David Cronenberg
David Cronenberg (Toronto, Kanada, 1943 -) kanadar zinemagilea da.
Biografia
Zientzia- eta literatura-ikasketak egin zituen. 1960ko hamarraldiaren amaieran, underground zinema aurkitu zuenean, zenbait film labur egin zituen. Bere lehenengo film luzeak pornografia-filmetan espezializatuta zeuden etxeek finantzatu zituzten. Shivers (1975) lanean sexu bidezko bortxakeria-izurri batek hainbat hildako eragiten ditu etxe moderno batean. Rabid (1976) lanak berretsi egiten du kutsadura, metamorfosi fisikoak eta gizakien senen gainbeherak Cronenbergengan sortzen duten lilura. The Brood (1979) filmean, ama batek bi gnomo krudel erditzen ditu; psikiatriaren aurkikuntzetan oinarrituta, film horrek izura hurbiltzen du ikuslea. Ildo horretatik egin zituen Scanners (1980) eta Dead Zone (1984).
Irudiaren boterea da David Cronenbergen arduretako bat. Hala, irudia, manipulatuta edo asmatuta, gorputz bat da, magnetoskopio bizi bilakatzen den heroia (Videodrome, 1992), edo amodioa gizon batekin egiten duen gizona eta emakume batekin ari dela uste duena (M. Butterfly, 1992). Baina irudiaren aurreramendu fantasmagoriko horiekin batera, irudiaren bilaketa gero eta sofistikatuagoa egiten du, efektu berezi ia ikusezinetara iritsi arte (Dead Ringers, 1988). The Naked Lunch (1991) abangoardiako filma izan zen. The Fly (1988) filmean batu egiten ditu haragi bizia eta materia bizigabea.
Cronenbergek zinema fantastikoaren legeak berritu ditu, eta baita mugak gainditu ere.
Filmografia
- Transfer (1966) (Film laburra)
- From the Drain (1967) (Film laburra)
- Stereo (1969)
- Secret Weapons (1970)
- Crimes of the Future (1970)
- Tourettes 1971)
- The Victim (1975)
- The Lie Chair
- Shivers (1975)
- The Italian Machine (1976)
- Rabid (1977)
- Fast Company (1979)
- The Brood (1979)
- Scanners (1981)
- Videodrome (1983)
- The Dead Zone (1983)
- The Fly (1986)
- Inseparables (1988)
- El almuerzo desnudo (1991)
- Nightbreed (1990, aktore gisa)
- M. Butterfly (1993)
- Todo por un sueño (1995, aktore gisa)
- Crash (1996)
- Resurrección (1997, aktore gisa)
- Last Night (1998, aktore gisa)
- eXistenZ (1999)
- Camera (2000) (Film laburra)
- Jason X (2001, aktore gisa)
- Spider (2002)
- Una historia de violencia (2005)
- Ekialdeko promesak (2007)
- A Dangerous Method (2011)
- Cosmopolis (2012)
Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: David Cronenberg |
Erreferentziak
- Artikulu honen edukiaren zati bat Lur hiztegi entziklopedikotik edo Lur entziklopedia tematikotik txertatu zen 2011/12/26 egunean. Egile-eskubideen jabeak, Eusko Jaurlaritzak, hiztegi horiek CC-BY 3.0 lizentziarekin argitaratu ditu, Open Data Euskadi webgunean.