Boz aktibo

Boz aktiboa hizkuntza askoren boz gramatikal nagusia da. Hizkuntza nominatibo-akusatiboetan aditz iragankorra duten perpausek lehenetsia da, indoeuropar hizkuntza gehienak barne: horietan, aditza boz hartantxe egoten da, aditzaren subjektua ekintzaren egilea denean. Perpausaren subjektuak aditz nagusiak adierazten duen ekintza egiten du eta, beraz, eragilea da. Adibidez:

Katuak arraina jan zuen esaldian, katua jateko ekintza egin zuen agentea da.

Hori ez da boz pasiboan gertatzen: hor, subjektua ekintzaren hartzailea baita, hala nola Arraina katuak jana izan zen esaldian. Boz aktiboa zein pasiboa erabiltzeak perpausak sortzean aldakortasuna bultzatzen du, eragile semantikoak edo pazienteak subjektuaren rol sintaktikoa bere gain hartzea ahalbidetuz.

Aditz inpertsonalak dituzten perpausetan ere —ez dute eragilerik zehazten—, aditz formak aktibo dirau. Adibidez, Euria ari du.

Adibideak

Jarraian, hainbat hizkuntzatako adibideak datoz, aditz iragankor bera boz aktiboan eta pasiboan dutenak. Euskarazko aktiboa hau da: Txakurrak postariari ausiki egin dio.

Hizkuntza	Boz aktiboa	Boz pasiboa
afrikaansa	Die hond het die posbode gebyt.	Die posbode is deur die hond gebyt.
alemana	Der Hund biss den Postboten.	Der Postbote wurde vom Hund gebissen.
arabiera	عَض ّ الكلبُ ساعي البريد 'ad alkalbu sa'eya albareed.	عُضّ ساعي البريد بواسطة الكلب 'oud sa'eya albareed biwasitat alkalb.
cebuera	Gipaak sa iro ang kartero.	Napaakan og iro ang kartero.
eslovakiera	Pes uhryzol poštara.	Poštár bol uhryznutý psom.
filipinera	Kinagat ng aso ang kartero.	Nakagat ng aso ang kartero.
frantsesa	Le chien a mordu le facteur.	Le facteur a été mordu par le chien.
gaztelania	El perro mordió al cartero.	Le facteur a été mordu par le chien.
ilokera	Kinagat ti aso ti kartero.	Nakagat ti aso ti kartero.
ingelesa	The dog bit the postal carrier.	The postal carrier was bitten by the dog.
italiera	Il cane ha morso il postino.	Il postino è stato morso dal cane.
japoniera	犬が郵便配達員に噛んだ。 Inu-ga yūbin haitatsuin-ni kanda.	郵便配達員が犬に噛まれた。 Yūbin haitatsuin-ga inu-ni kamareta.
koreera	개가우편집배원을물었다 gaega upyeonjibbaewon-eul mul-eossda.	우편집배원은개에게물렸다 upyeonjibbaewon-eun gaeege mullyeossda.
latina	Canis epistulārium momordit.	Epistulārius a cane morsum erat.
nederlandera	De hond beet de postbezorger.	De postbezorger werd gebeten door de hond.
poloniera	Pies ugryzł listonosza.	Listonosz został ugryziony przez psa.
suediera	Hunden bet brevbäraren.	Brevbäraren bets an hunden.
swahilia	Mbwa aliuma tarishi.	Tarishi aliumwa na mbwa.
tagaloa	Kinagat ng aso ang kartero.	Nakagat ng aso ang kartero.
telugua	కుక్కపోస్టల్క్యారియర్నికరిచింది kukka postal carrierni karichindi.	పోస్టల్క్యారియర్కుక్కచేతకరవబడింది postal carrier kukka cheta karavabadindi.
thailandiera	หมา กัด บุรุษ ไปรษณีย์. H̄mā kạd burus̄ʹ pịrs̄ʹṇīy̒.	บุรุษ ไปรษณีย์ ถูก หมา กัด. Burus̄ʹ pịrs̄ʹṇīy̒ t̄hūk h̄mā kạd.
txinera	狗咬了邮递员。 Gǒu yǎole yóudìyuán.	邮递员被狗咬了。 Yóudìyuán bèi gǒu yǎole.

Ikus, halaber

• Boz pasiboa
• Boz antipasiboa
• Boz erdipasiboa
• E-Prime, to be ("izan") aditzaren formak baztertzen dituen ingelesaren bertsioa