Duenos idazkuna

Wikipedia, Entziklopedia askea
Duenos idazkuna
Jatorria
Sorrera-urteaK.a. VII. mendea
IzenburuaDrillingsgefäβ, sog. Duenosgefäß, mit frühlateinischer Inschrift
Aurkikuntza lekuaKirinal
Ezaugarriak
Kokapena
BildumaAntikensammlung Berlin, Corpus Inscriptionum Latinarum eta Inscriptiones Latinae Selectae
Inbentarioa30894, 3

Duenos idazkuna latinez idatzitako erregistro zaharrenetariko bat da. Elkartuta dauden hiru pitxerretan idatzitako hiru lerroz osatutako testu bat da, 1880. urtean Heinrich Dressel arkeologo alemaniarrak aurkitua. Ustez, idazkun hau K.a. 580-550 urte ingurukoa da.

Testuaren esanahia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  • Idazkunak honako hau dio:
IOVE|SATDEIVOSQOIMEDMITATNEITEDENDOCOSMISVIRCOSIED / ASTEDNOISIOPETOITESIAIPACARIVOIS / DVENOSMEDFECEDENMANOMEINOMDVENOINEMEDMALOSTATOD
  • Latin zaharrez honela izango litzateke:
iovesat deivos qoi med mitat nei ted endo cosmis virco sied.
asted noisi opetoi tesiai pacari vois
jabeek med feced ere, manom einom duenoi ne med malos tatod
iurat deos qui me mitat ni in te comis virgo eseri.
at te nisi [OPETOITESIAI] paca rivis.
Bonus me fecit [MANOM EINOM] bonus. ne me malus tollito.
  • Lehendabiziko lerroen esanahia, nahiko nahasgarria da:
  1. [] bidali zintuena [niri] jainkoei eskatzen die, bada, [] virco (=gaztea? Proserpina?) zurekin ez du ondo jokatzen
  2. eta ez duzu (?) baretu ibai [hauek]
  • Hirugarren lerroa ordea, gutxi gorabehera honela itzuli daiteke:
(a) "Ona den gizon batek, gizon on bati, on egin zidan, gizon txar batek lapurtu ez dagidan"
(b) "Gizon on batek asmo onaz, gizon on bati, zorigaitzak eraman ez nazan egin zidan",  eta abar

Bibliografia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  • Colonna (1979) • G. COLONNA, Jabea = Studi Etruschi, 47(1979), 163-172.
  • Degrassi (1957) • Degrassi, A. (1957), Inscriptiones Latinae liberae rei publicae.
  • Eichner (1988-1990) • EICHNER (1988-1990)
  • Flobert (1991) • Flobert, P. (1991), L ' apport des inskripzioak archaïques à notre connaissance du latin prélittéraire, Latomus 50, 521-543.
  • Fraser (1932) • Fraser, A. D. (1932), inskribaturik kernos Jabeek, AJPh 53, 213-232.
  • Gierstad (1960) • E. GIERSTAD, Hasieran Erroma, III, 160-165 = Septentrionalia et Orientalia Studia B. Karlgren...dedicata, Stockholm, 1959, 133-143.
  • Gordon (1975) • Gordon, A. E. (1975), Ohar Jabeek-Vase Inskripzio Berlinen, CSCA 8, 53-74.
  • Krogmann (1938) • Krogmann, W. (1938), Die Jabeak-Inschrift, Berlin.
  • Gailur (1911) • M. B. PEAKS, Data Jabeek Inskripzio = Eragiketak eta Proceedings of the American filologikoa hornitu Elkartea (TAPhA), 42(1911), 39-41.
  • Prosdocimi (1979) • Prosdocimi, A. L. (1979), Studi sul latino arkaiko, I, Oharra (epi)grafiche sull ' 'iscrizione di Jabea, Studi Etruschi 47, 173-183.
  • Rix (1985) • Rix, H. (1985), Das letzte Muztioaren der Jabeek-Inschrift, MSS 46, 193-220.
  • Romanelli (1964) • ROMANELLI (1964)

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]