Cabredo

Cabredo
Nafarroa Garaia, Euskal Herria
Administrazioa
Estatua	Espainia
Erkidegoa	Nafarroako Foru Erkidegoa
Merindadea	Lizarrako merindadea
Eskualdea	Vianaldea
Izen ofiziala	Cabredo
Alkatea	Aránzazu Fernández Cayetano (La Antanilla)
Posta kodea	31227
INE kodea	31063
Herritarra	cabredoar
Kokapena
Koordenatuak	42° 38′ 01″ N, 2° 24′ 03″ W
Cabredo Cabredo (Nafarroa Garaia)
Ikusi OpenStreetMapen
Azalera	11,93 km2
Distantzia	82 km Iruñera
Demografia
Biztanleria	102 biztanle
% 55,77    % 44,23
Dentsitatea	8,55 biztanle/km²
Hazkundea (2003-2013)	-% 13,04
Zahartze tasa	% 16,27
Ugalkortasun tasa	‰ 83,33
Ekonomia
Jarduera tasa	% 0 (2011)
Genero desoreka	% 0 (2011)
Langabezia erregistratua	% 5,14 (2013)
Kultura
Euskaldunak	% 3,88 (2010)
Euskararen erabilera	% 0,1 (2011)
Datu gehigarriak
Webgunea	http://www.cabredo.org

Cabredo Nafarroako udalerria da. Lizarrako merindadeko herri honek 102 biztanle zituen 2014. urteko erroldaren arabera. Nafarroako hiriburutik 82 kilometrora dago.

Izena

Euskaltzaindiak 1979an argitaratutako herri izendegian, Kabredo eta Ahuntzegi proposatu ziren herriaren euskal izentzat. Euskaltzaindiak 1990ean argitara emandako izendegian, berriz, izen horiek alde batera utziz, «Ez du euskal ordain ezagunik» oharra paratu zioten. 2007an, azkenik, toponimia sakonago aztertuta Euskaltzaindiak Nafarroako udalerrien izenak arautu zituenean, Cabredo izan zen euskara baturako onartutako forma bakarra, ez baitago euskaraz tradizioa duen beste izenik.

Geografia

Inguru naturala eta kokapena

Herria, Nafarroa mendebaldeko muturrean kokatzen da, NA-7200 errepidean, Santsol-Cabredo norabidean.

Cabredok Genevilla eta Arabako probintziarekin egiten du muga iparraldean, Aguilar Kodeskoarekin ekialdean, Arabarekin mendebaldean, eta Marañon eta Aguilar Kodeskoarekin hegoaldean.

Demografia

Cabredoko biztanleria
Datu-iturria: www.ine.es

2008ko erroldaren arabera, Espainiaz kanpoko bost etorkin bizi ziren herrian, biztanleriaren %4,81a (Nafarroako batezbestekoaren azpitik).

Politika

Udal hauteskundeak

2003an bezala, 2007an Cabredoko alkatetzat PSN alderdiko Angel Jesús Sancho Martinez atera zen; herri txiki honetako zinegotzi bakarra izan zen. Boto baliogabeak 19 izan ziren (emandako guztien %22,62), eta boto zuriak 33 (botoen %50,77). Abstentzioa, berriz, %16,00 izan zen.

2011n, ordea, launa kideko bi zerrenda aurkeztu ziren. Udalbatzan La Antanilla talde independenteko 4 zinegotzi daude (orduz geroztik herriko alkatea den Aránzazu Fernández Cayetano barne), eta UPNko bakarra.

Udaletxea

Cabredoko udaletxeko idazkaria, Aguilar Kodeskoa, Aras, Genevilla, Lapoblacion eta Marañongo idazkari ere bada.

• HELBIDEA: San Simeon kalea, 26

Alkateak

2003-2007	Ángel Jesús Sancho Martínez	PSN
2007-2011	Ángel Jesús Sancho Martínez	PSN
2011-	Aránzazu Fernández Cayetano	La Antanilla, indep.

Azpiegitura eta garraioak

La Estellesa autobus konpainiak Aguilar Kodes eta Iruñea bitarteko autobus linea ustiatzen du. Lineak bi zerbitzu dauzka Aguilar Kodesko norantzan eta lau zerbitzu kontrako norabidean. Linearen ibilbidea honakoa da:

• Aguilar Kodes - Cabredo - Marañon - Genevilla - Zuñiga - Antzin - Murieta - Lizarra - Villatuerta - Zirauki - Mañeru - Gares - Obanos - Legarda - Zizur Nagusia eta Iruñea

Euskara

Nafarroako gobernuak onartutako Euskararen Foru Legearen arabera Cabredo eremu ez-euskalduneko udalerria zen, eta hori dela eta, hizkuntza ofizial bakarra gaztelania zen. 2001eko erroldaren arabera, herritarren %3,42k zekien euskaraz hitz egiten.

2017ko ekainaren 22an Nafarroako Parlamentuak eremu mistora pasatzea erabaki zuen, beste 43 udalekin batean.

Jaiak eta ospakizunak

Cabredo herriko jaiak, iraileko hirugarren asteburuan ospatzen dira Simeon eta Ursula santuen omenez. Antolaturiko ekitaldien artean, meza nagusia eta herri afaria dira garrantzitsuenak. Irailaren 8an, beste herri bazkari bat antolatzen da, Carrascalgo Ama Birjinaren egunean. San Joanen aurreko igandean, cabredotarrak Azueloko San Simeon baselizarako erromeria antolatzen dute. Bide zaharretik muinoaren tontorrean dagoen baselizara igo ondoren, Azueloko biztanleekin bat egin eta elkarrekin askaltzen dute.

Urteko gainontzeko jaiegunen artean, uztailaren 25eko herriko patroia den Donejakueren omenezko jaia eta gabonetako Olentzero nabarmentzen dira.

Cabredotar ospetsuak

• Simeon Labrador Deuna: Santua
• Baltasar Jaime Martínez de Compañón (1735-1797), apezpikua Peru eta Kolonbian.

Zerbitzuak

Cabredo "Kodes Mendizerrako Zerbitzuen Mankomunitateko" kidea da. Erakundeak Aguilar Kodeskoan du egoitza nagusia.

Ikus, gainera

• Nafarroako udalerrien zerrenda

Kanpo loturak

Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Cabredo

• (Gaztelaniaz) Cabredori buruzko informazioa Nafarroako Gobernuaren webgunean.
• (Gaztelaniaz) Lizarreriko Batzorde Turistikoa.
• Cabredoko Kale Nagusiaren ikuspegia Google Street View-n.