Alice Stone Blackwell

Wikipedia, Entziklopedia askea
Alice Stone Blackwell

Bizitza
JaiotzaNew Jersey eta Orange (en) Itzuli1857ko irailaren 14a
Herrialdea Ameriketako Estatu Batuak
HeriotzaCambridge1950eko martxoaren 15a (92 urte)
Hobiratze lekuaForest Hills Cemetery (en) Itzuli
Familia
AitaHenry Browne Blackwell
AmaLucy Stone
Hezkuntza
HeziketaChapel Hill – Chauncy Hall School (en) Itzuli
Bostongo Unibertsitatea
(1881 -
Jarduerak
Jarduerakkazetaria, poeta, biografoa, emakumeen eskubideen aldeko ekintzailea, idazlea eta sufragettea
KidetzaPhi Beta Kappa Elkartea

Find a Grave: 6839578 Edit the value on Wikidata

Alice Stone Blackwell (New Jersey, AEB,1857ko irailak 14 – Cambridge, 1950eko martxoak 15) feminista, sufragista, kazetari, sozialista erradikal [1] eta giza eskubideen defendatzaile estatubatuarra izan zen.[2]

Biografia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Adin goiztiarra eta hezkuntza[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Blackwell East Orangen jaio zen, New Jersey, Henry Browne Blackwell eta Lucy Stoneren alaba. Biak ziren sufragioko liderrak, eta Estatu Batuetako Emakume Sufragisten Elkartea (AWSA) eratzen lagundu zuten. Elizabeth Blackwell , Estatu Batuetako lehen doktorearen iloba ere bazen.[2] Bere amak Susan B. Anthony emakumeen eskubideen aldeko mugimenduan aurkeztu zuen eta Massachusetts-en unibertsitate-titulu bat lortu zuen lehen emakumea izan zen. Lehenengoa ere bere abizena mantentzen, eta lehen aldiz lanaldi osoko emakumeen eskubideei buru hitz egin zuen.[3]

Blackwell Harris Grammar School-en hezi zuten Dorchester herrian, Chauncy School-en Bostonen eta Abbot Academy-n Andover-en. Bostongo Unibertsitatera joan zen, bere gelako presidente izan zen lekura, eta 1881ean graduatu zen, 24 urterekin. Phi Beta Kappa izeneko Elkartekoa zen.[4]

Karrera[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Blackwell oso ezaguna da emakumeen eskubideen alde egindako lanagatik. Hasieran, amaren eta aitaren kausari aurre egin zion, eta, gero, erreformatzailea izan zen.[5] Bostongo Unibertsitatean graduatu ondoren, Alice Woman's Journal-erako hasi zen lanean, gurasoek hasitako egunkarirako. 1884an, haren izena gurasoen ondoan zegoen paperaren topean. Bere ama 1893an hil ondoren, Alicek bere gain hartu zuen editatzeko erantzukizun ia bakarra.[6]

1890ean, Emakumeen Sufragioaren Elkarte Estatubatuarra eta Emakumeen Sufragioaren Elkarte Nazionala (emakumeen sufragioaren mugimenduan bi erakunde lehiakide) Amerikako Emakumeen Sufragioaren Elkarte Nazionala (NAWSA) adiskidetzen lagundu zuen. Mugimendua 1869an zatitu zen, emakumeen sufragioak gizonezkoen sufragio afroamerikarrarekin zer lotura izan behar zuen erabakitzeko. Dibisio horrek AWSA (gurasoek antolatzen lagundu zuten) eta National Woman Suffrage Association (NWSA) sortu zituen, Susan B. Anthony eta Elizabeth Cady Stanton buru zirela.1890etik 1908ra, Alice Stone Blackwell NAWSAko erregistro-idazkaria izan zen, eta 1909an eta 1910ean, ikuskatzaile nazionaletako bat. Bera gailendu zen Emakumearen Kristauen Tenplaketaren Batasunaren jardueretan. 1903an, Errusiako Askatasunaren Lagunen Elkartea berrantolatu zuen Bostonen.

Halaber, Ingalaterra Berriko eta Massachuseteko Emakumeak eta sufragioa elkarteen lehendakaria izan zen, eta Massachusettseko Emakume Boto-emaileen Ligako ohorezko lehendakaria.[7]

Gero, Blackwell itsutu egin zen. 1950eko martxoaren 15ean hil zen laurogeita hamabi urte zituela.

Bere Uphams Cornerreko etxea Boston Women's Heritage Trail da.[8]

Humanitarismoa[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Alice Stone Blackwellek ere parte hartu zuen Estatu Batuetatik kanpoko ekintza humanitarioetan. 1890eko hamarkadan, Armeniara joan zen, eta han armadan parte hartu zuen armeniar errefuxiatuen komunitatean. Bere ondasun batzuk saldu zituen, batez ere Dorchesterreko Pope's Hill-en zuen etxeko ekialdeko alfonbrak, armeniarrei mesede egiteko eta seme-alabak elikatzeko, eta lan bila zebiltzan helduei ere laguntza emateko. Horixe bera gertatu zen berak nazioarteko literaturan zuen interesaz ohartu zenean. Herrialdeko lan asko ingelesera itzuli zituen Armeriar Poemak lanean (1896). Literatura ingelesera itzultzen jarraitu zuen, poesia hungariarra, judua, mexikar, frantsesa, italiarra eta errusiarra.[6][9]

Argitalpenak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  • Bostongo Urrezko Aroan hazten: El diario de Alice Stone Blackwell, 1872-1874
  • Lucy Stone: Emakumearen eskubideen aitzindaria (1930ean argitaratua, 1971n berrargitaratua)
  • Alice Stone Blackwellek itzulitako Poeta hispanoamerikar batzuk (1929an D. Appleton & Cok argitaratua)
  • Alice Stone Blackwellek itzulitako Armeniar poemak (1. liburukia, 1896, 2. liburukia, 1917).
  • Errusiako kantak (1906)
  • Ezekiel Leavitt-en hizkuntza juduko samin- eta alaitasun-kantak (1908)

Lanak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  • Growing Up in Boston's Gilded Age: The Journal of Alice Stone Blackwell, 1872–1874
  • Lucy Stone: Pioneer of Woman's Rights (1930)
  • Some Spanish-American Poets itzulpena (1929)
  • Armenian Poems translated by Alice Stone Blackwell (1896 eta 1917)
  • Songs of Russia (1906)
  • Songs of Grief and Joy itzulpena (1908)

Iruditegia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  1. "Blackwell, Alice Stone, 1857–1950. Papers in the Woman's Rights Collection, 1885–1950". Archived from the original on 2012-05-15. Retrieved 2011-08-16
  2. a b «Blackwell, Alice Stone 1857 - 1950 | The Cambridge Guide to Women's Writing in English - Credo Reference» search.credoreference.com (Noiz kontsultatua: 2022-03-15).
  3. «Alice Stone Blackwell - Biography» www.armenianhouse.org (Noiz kontsultatua: 2022-03-15).
  4. «Education & Resources - National Women's History Museum - NWHM» web.archive.org 2017-03-16 (Noiz kontsultatua: 2022-03-15).
  5. (Ingelesez) «ALICE BLACKWELL, NOTED SUFFRAGIST; Daughter of Lucy Stone and Abolitionist Leader Dies-- Editor, Author Was 92» The New York Times 1950-03-16 ISSN 0362-4331. (Noiz kontsultatua: 2022-03-15).
  6. a b (Ingelesez) «Blackwell, Alice Stone (14 September 1857–15 March 1950), women's rights advocate and humanitarian reformer» American National Biography  doi:10.1093/anb/9780198606697.001.0001/anb-9780198606697-e-1500063;jsessionid=777172bb9aec69083ce28551158c2261. (Noiz kontsultatua: 2022-03-15).
  7. «Blackwell, Alice Stone, 1857-1950. Papers in the Woman's Rights Collection, 1885-1950: A Finding Aid» web.archive.org 2012-05-15 (Noiz kontsultatua: 2022-03-15).
  8. «Dorchester/Upham’s Corner Women’s Heritage Trail» bwht.org (Noiz kontsultatua: 2022-03-15).
  9. Willis, Nathaniel Parker. «Boston, from Dorchester Heights» American Scenery (Cambridge University Press): 55–57. (Noiz kontsultatua: 2022-03-15).

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]