Erro karratu

Matematikan, x zenbaki baten erro karratua r zenbakia da, $r^{2}=x$ betetzen duena; hau da, r karratu edo $r\times r$ eragiketaren emaitza x da.

Zenbaki ez negatibo erreal orok erro karratu ez negatibo bakarra dauka, erro karratu nagusia deritzona. x zenbakiaren erroa ${\sqrt {x}}$ ikurraren bitartez adierazten da, edota, berretzaileak erabiliz, $x^{1/2}$ idatziz. Adibidez, 9 zenbakiaren erro karratu nagusia 3 da, hau da, ${\sqrt {9}}=3$ hau betetzen baita: $3\times 3=9$.

Froga daiteke karratu perfektoak ez diren zenbakien erro karratuak zenbaki irrazionalak direla.

Kalkulua

Erro karratua kalkulatzeko algoritmo anitz dago.

Jarraian, ebazpen algoritmoa delakoa azaltzen da. Irudiko elementuak azaltzen dira lehendabizi:

• 1: Erro ikurra, erro karratua egin behar dela adierazten duen ikurra da.
• 2: Errokizuna, beraren erro karratua kalkulatu behar da.
• 3: Erroa, errokizunaren erro karratua da, bilatzen dugun emaitza alegia.
• 4: Lerro lagungarriak, erroa kalkulatzen lagungarri.
• 5: Hondarra

Jarraitu beharreko pausoak hauek dira:

1. pausoa

• 1: Errokizunaren zifra binaka hartzen dira, puntu dezimaletik eskubitara eta puntu dezimaletik ezkerretara. Dezimalen aldean zifra bikote bat osatzerik ez badago, 0 bat gaineratzen da, bikotea osatu ahal izateko. Alde osotik bikotea osatzetrik ez badago, errokizunaren lehenengo zifra bakarrik geratzen da, bikotea osatu gabe. Irudian dezimaletan 0 zifra gaineratu da eta errokizunaren lehenengo zifra, 9 alegia, bikotea osatu gabe uzten da.

2. pausoa

• 2: Karratura jasota, errokizunaren lehenengo bikoteko zenbakira gehien hurbiltzen den edo bat egiten duen, lehenengo bikoteko zenbakia gainditu gabe betiere, zenbaki bat kalkulatzen da. Aurkitutako zenbaki hori erroaren aldean jartzen da. Adibidean 7 da zenbaki hori 7 karratura jasota 49 baita (8 karratura 64 da, eta gainditu egiten du 58).