Edukira joan

Bonba termobariko

Wikipedia, Entziklopedia askea
Desegindako USS McNulty itsasontziaren estatubatuarraren aurka erabilitako Estatu Batuetako Itsas Armadako bonba termobarikoa, 1972. urtean.

Bonba termobarikoak,[1][2] huts-bonbak,[1][2] edo, orokorrean, arma termobarikoak,[3]aerosol-bonba edo aire-erregaiko lehergai (FAE, ingeleseko fuel-air explosivetik) ere deituak–[4] inguruko airearen oxigenoa tenperatura altuko leherketa bat sortzeko erabiltzen duen lehergai mota bat dira. FAE lehergaiak, halaber, arma termobariko mota ezagunenetako bat da.

Ohiko lehergai gehienak erregai-oxidatzaile moduko aurre-nahasketa bat dira; hala nola, bolbora beltzaren kasuan, %25 erregaiz eta %75 oxidatzailez osaturik dagoena, edo deskonposizio-motako lehergaiak –RDXaren kasu–. Arma termobarikoak, bestalde, ia %100 dira erregai eta, ondorioz, pisu bereko ohiko lehergai kondentsatuak baino askoz energetikoagoak dira.[5] Oxigeno atmosferikoarekiko menpekotasunak ur azpian erabiltzeko desegokiak egiten dituen arren, altuera handian eta baldintza meteorologiko txarretan, askoz ere suntsitzaileagoak dira lubaki, tunel, bunker eta kobazuloen aurka erabiltzen direnean.

Hasierako karga leherkorra bere helburua jotzean lehertu egiten da, gero, ondorioz, bonba-edukiontzia irekitzen da, eta erregai-nahasketa hodei moduan sakabanatzen.[6] Arma termobariko baten ohiko hedatze-uhinak lehergai kondentsatu konbentzional batenak baino dezente gehiago irauten du.

Arma termobariko mota asko esku-jaurtitzaileetan jar daitezke, eta hegazkinetatik ere jaurti daitezke.[7]

Erreferentziak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]
  1. a b Euskal Terminologiaren Banku Publikoa. «bomba termobárica» www.euskadi.eus (kontsulta data: 2022-03-09).
  2. a b UZEI – Terminologia eta Lexikografia Zentroa. [https://twitter.com/uzei_/status/1499015003424399363 «Zoritxarreko albisteen harira, BONBA TERMOBARIKO eta HUTS-BONBA terminoak gehitu ditugu #Euskalterm-en 👉 [esteka] #euskara #terminologia»] Twitter (kontsulta data: 2022-03-09).
  3. Zurutuza, Karlos. «Errudun jaioak» Berria (kontsulta data: 2022-03-09).
  4. «What are thermobaric weapons and how do they work? | Russia | The Guardian» web.archive.org 2022-03-01 (kontsulta data: 2022-03-09).
  5. (Ingelesez) Parsons, Jeff. (2022-03-01). «What is a thermobaric weapon? Putin accused of using devastating 'vacuum bomb'» Metro (kontsulta data: 2022-03-09).
  6. «Ukraine conflict: What is a vacuum or thermobaric bomb? - BBC News» web.archive.org 2022-03-01 (kontsulta data: 2022-03-09).
  7. «Libye – l'otan utilise une bombe FAE | Politique, Algérie | Algeria ISP» web.archive.org 2012-06-20 (kontsulta data: 2022-03-09).

Kanpo estekak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]