Burdinazko Mozorrodun Gizona
| Burdinazko Mozorrodun Gizona | |
|---|---|
 | |
| Datu biografikoak | |
| Jaiotza | , 1640(e)ko hamarkada |
| Heriotza | Paris, 1703ko azaroaren 19a |
| Herrialdea | Frantziako Erresuma |
| Sexua | gizonezkoa |
| Jarduera | Presoa |
Burdinazko Mozorrodun Gizona —frantsesez: L'Homme au Masque de Fer— (1640-1703) gizon baten ezizena da; gizon hori 1669 edota 1770ean Eustache Dauger izenpean atxilotu zuten, eta Frantziako hainbat espetxeetan preso eduki zuten, besteak beste Bastillan. Espetxealdi osoan, inork haren aurpegirik ikus ez zezan, belusezko mozorro batez estali zioten; eta guztiz debekaturik zuen espetxezainekin mintzatzea edo edozein kontaktu izatea, jatekoa jasotzeko ez beste. Kondairak dioenez, burdinazko mozorroa jarri zioten.
Literatura
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Frantzian XVIII. mendetik oso errotua dagoen kondaira da, jada Ilustrazio garaian Voltairek bere Luis XIV.aren mendea idazlanean haren lehen aipamena egin zuen. Ondorengo idazlanek kondaira Frantziatik kanpo ezagutzera ematen lagundu zuten, tartean, XIX. mendean Alexandre Dumas idazlearen Bragelonneko bizkondea eleberrian gai hau jorratzen da. Idazlearen arabera, Burdinazko Mozorrodun Gizona ziurrenik Luis XIV.a Frantziakoaren anaia bikia litzateke; haren tronurako oinordekotzan oztopoa litzakeenez, hil gabe denen bistatik kenduko zuketen horrela.
Zinema
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Literaturaz gain, XX. mendetik aurrera zinemak ere mundu osoan kondaira hedatzen eta ezagutzera ematen asko eragin du, gaia zuzenean edo zeharka ukitu duten film ugari egin baitira.
| Urtea | Filma | Zuzendaria | Aktorea | Herrialdea |
|---|---|---|---|---|
| 1998 | The Man in the Iron Mask | Randall Wallace | Leonardo DiCaprio | AEB |
| 1977 | The Man in the Iron Mask | Mike Newell | Richard Chamberlain | Erresuma Batua |
| 1962 | Le masque de fer | Henri Decoin | Jean Marais | Frantzia/Italia |
| 1960 | La máscara de hierro | Joselito Rodríguez | Luis Aguilar | Mexiko |
| 1943 | El hombre de la máscara de hierro | Marco Aurelio Galindo | José Cibrián | Mexiko |
| 1939 | The Man in the Iron Mask | James Whale | Louis Hayward | AEB |
| 1929 | The Man in the Iron Mask | Allan Dwan | William Bakewell | AEB |
Kanpo estekak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]| Autoritate kontrola |
|
|---|
Datuak: Q72296
Multimedia: Man in the Iron Mask / Q72296