Romeo eta Julieta
| Romeo eta Julieta | |
|---|---|
 | |
| Jatorria | |
| Egilea(k) | William Shakespeare |
| Sorrera-urtea | 1590(e)ko hamarkada |
| Izenburua | Romeo and Juliet |
| Jatorrizko herrialdea | Ingalaterrako Erresuma |
| Ezaugarriak | |
| Genero artistikoa | Tragedia eta melodrama |
| Hizkuntza | ingelesa |
| Zatiak | 5 act (en)  |
| Egile-eskubideak | jabetza publiko eta jabetza publiko |
| Deskribapena | |
| Oinarritua | The Tragicall Historye of Romeus and Juliet (en) |
| Fikzioa | |
| Kontakizunaren tokia | Verona eta Mantua |
ikusi
| |
| Fikzio-unibertsoa | Romeo and Juliet universe (en) |
| Argumentu nagusia | forbidden love (en) |
  | |
Romeo eta Julieta (ingelesez: Romeo and Juliet edo The Most Excellent and Lamentable Tragedie of Romeo and Juliet) William Shakespeare antzerkigile ingelesak 1594-1595 urteetan idatzi zuen tragedia ospetsua da. Elkarren aurka herra bizian diharduten Italiako bi familia nobleetako, Montesco eta Capuleto, seme eta alaba banaren arteko amodioa kontatzen da. Shakespeareren obrarik ezagunenetako bat izan zen bera bizirik zegoen bitartean, Hamletekin batera, eta gehienetan antzezten den obretako bat da. Gaur egun, bere pertsonaiak gazte maitaleen arketipotzat hartzen dira.
Herri xehearen gogoko bihurtu zen berehala drama hau, giza zitalkeriak hautsi nahi duen amodioa heriotzak berak ezin eten dezakeela erakusten duena. Ondoren, beste artista askok landu zuten Romeo eta Julieta gaia. Aipagarriak dira, musikan, Berlioz (1839, koru-sinfonia), Gounod (1867, opera), Txaikovski (1869-1880, orkestra-obertura) eta Prokofiev (1935-1936, balleta) musikagileen lanak. Filmak ere egin dira gai horren inguruan, Franco Zeffirelliren Romeo e Giuletta, besteren artean (1968).
Pertsonaiak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
- Veronako agintariak
- Escalus printzea, Veronako printze agintaria da.
- Paris Kondea Escalusen ondokoa da, Julietarekin ezkondu nahi duena.
- Mercutio, Escalusen beste ondoko bat, Romeoren laguna.
- Capuleto etxea
- Capuleto, etxeko patriarka.
- Capuleto Andrea, etxeko matriarka da.
- Julieta Capuleto, 13 urteko Capuletoen alaba, antzerkiko emakumeko protagonista.
- Tibalt Capuleto Julietaren lehengusua da, Capuleto Anderearen lehengusua.
- Erizaina Julietaren laguntzailea eta konfidentea da.
- Rosalina Capuleto jaunaren lehengusina da, Romeoren maitalean istorioaren hasieran.
- Petri, Sanson eta Gergorio Capuleto etxeko zerbitzariak dira.
- Montesco etxea
- Montesco, etxeko patriarka.
- Montesco Andrea, etxeko matriarka da.
- Romeo Montesco, Montescoren semea, gizonezko protagonista.
- Benvolio Romeoren lehengusua eta lagunik onena da.
- Abram eta Baltasar Montesco etxeko zerbitzariak dira.
- Beste batzuk
- Anaia Lorentzo Romeoren konfidentea eta frantziskotar monjea da.
- Anaia Joan, Lorentzoren gutuna eramaten duena.
- Farmazialari bat, Romeori pozoia saldu nahi ez diona.
- Koro batek hitzaurrea irakurtzen du lehenengo bi aktoetan.
Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
- Artikulu honen edukiaren zati bat Lur hiztegi entziklopedikotik edo Lur entziklopedia tematikotik txertatu zen 2011/12/27 egunean. Egile-eskubideen jabeak, Eusko Jaurlaritzak, hiztegi horiek CC-BY 3.0 lizentziarekin argitaratu ditu, Open Data Euskadi webgunean.
Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Datuak: Q83186
Multimedia: Romeo and Juliet / Q83186