Chondrus crispus
Chondrus crispus | |
---|---|
Sailkapen zientifikoa | |
Klasea | Florideophyceae |
Ordena | Gigartinales |
Familia | Gigartinaceae |
Generoa | Chondrus |
Espeziea | Chondrus crispus [[|]] |
Datu orokorrak | |
Gizakiak ateratzen dizkion produktuak | Chondrus crispus carrageenan (en) |
Genomaren kokapena | plants.ensembl.org… |
Chondrus crispus edo Irlandako goroldioa alga gorri bat da (Rhodophyta filuma). Oso ugaria da eta batzuetan gainazal harritsuetan soropilak eratzen ditu. Europako eta Ipar Amerikako kostalde atlantiko guztietan dago. Egoera freskoan, alga hau biguna eta kartilaginotsua da, eta bere kolorea hori berdexkatik gorrira aldatzen da, purpura ilunetik edo marroitik pasatuz.
Balio ekonomikoa duen espezie bat da. Bere muzilagoaren polisakarido konplexuak aprobetxatzen dira, deshidratatu ondoren pisuaren zatirik handiena osatzen dutenak. Medikuntzan laxante eta medikamentu gisa erabiltzen da. Emultsionatzaile gisa erabiltzen dira elikagaien industriarako, bai eta etxeko sukaldaritzan ere.
Ezaugarriak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Chondrus crispus itsas alga txikia da, 20 cm-koa luzera duena. Disko-finkatzaile batetik hazten da eta lau edo bost aldiz adarkatzen da dikotomikoki. Morfologia oso aldakorra du, batez ere taloen zabalerari dagokionez. Bere adar sendoak 2-15 mm-ko zabalera dute eta hainbat kolore izan ditzake. Uraren azalean berde distiratsua izaten da, sakonera handietan, berriz, gorri bizia. Gametofitoek, askotan, iridiszentzia urdina erakusten dute fronden puntan.
Propietateak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Printzipio aktiboak: muzilago ugari ditu (%80): karrageninak eta gatz mineralak.
Droga gisa erabiltzen da (antiinflamatorioa, mukosen babeslea); lipidoen eta gluzidoen heste-xurgapena murrizten du, libragarria, immunoestimulatzailea. Gripea, hotzeriak, faringitisa, laringitisa, bronkitisa, enfisema, asma, gastritisa, ultzera gastroduodenalak eta idorreria bezalakoak tratatzeko erabiltzen da. Gehiegizko pisuaren eta diabetesaren tratamenduan ere laguntzen du.
Algak lurraren arrasean mozten dira, ur gezaz garbitzen dira eta aire zabalean lehortzen uzten dira. Goroldioa lehor dagoenean, uretan jarri eta berotzen bada, uretan desagertzen da, eta hoztean, jale batean egosten da.
Bibliografia
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- https://en.wikipedia.org/wiki/Chondrus_crispus (Ingelesez)
- https://es.wikipedia.org/wiki/Chondrus_crispus(Gazteleraz)