Edukira joan

Bosoi

Wikipedia, Entziklopedia askea
Bosoi
Elkarreraginakgrabitazio
Antipartikulabosoi
Masa inbariantea0 GeV/c²
Oinarrizko partikulen eredu estandarra, gauge bosoiak azken zutabean dituela.

Bosoia partikulen fisikaren arabera naturaren funtsezko bi partikuletako bat da (bestea fermioia baita). Bosoi izena Satyendra Nath Bose fisikari indiarraren omenez jarri zioten. Ezaugarriak:

  1. Berezko momentu angeluar edo spin osoa dute (0, 1, 2, ...).
  2. Ez dute Pauliren baztertze-printzipioa betetzen eta Bose-Einsteinen estatistikari jarraitzen diote. Hori dela eta, Bose-Einsteinen kondentsazio fenomenoa gertatzen da (maser eta laserren garapena posible egin zuen).
  3. Bosoien sistemek betetzen duten uhin-funtzio kuantikoak partikula-trukearekiko simetrikoak dira.

Nahiz eta bosoi gehienak konposatutako partikulak izan, eredu estandarraren arabera bost oinarrizko bosoi daude:

Higgs bosoiaren existentzia 2012ko uztailaren 4an aurkitu zen.[1][2]

Ikus, gainera

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Erreferentziak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]
  1. (Ingelesez) Biever, C. (2012-07-06). «It's a boson! But we need to know if it's the Higgs» New Scientist (kontsulta data: 2025-04-08).
  2. (Ingelesez) «New results indicate that new particle is a Higgs boson» CERN 2013-03-14 (kontsulta data: 2025-04-08).

Kanpo estekak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]