Nilandia (antzinako probintzia)

Wikipedia, Entziklopedia askea

Nilandia
Uusimaa / Nyland


1634 - 1775
Nilandiako armarria
Armarria
Nilandiako kokapena
Herrialdea
Gaur egungoa
Txantiloi:Herrialde info SDI
 FIN
Hiriburua Porvoo
Helsinki
Azalera
km2
Biztanleria
Dentsitatea
()
bizt/km²

Nilandia[1] (finlandieraz: Uusimaa, suedieraz: Nyland), Finlandiako antzinako probintzietako bat zen. Hegoaldeen kokatutako probintzia zen, Benazko Finlandia, Häme, Savonia eta Karelia mugakide zituelarik. Suediar erresuma barruan ez zuen garrantzi askorik eduki baina hauen eragina izugarria izan zen, eta gaur egun suediera hiztun gehien dituen Finlandia osoko lurraldea dugu.

Gaur egun, Ilandia, hiru eskualdetan banatua dago, Ekialdeko Uusimaa, Kymenlaakso eta Uusimaa.

Historia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Sakontzeko, irakurri: «Finlandiako historia»
Porvoo ibaiaren argazkia.

Ilandia, XII. mendean menperatu zuten suediarrek. Biztanle gutxi eta hauen atzeratasuna ikusirik suediarrek Nyland izena eman zioten ("Lur Berria"). Bertako gizarte atzeratuan eragin handia eduki zuten eta suediera eta konkistatzaileen ohiturak hartu zituzten, gaur egun irauten dutenak. Finlandiako suediera hiztun gehienak bertan daude, ez ehunekoan baina bai kopuruan. Izan ere, gaur egun hiri garrantzitsuena hiriburu den Helsinki dugu, eta bertan %99a finlandiera hiztuna da.

Porvoo izan zen hiri nagusiena. Izan ere, merkataritza bide nagusia Porvoo ibaia zen, suediarren eta Häme probintziaren arteko urezko bide bakarrenetakoa, eta ibaiaren ertzean Porvoo hiria hazi zen.

1809. urtean Errusia inperialaren esku gelditu zen eta mende bat geroago zuzenki parte hartu zuen probintziak Finlandiaren independentzia lortzeko, hauen interesak babesten baitzituen.

Armarria[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Sakontzeko, irakurri: «Finlandiako Antzinako Armarriak»

1599ko armarriak, zilarrezko itsasontzi bat irudikatzen du, probintziaren antzinako merkataritza garrantziagatik. Itsasontzia, Porvoo, Vantaa, Kymi eta Mustio ibaien gainean dago, lehenengo biak Häme probintziarekin erabilitako merkataritza bideen omenez, eta azkenekoak Ilandiaren mugak ebakitzen zituzten ibaiak baitziren.

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Ikus, gainera[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]