Zare zinabrio
| Zare zinabrioa | ||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||||||||||||||||||||||
| Sailkapen zientifikoa | ||||||||||||||||||||||||||||
| Erreinua | Fungi | |||||||||||||||||||||||||||
| Klasea | Agaricomycetes | |||||||||||||||||||||||||||
| Ordena | Agaricales | |||||||||||||||||||||||||||
| Familia | Cortinariaceae | |||||||||||||||||||||||||||
| Generoa | Cortinarius | |||||||||||||||||||||||||||
| Espeziea | Cortinarius cinnabarinus Fr., 1838 | |||||||||||||||||||||||||||
| Mikologia | ||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||
Zare zinabrio edo sare zinabrioa (Cortinarius cinnabarinus edo Dermocybe cinnabarina) Cortinariaceae familiako onddo espezie bat da.[1] Ez kontsumitzea gomendatzen da, Cortinarius orellanus hilgarriaren hantzekoa delako.
Deskribapena[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Kapela: 3 eta 6 cm arteko diametrokoa, gorri-zinabrio kolore eder batekoa, kanpai itxurakoa edo ganbila. Gainazal lehorra du, distiratsua, zuntz-zetadunak edo zerbait ezkatatsua.
Orriak: Itsatsiak, zabal, lodi samarrak eta orritxoekin, txapelaren kolorekoak baino ilunagoak, eta esporek arre-kanela kolorea ematen diote.
Hanka: 4-7 x 0,4-0,7 cm-koa. Kapelaren kolorekoa, oinarrira pixka bat lodituta eta puntan amaitzen da, non sarritan kolore gorri-zinabrio koloreko mizelio-sustraiak ikusten diren.
Haragia: Mehea, hauskorra, zinabrio kolorekoa. Errefau usaina du.[2]
Etimologia: Cortinarius hitza, gortinarik dator, gortina eta guzti, errezelaren hondakin bereizgarriak direla eta. Cinnabarinus epitetoa grekotik dator, zinabrioa bezalako gorria esan nahi duen "kinnabarinos" hitzetik. Bere koloreagatik.
Jangarritasuna[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Baztertzekoa. Hilgarria den Cortinarius orellanus gertu dagoenez, ez da komeni kontsumitzea.[3]
Nahasketa arriskua[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Beste Dermocybe batzuk ere badaude, kolore gorrikoak edo gorri-zinabrio kolorekoak. Hurbilen dagoena eta antzekoena Dermocybe sanguinea da, baina honen habitata koniferoen basoak dira eta ez pagoenak.[4]
Sasoia eta lekua[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Udazkeneko espeziea da; ez da ez ugaria, ez ohikoa eta bakarrik pagadietan ateratzen da.[5]
Banaketa eremua[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Mundu osoan dago.
Erreferentzia[aldatu | aldatu iturburu kodea]
- ↑ Euskal Herriko perretxiko eta onddoak, 2013, 2014, 2016, 2017, Fernando Pedro Pérez, Kultura Saila, Eusko Jaurlaritza • Bizkaiko Perretxiko eta Onddoak, A.D.E.V.E., 2012 • Euskalnatura • Euskal Herriko Onddoak. 5 tomos, Luis García Bona, Kriselv, 1987 • Catálogo micológico del País Vasco, Aeranzadi, 1973 • Mendizalearen Hiztegia [mikologia], Ostadar Mendi Taldea.
- ↑ (Gaztelaniaz) Mendaza, Ramon, Diaz, Guillermo. (1987). Guia fotografica y descriptiva 800 especies a todo color. Iberduero, 443 or. ISBN 84-404-0530-8..
- ↑ (Gaztelaniaz) Palacios Quintano Daniel. (2014). Disfrutando con las setas. Leitzaran, Grafikak S.L. Andoain, Gipuzkoa, 362 or. ISBN 978-84-617-0196-4..
- ↑ (Gaztelaniaz) Cetto, Bruno. (1987). Guia de los hongos de Europa. Ediciones Omega, S. A. Barcelona, 195 or. ISBN 84-282-0253-6 (T.I). ISBN: 84-282-0538-8 (O.C.)..
- ↑ (Gaztelaniaz) Palazon Lozano Fernando. (2006). Setas para todos. JoseLuis Añanos Echo Editorial Pirineo, 471 or. ISBN 84-87997-86-4..
Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Datuak: Q1081254
Multimedia: Cortinarius cinnabarinus / Q1081254