Europar sugegorri: berrikuspenen arteko aldeak

Wikipedia, Entziklopedia askea
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
t robota Erantsia: sr:Шарка (змија)
No edit summary
1. lerroa: 1. lerroa:
{{taxotaula infotaula
{{taxotaula infotaula
| kolorea = pink
| kolorea = pink
| izena = Europar sugegorri
| izena = Europar sugegorria
| irudia = Vipera berus (Marek Szczepanek).jpg
| irudia = Vipera berus (Marek Szczepanek).jpg
| irudiaren testua = Vipera berus
| irudiaren testua = Vipera berus
17. lerroa: 17. lerroa:
}}
}}
== Banaketa ==
== Banaketa ==
'''Europar [[sugegorri]]a''' (''Vipera berus''), [[Europa]]ko zati handi batean aurkitzen den sugea dugu. Zirkulo Polar Artikotik [[Iberi]]ar eta [[Italia]]r Penintsulako iparraldera, [[Balkanak]] utzi gabe, zabaltzen da. Erdialdeko eta hegoaldeko Europan nahiko esporadikoa izaten da.[[Errusia]]tik [[Ozeano Bare]]ko kostaldera ere hedatzen da.
'''Europar [[sugegorri]]a''' (''Vipera berus''), [[Europa]]ko zati handi batean aurkitzen den sugea dugu. Zirkulo Polar Artikotik [[Iberi]]ar eta [[Italia]]r Penintsulako iparraldera, [[Balkanak]] utzi gabe, zabaltzen da. Erdialdeko eta hegoaldeko Europan nahiko esporadikoa izaten da.[[Errusia]]tik [[Itsasozabal Bare]]ko itsasaldera ere hedatzen da.


== Itxura ==
== Itxura ==
Helduak 65cm inguruko luzera izan dezake buztana barne. Emeak arrak baino handiagoak izan daitezke. Sugegorriaren gorputza lodia da eta bere muturra zapala da.Burua triangelu-formakoa eta ondo definitua. Begininiak bertikalak ditu eta ez du betazalik. Bere ezkata dortsalak karenatuak ditu. Sugegorri gehienek bizkar hezurrean sigi-saga egiten duen lerro bat izaten dute ongi nabarmendua.
Helduak 65zm inguruko luzera izan dezake buztana barne. Emeak arrak baino handiagoak izan daitezke. Sugegorriaren gorputza lodia da eta bere muturra zapala da.Burua hirukierakoa eta ondo zehaztua. Begininiak zutika ditu eta ez du betazalik. Bere gainaldeko ezkatak karenatuak ditu. Sugegorri gehienek bizkar hezurrean sigi-saga egiten duen lerro bat izaten dute ongi nabarmendua.


Koloreak asko aldatzen dira sexuaren arabera. Arrak zuri eta grisak, beltz marka bortitzekin. Emeak berriz, arre kolorezkoak edo gorrixkak izaten dira. Sabela grisa edo beltza izaten da; batzuetan orban zuriekin. Buztana horia, laranja eta azpitik gorria.Badaude oso ilunak, ia beltzak, diren ale batzuk.
Koloreak asko aldatzen dira sexuaren arabera. Arrak zuriak eta urdinabarrak , beltz marka bortitzekin. Emeak berriz , arre kolorezkoak edo gorrixkak izaten dira. Sabelaldea urdinabarra edo beltza izaten da ; batzuetan orban zuriekin. Buztana oria , laranja eta azpitik gorria. Badaude oso ilunak, ia beltzak, diren ale batzuk.
[[Irudi:Hugorme.jpg|left|200px|Kolore-aldakuntza]]
[[Irudi:Hugorme.jpg|left|200px|Kolore-aldakuntza]]


== Ohiturak ==
== Ohiturak ==
Bere bizilekua zabala da: belar-soro, txilardi, otadi, sastrakadi, baso ireki eta oro har, landaretza ugariko parajeetan. Atsegin dituen beste tokiak , hesiak, baso-ertzak, mendiko pisten ezpondak eta nekazarien eraikuntzetako paretak izaten dira.Itsas mailatik 3000 metroko altueraraino (Alpetan) ager daitezke.
Bere bizilekua zabala da: belar-soro, txilardi, otadi, sastrakadi, baso ireki eta oro har, landaretza ugariko inguruetan. Atsegin dituen beste tokiak , hesiak, baso-ertzak, mendiko bideen ezpondak eta nekazarien eraikuntzetako harresiak izaten dira.Itsas mailatik 3000 metroko garaieraraino (Alpetan) ager daitezke.
Oso ehiztari trebea da harrapakinak harrapatzen. Haien artean mikrougaztun, sugandila, musker eta txoritxoak aurkitzen dira. Harrapakinak [[Jacobsen organo]]ari esker eta mingaina mugituz detektatzen ditu. Organo horrek usaimenaren antzeko funtzioa betetzen du eta mingainaren bidez jasotako estimulu kimikoak aztertzen ditu. Ehizakiak hiltzeko sugegorriak dituen letaginak erabiltzen ditu. Letagin hauek zulatuak eta mugikorrak dira. Ausikitzerakoan pozoia zuzenean harrapakinari sartzen dio. Gero, pozoiak bere lana egin arte, itxaroten du eta ondoren, mingaina erabiliz ehizakiaren arrastoari jarraitzen dio. Aurkitzen duenean, burutik hasita, ehizakia oso-osorik irensten du.
Oso ehiztari trebea da harrapakinak harrapatzen. Haien artean ugaztun txiki , sugandila, musker eta txoritxoak aurkitzen dira. Harrapakinak [[Jacobsen organo]]ari esker eta mingaina mugituz atzematen ditu. Organo horrek usaimenaren antzeko eginkizuna betetzen du eta mingainaren bidez jasotako estimulu kimikoak aztertzen ditu. Ehizakiak hiltzeko sugegorriak dituen letaginak erabiltzen ditu. Letagin hauek zulatuak eta mugikorrak dira. Ausikitzerakoan pozoia zuzenean harrapakinari sartzen dio. Gero, pozoiak bere lana egin arte, itxaroten du eta ondoren, mingaina erabiliz ehizakiaren arrastoari jarraitzen dio. Aurkitzen duenean, burutik hasita, ehizakia oso-osorik irensten du.


== Ugalketa ==
== Ugalketa ==
Udaberrian ugaltzen dira. Sugegorriak obobibiparoak dira. Arrautzak amaren barruan txitatzen dira erditzeko unea iritsi arte. 4-8 kumeak uztaila-abuztutik aurrera ateratzen dira.
Udaberrian ugaltzen dira. Sugegorriak barnerruleak (obobibiparoak) dira. Arraultzak amaren barruan txitatzen dira erditzeko unea iritsi arte. 4-8 kumeak uztaila-abuztutik aurrera ateratzen dira.


== Pozoia ==
== Pozoia ==

02:53, 9 otsaila 2009ko berrikusketa

Taxotaula bat irakurtzeko eraWikipedia:Taxotaula bat irakurtzeko era
Taxotaula bat irakurtzeko era
Europar sugegorria
Vipera berus
Vipera berus


Sailkapen zientifikoa
Erreinua: Animalia
Klasea: Reptilia
Ordena: Squamata
Azpiordena: Serpentes
Familia: Viperidae
Azpifamilia: Viperinae
Generoa: Vipera
Espeziea: V.berus
Izen binomiala
Vipera berus
Linnaeus,1759

Banaketa

Europar sugegorria (Vipera berus), Europako zati handi batean aurkitzen den sugea dugu. Zirkulo Polar Artikotik Iberiar eta Italiar Penintsulako iparraldera, Balkanak utzi gabe, zabaltzen da. Erdialdeko eta hegoaldeko Europan nahiko esporadikoa izaten da.Errusiatik Itsasozabal Bareko itsasaldera ere hedatzen da.

Itxura

Helduak 65zm inguruko luzera izan dezake buztana barne. Emeak arrak baino handiagoak izan daitezke. Sugegorriaren gorputza lodia da eta bere muturra zapala da.Burua hirukierakoa eta ondo zehaztua. Begininiak zutika ditu eta ez du betazalik. Bere gainaldeko ezkatak karenatuak ditu. Sugegorri gehienek bizkar hezurrean sigi-saga egiten duen lerro bat izaten dute ongi nabarmendua.

Koloreak asko aldatzen dira sexuaren arabera. Arrak zuriak eta urdinabarrak , beltz marka bortitzekin. Emeak berriz , arre kolorezkoak edo gorrixkak izaten dira. Sabelaldea urdinabarra edo beltza izaten da ; batzuetan orban zuriekin. Buztana oria , laranja eta azpitik gorria. Badaude oso ilunak, ia beltzak, diren ale batzuk.

Kolore-aldakuntza
Kolore-aldakuntza

Ohiturak

Bere bizilekua zabala da: belar-soro, txilardi, otadi, sastrakadi, baso ireki eta oro har, landaretza ugariko inguruetan. Atsegin dituen beste tokiak , hesiak, baso-ertzak, mendiko bideen ezpondak eta nekazarien eraikuntzetako harresiak izaten dira.Itsas mailatik 3000 metroko garaieraraino (Alpetan) ager daitezke. Oso ehiztari trebea da harrapakinak harrapatzen. Haien artean ugaztun txiki , sugandila, musker eta txoritxoak aurkitzen dira. Harrapakinak Jacobsen organoari esker eta mingaina mugituz atzematen ditu. Organo horrek usaimenaren antzeko eginkizuna betetzen du eta mingainaren bidez jasotako estimulu kimikoak aztertzen ditu. Ehizakiak hiltzeko sugegorriak dituen letaginak erabiltzen ditu. Letagin hauek zulatuak eta mugikorrak dira. Ausikitzerakoan pozoia zuzenean harrapakinari sartzen dio. Gero, pozoiak bere lana egin arte, itxaroten du eta ondoren, mingaina erabiliz ehizakiaren arrastoari jarraitzen dio. Aurkitzen duenean, burutik hasita, ehizakia oso-osorik irensten du.

Ugalketa

Udaberrian ugaltzen dira. Sugegorriak barnerruleak (obobibiparoak) dira. Arraultzak amaren barruan txitatzen dira erditzeko unea iritsi arte. 4-8 kumeak uztaila-abuztutik aurrera ateratzen dira.

Pozoia

Nahiz eta indar handiko pozoia den bere hozkada ez da aspis sugegorriarena baino arriskutsuagoa, dena den, gizakiarentzat ezinbesteko kasuak eman dira.


Ikus, gainera