Chicho Sánchez Ferlosio

Chicho Sánchez Ferlosio
Bizitza
Jaiotzako izen-deiturak	José Antonio Julio Onésimo Sánchez Ferlosio
Jaiotza	Madril, 1940ko apirilaren 8a
Herrialdea	Espainia
Lehen hizkuntza	gaztelania
Heriotza	Madril, 2003ko uztailaren 1a (63 urte)
Hobiratze lekua	La Almudenaren hilerria
Familia
Aita	Rafael Sánchez Mazas
Haurrideak	ikusi Rafael Sánchez Ferlosio Miguel Sánchez-Mazas
Hezkuntza
Hizkuntzak	gaztelania
Jarduerak
Jarduerak	egile abeslaria, idazlea, anarkosindikalista, poeta, estudioko musikaria, kanta-idazlea, musikagilea eta abeslaria
Genero artistikoa	olerkigintza

José Antonio "Chicho" Sánchez Ferlosio (Madril, 1940ko apirilaren 8a - Madril, 2003ko uztailaren 1a) espainiar kantautorea izan zen. Gehienetan, berak ez beste interprete batzuek grabatu zituzten kantuen egilea izan zen; hala nola, Rolando Alarcón, Joan Baez, Soledad Bravo, Víctor Jara, Quilapayún edo Joaquín Sabina. Abesti horietako batzuk herri tradizioaren parte izatera pasatu dira, besteak beste, Gallo rojo, gallo negro, La hierba de los caminos, La Quinta Brigada eta A la huelga.

Rafael Sanchez Mazas idazle falangistaren semea eta Rafael Sanchez Ferlosio idazlearen anaia izan zen, baita Miguel Sanchez-Mazas Ferlosio matematikari eta filosofoarena eta Gabriela Sanchez Ferlosiorena ere.

Biografia

Lehen urteak

Chicho Sanchez Ferlosio Madrilen jaio zen 1940ko apirilaren 8an, Liliana Ferlosio italiarraren eta Rafael Sanchez Mazas idazle falangistaren semea, eta Miguel Sanchez-Mazas Ferlosioren (1925), Rafael Sanchez Ferlosioren (1927) eta Gabriela Sanchez Ferlosioren anaia gazteena zen. Heziketa zaindua jaso zuen Chichok, eta laster hartu zuen aitaren kontrako bidea: Francoren erregimenaren aurkako oposizioan sartu zen, eta bere gaitasun poetikoaz abesti antifrankistak egiteko baliatu zen.

1957an Italiar Institutuan ezagutu zuen Ana Guardione, eta harekin ezkondu zen 1960an. 1974 arte izan ziren senar-emazteak. Lau seme-alaba izan zituzten, baina bakarra bizi izan zen: Andres Sanchez Guardione. Besteak haurtzaroan edo jaiotzean hil ziren.

Ekonomia Zientziak, Zuzenbidea eta Filosofia eta Letrak ikasten hasi zen, baina ez zituen ikasketak amaitu. 1961ean argitaratu zuen bere bizitzako liburu bakarra izango zena, Narraciones italianas, italiar tradiziotik jasotako hemeretzi narrazio dituena. 1962an, hamalau hilabetez bete zuen soldadutza Saharan, ohikoa baino denbora laburragoa aita izateagatik.

Abeslari gisa hasiera

1964an, bere abestietako batzuk etxeko magnetofono batean grabatu zituen eta Alfonso Grosso idazleak kasetea Stockholmera (Suedia) eraman zuen, non Spanska motståndssånger ("Espainiar erresistentziaren abestiak") izeneko LPan argitaratu ziren. Ferlosioren izena "segurtasun arrazoiengatik" isilarazi zuten, eta anonimotasun horrek eramaten du jendeak sinestera kantuak gerra zibilaren garaikoak direla berez. Horietako bat, Gallo rojo, gallo negro, diktaduraren aurkako borrokaren ereserki bilakatu zen. Antzeko zerbait gertatu zen La paloma de la paz abestiaren kasuan.

1970eko hamarkadaren amaieran lanean hasi ziren kantautoreentzat mito eta lagun leial bihurtzen da Chicho, eta euren eskaerei erantzun zituen. Jesus Munarrizekin, lehenik kantautore eta ondoren poeta eta editore zenarekin, sarri aritu zen, eta Javier Krahe konbentzitu zuen Madrilgo agertokietan estreinatzeko. Joaquin Sabinak ezagun egin zuen bere kantuetako bat, Círculos Viciosos, eta, hori zela eta salaketa jarri zuen Ferlosiok 1981ean CBS eta April Music diskoetxeen aurka, elkarri lotuta zeudenak, copyright-a faltsutzeagatik, Malas compañias (1980) diskoan Sabinari egotzita agertu baitzen. 1990eko hamarkadan, Alberto Pérezekin batera aritu zen letragintzan dantza-musikari eskaini zizkion bi diskoetan (Sobre la pista (1990) eta Tiempo de baile (1999)), eta Kiko Venenoren poemak kantatu zituen.

1978an, A contratiempo kaleratu zuen, 2007an CDan berrargitaratuko zena. LP horrek fideltasunez erreproduzitzen ditu zuzenekoak, zeintzuetan instrumentazio soila baina talentu melodiko handia hauteman baitaitezkeen, eta bere kantu ezagunenetako batzuk sartu zituen, hala nola La paloma de la paz eta Gallo rojo, gallo negro.

Rosa Jimenez lankidearekin, zeinarekin urte askotan zehar Madrileko gau-lokaletan abestiak eta poemak interpretatuz aritu zen, Fernando Truebaren Mientras el cuerpo aguante film dokumentalaren protagonista izan zen 1981ean. Filma Sóller-eko (Mallorca) bere etxean grabatu zuen, non Ferlosio aurkezten duen, etengabe antzeztuz eta hitz eginez, harik eta amore ematen duen arte. Dokumentalean (Isabel Escuderok ere parte hartzen du), Chichok "La paloma de la paz", "El canto Arval" eta "Afró Tambú" (A contratiempo) abestiak interpretatuko ditu, baita argitaratu gabeko beste bi konposizio ere: "Hay una lumbre en Asturias" eta "Coplas retrógradas", eta "zumba popularra".

Demokraziaren urteetan, satira- eta protesta-kantuak sortzen eta prentsan kolaboratzen jarraitu zuen (El Mundo), PSOEren ustelkeria, gerra zikina, Irakeko gerra eta Sinteleko langileek jasan zuten kaleratze bidegabea bezalako gaiak jorratuz.

Azken urteak

1999an Albert Boadella eta Jean Louis Comollirekin kolaboratu zuen Els Joglars taldeari jarraitzen dion "Buenaventura Durruti, anarquista" dokumentalean, Buenaventura Durruti iraultzaile anarkistari eskainitako obra baten entseguetan. Entsegu eta entsegu artean, Ferlosio kaleko juglare gisa agertzen da, Durruti eta bere taldekideen borrokaren une ezberdinak islatzen dituzten abestiak interpretatuz. Filmerako sortu zuten, baina, hala ere, garai bateko piezak dirudite, itsu-erromantze onenen tradizioan. Une iraultzaile dramatikoak ekartzen dira gogora, hala nola Figolseko komuna, Asturiasko altxamendua eta Bartzelonako grebak. Durrutiren Romancero hau ez zen inoiz formatu komertzialean editatu.

2003an, David Truebak zuzendutako Soldados de Salamina Javier Cercasen eleberriaren bertsio zinematografikoan kolaboratu zuen; bertan, bere burua interpretatzen du, eta protagonistarekin aitaren obra poetikoari buruz hitz egiten agertzen da. Urte bereko uztailaren 1ean hil zen Madrilen, koloneko minbiziak jota.

Hil ondoren, Amancio Prada kantautoreak omenaldia egin zion Hasta otro día, Chicho Sánchez Ferlosio (2005) diskoan, Chicho eta bereziki maite zituen beste batzuen konposizioak batera eskainiz. Diskoak inoiz grabatu ez diren edo gaur egun aurkituezinak diren abestiak ezagutarazi nahi ditu. Pradak diskoaren libretoan gogoratzen duenez, Chichoren kantu asko herrikoiak dira, eta konpositore baten lorpen gorentzat hartzen du hori.

2008ko udazkenean, Rosa Jimenez, Lisi F. Prada eta Francisco Cumpiánek hil ondoko Canciones, poemas y otros textos (Hiperión) liburua argitaratu zuten. Liburuak honako iragarki hau dakar: «2009ko urtarrilean album bat jarriko da salgai, Autore Zigiluak argitaratua, Chicho eta Rosa Jimenezen kontzertua biltzen duen CD batekin, 1997an Madrilgo Círculo de Bellas Artes-en grabatua, hemen entzun daitekeena, eta DVD bat, Chicho eta Rosa con Gaanciadaren Zuzeneko Musikaren grabazioekin, Amancio en Pranciada.

Ideologia

Bere militantzia politikoan Espainiako ezkerraren joera estalinista eta ortodoxoenetatik gero eta urrunago zegoen prozesu bat bezala garatu zen, Franco hil ondoren anarkismoaren ingurura iritsi arte. Lehenengo PCEn militatu zuen, gero PCEn (m-l), joera leninista-maoistako alderdian, zeinetatik aldendu baitzen —Mientras El Cuerpo Aguante egunkarian kontatzen duenez—, gero Albaniako Herri Errepublikara bidaia egin ondoren, non esaten baitu Estatuaren jarrera autoritario eta burokratiko batek eragiten zituen ondorio kaltegarriei erreparatu ziela. Gero, trotskisten inspirazio-talde batera igaro zen, eta, azkenean, bere lagun Agustin Garcia Calvoren antzeko jarrera politiko bat gorpuztu zuen, poeta espainiarra, akrata gisa aitortua izanik, bere burua halakotzat ez definitzea nahiago duena. Chichoren ustez, “ideiak gizonentzat dira, eta ez gizonak ideientzat”.

Agustin Garcia Calvo filosofoak bezala, zeinari poema asko musikatu baitzizkion, kultura ofizialetik at geratzea erabaki zuen, nahi zuen lekuan jardunez, baina sustapen komertzialerako interesik txikiena ere erakutsi gabe.

Musikalaz gain, alor ugari jorratzen ditu bere lanak: olerkiak eta kontakizun liburu bat idatzi zituen, eta beste interprete batzuentzako musika akonpainamenduak egin zituen. Artikuluak ere argitaratu zituen hainbat egunkaritan, hala nola El País, Diario 16, El Mundo eta ABC egunkarietan. Gainera, hizkuntzalaritzaren arloan sartu zen eta joko eta puzzle ugari asmatu zituen. Prentsa idatzian ere aritu zen zuzentzaile lanetan.

Diskografia

Ferlosio konpositore emankorrak bere errepertorioaren zati txiki bat besterik ez zuen grabatu. Bere diskografia ofizialak LP bakarra du, A contratiempo. Hala, Joaquin Sabina, Amancio Prada, Quilapayun, Soledad Bravo eta Isabel Parra artistek haien inguruan egin dituzten interpretazioengatik ezagutzen dira haren abestiak. 2024an, Nafarroako Kasi Bandidos taldeak Sánchez Ferliosoren zenbait abesti grabatu zituen.

Bere diskografia ez-ofiziala, lau diskoz eta parte hartu zuen film dokumentaletatik ateratako bi diskoz osatua, sarean aurki daiteke formatu digitalean. Disko hauek ditu:

• Spanska motståndssånger (Espainiar erresistentziaren abestiak). Klandestinitatean grabatuak, Madrilen, 1963-64 urteetan.
• A contratiempo. 1978 (Dial Discos S.A., ND 5.016), 1977ko azaroan eta abenduan grabatua.
• Mientras el cuerpo aguante. 1982an Fernando Truebak zuzendutako izen bereko filmetik.
• Coplas retrógradas. Singlea. 1982. urtekoa, Chicho Sanchez Ferlosio eta Rosa Jimenezek grabatutakoa.
• Romancero de Durruti. Albert Boadellak eta Jean Louis Comollik zuzendutako Durruti anarkista filmetik.

Kanpo estekak

• Datuak: Q2963377