Colita (argazkilaria)

Wikipedia, Entziklopedia askea
Colita (argazkilaria)

Bizitza
Jaiotzako izen-deiturakIsabel Steva i Hernàndez
JaiotzaSant Cugat del Vallès1940ko abuztuaren 24a
Herrialdea Katalunia
HeriotzaBartzelona2023ko abenduaren 31 (83 urte)
Hezkuntza
Hizkuntzakkatalana
Jarduerak
Jarduerakargazkilaria eta artista bisuala
Jasotako sariak
InfluentziakXavier Miserachs
Izengoitia(k)Colita

colitafotografia.com
IMDB: nm1132077 Musicbrainz: 5141c0c1-2779-4957-844b-2c9e6fbbc606 Discogs: 2293114 Edit the value on Wikidata

Isabel Steva Hernandez (Bartzelona, 1940ko abuztuaren 24a - Bartzelona, 2023ko abenduaren 31) Colita izen artistikoarekin ezaguna, kataluniar argazkilari nabarmena izan zen.

Bizitza[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Bartzelonako Sagrado Corazon ikastetxean ikasi zuen 17 urte bete arte. Ondoren, Parisera joan zen urtebetez Frantziar Zibilizazioa ikastera Sorbornako Unibertsitatean.[1]

Argazkigintza[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Parisetik Bartzelonara itzuli zenean, Oriol Maspons, Julio Ubiña, Francesc Català Roca eta Xavier Miserachs argazkilariak ezagutu zituen. Haiei esker ikasi zuen ofizioa eta argazkilari gisa profesionalizatu zen, nahiz eta berak beti Paco Rebés mentore nagusitzat hartu.[1]

Los Tarantos (Rovira Beleta, 1963) filmeko pertsonaien artxiboan lan egin zuen eta Carmen Amaya flamenko dantzari bikainarekin adiskidetasuna sendotu zuen. Flamenkoarekiko duen zaletasunak Madrilera eramaten du bi urtez bizitzera. Antonio Gades eta La Chungaren promozioren argazkiak egin zituen.[1]

Bartzelonara itzuli zen. Frankismoaren azken urteak ziren eta garaiko prentsa aurrerakoiarekin kolaboratzen du, Fotogramas, Tele-Expres, Mundo Diario, Destino nabarmenduz.[2] Bere lehen erakusketa Evocacio del Modernisme izan zen (Arkitektoen Ikastetxea, 1965), Argimon, Curós, Jordi Galí, Guinovart, Oriol Maspons, Ràfols Casamada, Tharrats eta Román Vallès eta Cesáreo Rodríguez Aguilera artista taldearekin batera.[3]

Prentsa eta zinemaren argazkilaritza tartekatu Bartzelonako Eskola korronte zinematografikoarekin kolaboratzen du, zinema europar eta aurrerakoia aldarrikatuz.[4]

Erretratuan espezializatu zen eta Gauche Divine, garaiko profesional, intelektual eta artista taldeko kide izan zen.[5]

Edigsa diskoetxearekin eta La Nova Cançó mugimenduarekin lankidetza ibili ostean, prentsa eta promozio kanpainak, disko azalak, posterrak eta bestelakoak egin zituen.[6]

Trantsizioan, Interviú, Reporter, Cuadernos para el Diálogo, La Calle edota Boccaccio aldizkariekin kolaborazioak egin zituen. 40 erakusketa baino gehiago egin ditu, baita 30 argazki-liburu baino gehiago argitaratu ere.[7]

Frankismoa amaitu ostean, bere hiri eta metropoli-eremuei argazkiak ateratzen espezializatu zen, haren aldaketak eta bilakaera agerian utziz, betiere, Kataluniako bizitza kulturala eta soziala islatuz.[8]

Museu Nacional d'Art de Catalunyaren (MNAC) bilduman ageri da bere obra, eta bere lan zabalaren zati bat Arxiu Nacional de Catalunyan, Arxiu Municipal Contemporanin, Institut del Teatren, Fundació Campalansen, Fundació Brossanen eta Filmoteca de Catalunyan gordeta dago.[9]

Sariak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  • 1998an, Urrezko Domeinua lortu zuen, Bartzelonako Udalak emanda.[10]
  • 2004: Kataluniako Generalitateko Cruz de Sant Jordi.[11]
  • 2009an Rafael Campalans Fundazioaren eskutik, Joan Reventós sariak jaso zuen, baita Arte Parateatraletako Sebastià Gasch Ohorezko FAD saria eta Dones Periodistesek emandako Komunikazio Ez Sexistaren Saria ere.[12]
  • 2012an, FAD Domeinua jaso zuen.[13]
  • 2012an Bartzelonako Unibertsitate Autonomoak ere Doctora Honoris Causa izendatu zuen.[14]
  • 2013an, Palentziako Aldundiaren eskutik, IV. Piedad Isla Argazkilaritza Sari Nazionala jaso zuen.
  • 2014an Argazkigintzako Sari Nazionala.[15] Ez zuen onartu.[16]
  • 2015ean, bere ibilbidea goraipatuz, Bartolome Ros Saria jaso zuen.[17]
  • 2017an, Mestra (maistra) izendatu zuten FAD Mestres Kateko kideek.
  • 2017: "Cola, Colita, Colassa" dokumentala (Oda a Barcelona), argazkilariari eta Bartzelonako hiriari omenaldia.[18]
  • 2018an, Espainiako Konstituzioaren 40. urteurrenarekin batera, El Poder del Arte erakusketa handia antolatu zen Madrileko Senatu eta Kongresuan. Colitak Museo Nacional Centro de Arte Reina Sofía (MNCARS) museoko 40 argazki erakusgai jarri zituen, eta bere irudietako bat kartel eta irudi grafiko gisa aukeratu zuten Espainiako Trantsizioa irudikatzeko.
  • 2021: Arte Ederretako Merezimenduaren Urrezko Domina.[19]
  • 2023: Kazetariaren Ofizio Saria 2023, Kataluniako Kazetarien Elkargoak banatzen duen sari nagusia.[20]

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  1. a b c (Gaztelaniaz) hoyesarte.com. (2009-04-05). «Colita y la Movida Catalana en EFTI» hoyesarte.com (Noiz kontsultatua: 2023-12-31).
  2. (Gaztelaniaz) «Colita | MACBA Museo de Arte Contemporáneo de Barcelona» www.macba.cat (Noiz kontsultatua: 2023-12-31).
  3. «exposiciones en el Colegio de Arquitectos de Cataluña y Baleares años 60» libreriaelastillero.com (Noiz kontsultatua: 2023-12-31).
  4. (Gaztelaniaz) «Colita» CCCB (Noiz kontsultatua: 2023-12-31).
  5. (Gaztelaniaz) «Colita homenajeada con muestra que recrea la suya "La gauche qui rit" de 1971» La Vanguardia 2017-11-27 (Noiz kontsultatua: 2023-12-31).
  6. (Gaztelaniaz) madrid, efe. (2014-11-06). «El Nacional de Fotografía distingue a Colita, la retratista de la «gauche divine»» Levante-EMV (Noiz kontsultatua: 2023-12-31).
  7. «La obra de Colita, fotógrafa de prensa, puede verse en Madrid» Ameco Press 2015-12-03 (Noiz kontsultatua: 2023-12-31).
  8. (Gaztelaniaz) «Medallas FAD 2012» Interempresas (Noiz kontsultatua: 2023-12-31).
  9. Rondón, José María (ed. y coor) (2021). Colita Donación Ocaña. Ayuntamiento de Cantillana. p. 97.
  10. (Gaztelaniaz) «Ficha medalla oro mérito artístico de Isabel Steva Fernández (Colita) | Ajuntament de Barcelona» ajuntament.barcelona.cat (Noiz kontsultatua: 2023-12-31).
  11. (Katalanez) «Isabel Steva i Hernàndez (Colita)» Departament de la Presidència (Noiz kontsultatua: 2023-12-31).
  12. «Fundació Rafael Campalans. Isabel Steva» fcampalans.cat (Noiz kontsultatua: 2023-12-31).
  13. (Gaztelaniaz) «Medallas FAD 2012» Interempresas (Noiz kontsultatua: 2023-12-31).
  14. «Isabel Steva Hernández "Colita" - Honoris - Universitat Autònoma de Barcelona - UAB Barcelona» www.uab.cat (Noiz kontsultatua: 2023-12-31).
  15. «Colita, Premio Nacional de Fotografía 2014». 2014.
  16. (Gaztelaniaz) «La razón por la que Colita rechazó el Premio Nacional de Fotografía en 2014: "No quería una foto con Wert, es la anticultura"» LaSexta 2020-09-02 (Noiz kontsultatua: 2023-12-31).
  17. (Gaztelaniaz) GemaLaMirada. (2015-06-29). «Premio PHotoespaña para Paz Errázuriz y Bartolomé Ros para Colita» Xataka Foto (Noiz kontsultatua: 2023-12-31).
  18. (Katalanez) CCMA. (2017-03-03). «"El documental" estrena "Cola, Colita, Colassa (Oda a Barcelona)"» CCMA (Noiz kontsultatua: 2023-12-31).
  19. «El Gobierno distingue a 31 personalidades e instituciones de la cultura con la Medalla de Oro al Mérito en las Bellas Artes 2021».
  20. «‘Colita’, Premi Ofici De Periodista 2023 | Col·legi de Periodistes de Catalunya» www.periodistes.cat (Noiz kontsultatua: 2023-12-31).

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  1. Colita Web Oficial
  2. "La Fotografa Social que saca el mejor lado de Serrat" www.canalsur.es
  3. "Colita, una fotógrafa de prensa que ha jugado con la fotografía" eldiario.es