Chanakya

Artikulu hau Wikipedia guztiek izan beharreko artikuluen zerrendaren parte da
Wikipedia, Entziklopedia askea

Chanakya

katedradun

Bizitza
Jaiotzako izen-deiturakKauṭilya or Vishnu Gupta, Kauṭilya, Vishnu Gupta
JaiotzaTaksila, K.a. 375
HerrialdeaMaurya Inperioa
HeriotzaPatna, K.a. 283 (91/92 urte)
Hezkuntza
Hizkuntzaksanskritoa
Ikaslea(k)
Jarduerak
Jarduerakidazlea, filosofoa, ekonomialaria, irakaslea, astrologoa, aholkularia eta politikaria
Lan nabarmenak
Sinesmenak eta ideologia
Erlijioahinduismoa

Chanakya (340 urte inguruan jaioa-K.a. 280), baita ere Kautilia bezala ezaguna, Indiako brahman eta idazle hinduista izan zen.

Biografia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Chanakya Chandragupta Mauryaren aholkularia eta ministro izan zen. Chandragupta Maurya dinastiaren sortzailea izan zen eta, Chanakyaren laguntzaz, boterea eskuratu zuen.[1] Chanakya ziur aski Dhanaren, Nanda dinastiaren azken erregearen aholkularia izan zen. Baina biak haserretu ziren eta, horregatik, Chanakyak dinastia berriaren sortzaileari lagundu zion. Horrela azaltzen da, behintzat, Mudra-raksasa, K.a. IV. mendean Vishaka Dattak idatzi omen zuen antzezlan historikoan.

Chankyari kantzilerra eta Chandraguptaren lehen ministroa deitzen zitzaion. Politikaria ekonomiaren aurrekaria izan zen: Ibn Khaldun baino mila urte lehenago ekonomiari buruz idatzi zuen.

Obra[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Chanakyari bi lan egozten zaizkio:

  • Arthashastra: Liburu honetan Chanakyari lider politiko baten ardurak eta betebeharrak definitzen ditu. Halaberm arazo politiko desberdinak azaltzen ditu: diruaren inguruko politikak, gerra, ongizatea, nazioarteko harremanak.
  • Neetishastra: Aforismo bilduma bat da. Espezialista batuzen ustez aurretik idatzitako testuen bilduma izan daiteke.[2]

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  1. Roger Boesche: «Kautilya’s “Arthaśāstra” on war and diplomacy in ancient India»; The Journal of Military History, 67 (1): 9-37 or., 2003ko urtarrila, DOI:10.1353/jmh.2003.0006. ISSN 0899-3718.
  2. https://es.ripleybelieves.com/biography-of-chanakya-great-diplomat-of-ancient-india-6604

Kanpo loturak[aldatu | aldatu iturburu kodea]