Gotha

Gotha; Gotha
	Alemaniako hiri-udalerria
	Irudi gehiago
Administrazioa
Estatu burujabe	Alemania
Alemaniako estatua	Turingia
Rural district of Thuringia	Gotha barrutia
Alkatea	Knut Kreuch (en)
Izen ofiziala	Gotha
Jatorrizko izena	Gotha
Posta kodea	99867
Udalerri kodea	16067029
Geografia
Koordenatuak	50°56′56″N 10°43′06″E / 50.9489°N 10.7183°E
Azalera	69.58 km²
Altuera	300 m
Mugakideak	Nordhausen, Leinatal eta Emleben
Demografia
Biztanleria	46.019 (2022ko abenduaren 31); 920 (2021)
Dentsitatea	661,38 bizt/km²
Informazio gehigarria
Telefono aurrizkia	03621
Ordu eremua	UTC+01:00 eta UTC+02:00
Hiri senidetuak	Kielce, Romilly-sur-Seine, Salzgitter, Gastonia (Ipar Carolina) eta Martin
Matrikula	GTH
	gotha.de

Gotha Alemaniako herria da, Turingiako estatuan kokatua. Erfurt eta Eisenachen arteko errepideak zeharkatzen du. Gotha barrutiko hiriburua da.

Historia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Dagoeneko VIII mendean aipatzen da Karlomagnoren idatzi batean. Bertan Villa Gotaha izena du, zeinak "Ur onak" esan nahi duen.

1640an Saxonia-Gotha dukerriko hiriburu izendatua izan zen. XVIII mendean Voltaire pentsalari frantziarra bertan bizi izan zen denbora luzez eta Gothako gortea Alemaniako ilustrazioaren erdigune bihurtu zen. 1763an Gothako almanakea argitaratzen hasi zen. Almanake honek urtean zehar Europako errege eta nobleen xehetasunak eta diplomaziaren arloko datuak biltzen zituen.

Gothak ere garrantzi berezia izan du Alemaniako langileen mugimenduaren historian. 1875ean bertan sortu zen Alemaniako Alderdi Sozialdemokrata (SPD) hurrengo programarekin:

«	Lana aberastasun eta zibilizazio ororen iturri da eta gizartearen bidez bakarrik denez posible lan produktiboa, lanaren produktu guztia, non lanerako obligazio orokorra dagoen, gizartearena da, hau da, bere kide guztiena eskubide berberarekin eta bakoitzarena ere bai dituen arrazoizko beharren arabera.	»
—^[1]. Testu osoa irakurtzeko Wikisourcen duzu eskuragarri

.

Bigarren Mundu Gerran ez zen bonbakatua izan, Josef Ritter von Gadolla alkateak 1945ean hiria errenditu baitzuen Aliatuen aurrean. Naziek harrapatu eta exekutatu egin zuten. 1949an Ekialdeko Alemanian sartuta gelditu zen 1990an Alemania biek bat egin zuten arte.

Ondasun nabarmenak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Friedenstein gaztelua (Schloss Friedenstein): 1643–1655 artean jasotako jauregi dukal ederra da. Alemaniako eraikin barroko zaharrenetakoa ere bada. Gaur egun museo gisa erabiltzen da.
Udaletxea (Rathaus): 1567-1577 artean eraikia pizkundeko estiloan. 40 metrotako dore bat dauka. Friedenstein gaztelua eraiki aurretik bertan bizi ziren Saxonia-Gothako dukeak.