Doneztebe eliza (Eusa)

Doneztebe eliza
UNESCOren gizateriaren ondarea Kultura ondasuna
Nafar bidea
Irudi gehiago
Kokapena
Herrialdea	Euskal Herria
Probintzia	Nafarroa Garaia
Udalerria	Ezkabarte
Koordenatuak	42°51′57″N 1°37′52″W
Historia eta erabilera
Elizbarrutia	Iruñea eta Tuterako artxidiozesia
Gizateriaren ondarea
Erreferentzia	669-250
Eskualdea	Europa eta Ipar Amerika
Izen-ematea	bilkura)
BIC	RI-51-0004991
250

Doneztebe eliza Ezkabarte ibarreko Eusa kontzejuan Erdi Aroko kristiau eliza bat da, erromaniko estiloan.

Nafarroako eliza arkupedun onena da, bestetik. Kultura ondasunaren kalifikazioa merezi izan du.

Eraikina

Elizaren fatxada nagusia erromaniko estiloko da. XII. mendearen hasieraren eta XIII. mendearen bukaeraren artean eraiki zen. Harrizko eraikina da, non erdi-puntuko hiru arkuez osatuta dauden bi galeria dituen elizpea aipagarria den. Ezkerrean, hiru arkibolta zorrotzez osatuta dagoen portada ikus daiteke. Babes moduan, xake-formako marrazki batekin ornatuta dagoen hauts-babes bat ipini da. Elizpea eta portadaren gainetik teilatutxo bat zabaltzen da. Bere azpian hagaburutxo batzuk daude. Portadaren gainean daudenak, giza aurpegiekin ornatuta daude. Teilatutxoaren gainetik eraikuntzaren horma altxatzen da. Goikaldean, nabearen erdian, kanpaientzat bi hutsune handi dituen oinplano karratuko dorre bat nabarmentzen da.

Joku taulak

Doneztebe elizaren ezaugarri bitxiena eliz atariaren zutzabeeen ondoan dauden joko taulak dira, zalantzarik gabe. Harrian zizeltzatuak, labirintoen itxura dute eta bertakoek han jolasteko erabiltzen ziren. Julio Asunciónen ustez nahiko bitxia da hau zeren eta Erdi Aroan jokua ez zegoen ondo ikusita, gutxiago Elizaren ikuspuntutik. Horrek are misteriotsuago egiten du tablero hauen bertan izatea.

Doneztebeko eskulturak

Teilatu azpian beste ezaugari bitxiak ikus ditzakegu: gizakien irudiak erakusten dituzten hiru arburu. Julio Asunciónek deskribatu ditu, interpretazio sexuala emanez. Atariko gainean dagoen arburuan hiru buru ikusten ditugu: bi gizon biluzik agertzen dira, batek beste bati lepotik heltzen diona. Lepotik heldutakoa ahora irekita erakusten du, arnasa hartu nahian-edo. Biek eskuineko eskua sexuaren gainean jarrita dute. datu horiekin Asunciónen ustez homosexualitatearen eta masturbazioaren aurkako espresioa izango litzateke. Ikusten beste bi arburuek gizon baten burua erakuste dute eta, beti aipatutako ikertzailearen ustez, bekatuan harrapatutako gizonen zigorra adieraziko lukete. Dena dela, hipotesiak dira; garbi dagoena oso irudi bitxiak direla da.

Ikus gainera

• Eusa
• Ezkabarte
• Nafarroako kultura ondasunak
• Erromanikoa Euskal Herrian

Kanpo estekak

• (Gaztelaniaz):Ezkabarteko Udalaren informazioa.
• (Gaztelaniaz):Bideoa Youtuben.
• (Gaztelaniaz):Elizari buruzko komentarioa.

• Datuak: Q20492324
• Multimedia: Iglesia San Esteban de Eusa / Q20492324