Tora: berrikuspenen arteko aldeak

Wikipedia, Entziklopedia askea
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
t Robota: Aldaketa kosmetikoak
Estilo eta edizio zuzenketak
1. lerroa: 1. lerroa:
{{argitzeko|liburu santuari|Tora (argipena)}}
{{argitzeko|liburu santuari|Tora (argipena)}}
[[Fitxategi:Torah and jad.jpg|thumb|270px|eskuinera|''Tora'' bilki bat irekia]]
[[Fitxategi:Torah and jad.jpg|thumb|270px|eskuinera|Tora biribilki bat irekita.]]


'''Tora'''<ref>EIMA: [http://www.hezkuntza.ejgv.euskadi.net/r43-573/es/contenidos/informacion/dih/eu_5490/adjuntos/estilo_liburua/onomastika/IZEN_ZERRENDAK.pdf ''Eskola-liburuetako onomastikaren, gertaera historikoen eta artelanen izenak. Zerrendak'']</ref> ({{lang-he|תורה}}, «legea») [[judaismo]]aren liburu fundatzailea da. Bost liburuk osatzen dute:
'''Tora'''<ref>EIMA: [http://www.hezkuntza.ejgv.euskadi.net/r43-573/es/contenidos/informacion/dih/eu_5490/adjuntos/estilo_liburua/onomastika/IZEN_ZERRENDAK.pdf ''Eskola-liburuetako onomastikaren, gertaera historikoen eta artelanen izenak. Zerrendak'']</ref> ({{lang-he|תורה}}, «legea») [[judaismo]]aren liburu fundatzailea da. Bost liburuk osatzen dute:
* ''Hasiera'' (''Bereshit'' [בְּרֵאשִׁית]),
* [[Hasiera (Biblia)|Hasiera]] (בְּרֵאשִׁית, ''Bereshit'').
* ''Irteera'' (''Shemot'' [שְׁמוֹת]),
* [[Irteera (Biblia)|Irteera]] (שְׁמוֹת, ''Shemot'').
* ''Lebitarrena'' (''Vayikrá'' [וַיִּקְרָא]),
* [[Lebitarrena]] (וַיִּקְרָא, ''Vayikra'').
* ''Zenbakiak'' (''Bemidbar'' [בְּמִדְבַּר]) y
* [[Zenbakiak (Biblia)|Zenbakiak]] (בְּמִדְבַּר, ''Bemidbar'').
* ''Deuteronomioa'' (''Devarim'' [דְּבָרִים]).
* [[Deuteronomioa]] (דְּבָרִים, ''Devarim'').


Bost liburuok ''Pentateuko'' edo ''Jumash'' deituriko multzoa osatzen dute. Tradizioaren arabera, Moisesek idatzitako liburuak dira eta Jainkoak Sinai mendian egindako errebelazioa biltzen dute. Juduek, Erromako Eliza Katolikoak, Eliza Ortodoxoak eta Protestanteek Bibliaren aurreneko muintzat dute eta denon kanonetan dute lekua. Liburuon gaia hebrear herriaren historia da, hasiera mitikoetatik (munduaren sorrera, paradisua, uholdea) Moisesen heriotzaraino. Adituek hiru idatzaldi nagusi bereizten dituzte: jainkoa ''Jahve'' izendatzen duena (K.a. IX. mendea); jainkoa ''Elohim'' izendatzen duena (K.a. VIII. mendea) eta kronikariarena, apaizen arautegia barne (K.a. IV. mendea).
Bost liburuok ''Pentateuko'' edo ''Jumash'' deituriko multzoa osatzen dute. Tradizioaren arabera, [[Moises|Moisesek]] idatzitako liburuak dira eta Jainkoak Sinai mendian egindako errebelazioa biltzen dute. [[Judu|Juduek]], [[Erromatar Eliza Katolikoa|Erromako Eliza Katolikoak]], [[Eliza Ortodoxoa|Eliza Ortodoxoak]] eta [[Protestantismo|Protestanteek]] Bibliaren aurreneko muintzat dute eta denon kanonetan dute lekua. Liburuon gaia hebrear herriaren historia da, hasiera mitikoetatik (munduaren sorrera, paradisua, uholdea) Moisesen heriotzara arte. Adituek hiru idatzaldi nagusi bereizten dituzte: Jainkoa ''Yahve'' izendatzen duena (K.a. IX. mendea); jainkoa ''Elohim'' izendatzen duena (K.a. VIII. mendea) eta kronikariarena, apaizen arautegia barne (K.a. IV. mendea).


== Erreferentziak ==
== Erreferentziak ==

23:29, 4 apirila 2022ko berrikusketa

Artikulu hau liburu santuari buruzkoa da; beste esanahietarako, ikus «Tora (argipena)».
Tora biribilki bat irekita.

Tora[1] (hebreeraz: תורה‎, «legea») judaismoaren liburu fundatzailea da. Bost liburuk osatzen dute:

Bost liburuok Pentateuko edo Jumash deituriko multzoa osatzen dute. Tradizioaren arabera, Moisesek idatzitako liburuak dira eta Jainkoak Sinai mendian egindako errebelazioa biltzen dute. Juduek, Erromako Eliza Katolikoak, Eliza Ortodoxoak eta Protestanteek Bibliaren aurreneko muintzat dute eta denon kanonetan dute lekua. Liburuon gaia hebrear herriaren historia da, hasiera mitikoetatik (munduaren sorrera, paradisua, uholdea) Moisesen heriotzara arte. Adituek hiru idatzaldi nagusi bereizten dituzte: Jainkoa Yahve izendatzen duena (K.a. IX. mendea); jainkoa Elohim izendatzen duena (K.a. VIII. mendea) eta kronikariarena, apaizen arautegia barne (K.a. IV. mendea).

Erreferentziak

Ikus, gainera

Kanpo estekak