa]] da <math>\{ \ \} = \varnothing</math>. |
||
2. <math>f: \mathbb {R}^2 \rightarrow \mathbb {R}</math> |
|||
16:07, 4 abendua 2021ko berrikusketa
Matematikan, funtzio baten irudia funtzioaren eremua elementu batek kodominioan hartzen duen balioa da. Halaber, irudi-multzoa, helburu-multzoa edo ibiltartea dominioko elementu batzuek (edo guztiek) hartzen duten balioen multzoa da.
Formalki honela adierazten da:
Irudi-multzoa kodominioaren azpimultzo bat da, beste alde batetik.
Definizioa
"Irudi" hitza hiru modutan erabiltzen da. Definizio horietan, funtzio bat da multzotik multzora doana.
Elementu baten irudia
Baldin eta -ren elementua bada, orduan -ren irudia -n, deitua, ordezkatzean -k hartzen duen balioa da. -rako -ren irteera gisa ezagutzen da.
emanda, funtzioak "-ren balioa hartzen duela" esaten da baldin eta existiten bada bat funtzioaren eremuan non den. Era berean, multzo bat emanda, -k "-ren balioa hartzen duela" esaten da baldin eta existiten bada bat funtzioaren eremuan non . Aldiz, "-k -ren balio guztiak hartzen dituela" esaten da edozein -ren eremuan bada.
Azpimultzo baten irudia
azpimultzoaren irudia -n, deitua, -ren azpimultzoa da multzoak osatzeko notazioa erabiliz definitu daitekeena: [1][2]
Nahasteko arriskurik ez dagoenean, honela idazten da: . Konbentzio hori komuna da; aurreikusitako esanahia testuingurutik ondorioztatu behar da. Horren ondorioz, funtzio bat da zeinen eremua -ren potentzia-multzoa den eta koeremua -ren potentzia-multzoa.
Funtzio baten irudia
Funtzio baten irudia bere domeinu osoaren irudia da, funtzioaren heina ere deitua.[3] Erabilera hori saihestu egin behar da, "hein" hitza ere -ren koeremua adierazteko erabiltzen baita.
Erlazio bitarretara orokortzea
erlazio bitar arbitrarioa bada -n, orduan multzoari -ren irudia (edo heina) deitzen zaio. Era berean, multzoari -ren eremua deritzo.
Aurreirudia
-tik -ra doan funtzioa izanda, multzoaren aurreirudia, deitua, definitutako -ren azpimultzoa da.
Beste notazio batzuetan eta erabiltzen dira.[4] Multzo baten aurreirudia edo da.
Adibidez, funtziorako, -ren aurreirudia izango litzateke. Ez da nahasi behar notazioa erabiltzean aurreirudia alderantzizko funtzioarekin, nahiz eta bat etorri injekzioetarako ohikoa denarekin non -ren aurreirudia -n, -ren irudia den -n.
Irudiarentzako eta aurreirudiarentzako notazioa
Aurreko atalean erabilitako notazio tradizionalak nahasgarriak izan daitezke. Aukera bat [5] irudiari eta aurreirudiari izen esplizituak ematea da, potentzia-multzoen arteko funtzio gisa: Geziaren notazioa
- ,
- ,
Izarren notazioa
- , -ren ordez
- , -ren ordez
Beste terminologiak
- -ren ordez ere erabiltzen da. [6][7]
- Zenbait testuk -ren irudia -ren heina deitzen dute, baina erabilera hori saihestu egin behar da, “hein” hitza ere erabili ohi baita -ren koeremua adierazteko.
Adibideak
1. honek definituta:
multzoaren irudia -n da. funtzioaren irudia da. -ren aurreirudia da. -ren aurreirudia ere da eta -ren aurreirudia multzo hutsa da .
2.
Erreferentziak
- ↑ (Ingelesez) «5.4: Onto Functions and Images/Preimages of Sets» Mathematics LibreTexts 2019-11-05 (Noiz kontsultatua: 2021-12-04).
- ↑ Verfasser, Halmos, Paul R. 1916-2006. (1968). Naive Mengenlehre.. Vandenhoeck u. Ruprecht PMC 1072448936. (Noiz kontsultatua: 2021-12-04).
- ↑ (Ingelesez) Weisstein, Eric W.. «Image» mathworld.wolfram.com (Noiz kontsultatua: 2021-12-04).
- ↑ Dolecki, Szymon; Mynard, Frédéric. (2016-07). Convergence Foundations of Topology. doi: . (Noiz kontsultatua: 2021-12-04).
- ↑ Blyth, T. S.. (2005). Lattices and ordered algebraic structures. Springer ISBN 978-1-84628-127-3. PMC 262677746. (Noiz kontsultatua: 2021-12-04).
- ↑ Rubin, Jean E.. (1967). Set theory for the mathematician. San Francisco, Holden-Day (Noiz kontsultatua: 2021-12-04).
- ↑ «Wayback Machine» web.archive.org 2018-02-07 (Noiz kontsultatua: 2021-12-04).