Ekainaren 11

Ekainaren 11 gregoriotar egutegiaren urteko ehun eta hirurogeita bigarren eguna da, 163garrena bisurteetan. 203 egun falta dira urtea amaitzeko.

Jaiotzak Euskal Herrian Unai Simón Jaiotza: Gasteiz, 1997 Félix Lavilla Munarritz Jaiotza: Iruñea, 1928 Heriotza: Madril, 2013ko urtarrilaren 14a Jose Maria Gonzalez de Etxabarri Bibanko Jaiotza: Gasteiz, 1875 Heriotza: Valladolid, 1950eko abenduaren 20a Aitor Ramos Jaiotza: Bermeo, 1985 Eskuz gaurkotu + Jaiotza gehiago... Munduan Richard Strauss Jaiotza: Munich, 1864 Heriotza: Garmisch-Partenkirchen, 1949ko irailaren 8a Yasunari Kawabata Jaiotza: Osaka, 1899 Heriotza: Zushi (en) , 1972ko apirilaren 16a John Constable Jaiotza: East Bergholt (en) eta Suffolk, 1776 Heriotza: Charlotte Street (en) eta Londres, 1837ko martxoaren 31 Jacques-Yves Cousteau Jaiotza: Saint-André-de-Cubzac, 1910 Heriotza: Parisko 17. barrutia, 1997ko ekainaren 25a Eskuz gaurkotu + Jaiotza gehiago... Artikulurik ez duten Ekainaren 11ko jaiotzak Bernard Picart • Joshua Jackson • Alexander Bain • Mary Augusta Ward • Eskuz gaurkotu Heriotzak Euskal Herrian Jose Maria Iribarren Jaiotza: Tutera, 1906ko urriaren 31 Heriotza: Iruñea, 1971 Pedro Regueiro Jaiotza: Irun, 1909ko abenduaren 19a Heriotza: Mexiko Hiria, 1985 Nikolas Lekuona Jaiotza: Ordizia, 1913ko abenduaren 19a Heriotza: Fruiz, 1937 Eskuz gaurkotu + Heriotza gehiago... Munduan Muhammad Jaiotza: Meka, 571ko apirilaren 20a eta 570 Heriotza: Medina, 632 John Wayne Jaiotza: Winterset, 1907ko maiatzaren 26a Heriotza: Westwood (en) , 1979 Klemens Wenzel von Metternich Jaiotza: Koblentza, 1773ko maiatzaren 15a Heriotza: Viena, 1859 Rafael Orozco Maestre Jaiotza: Becerril (en) , 1954ko martxoaren 24a Heriotza: Barranquilla, 1992 Eskuz gaurkotu + Heriotza gehiago... Artikulurik ez duten Ekainaren 11ko heriotzak Emperor Huizong of Song • Frank Brangwyn • Bernard Williams • William Robertson • Kenelm Digby • Carl Remigius Fresenius • Théodore Dubois • Ruby Dee • Dugald Stewart • Eskuz gaurkotu

Gertaerak Koral Hesi Handia K. a. 1184 - Troia arpilatu eta su eman zioten, Eratostenesen kalkuluen arabera. 1536 - Juan Garai urduñarrak Buenos Aires fundatu zuen lehen aldiz. 1770 - James Cook kapitain britainiarra Koral Hesi Handian (irudian) lehorreratu zen. 1967ko Bertsolari Txapelketa Nagusia: hirugarren aldiz Manuel Olaizola Uztapide irabazle. 1998 - EAJ, EA eta HB alderdiak Kirolaren legea onartu zuten Eusko Legebiltzarrean Euskadiko selekzioen ofizialtasuna aldarrikatuz. + Gertaera gehiago... Egutegia << Ekaina >> Al As Az Og Or Lr Ig 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 2024 Aurreko eta hurrengo urteetan 2021: Ostirala 2022: Larunbata 2023: Igandea 2025: Asteazkena 2026: Osteguna 2027: Ostirala Izendegia Santutegia: Alizia Schaerbeekekoa, Paula Frassinetti, Arrosa Molas Vallvé, Barnabe, Maximo Napolikoa Seaska egutegia: Unai, Unaisa eta Unañe.

Daturen bat falta bada, urtearen lotura jarraitu han sartzeko.

---

Gertaerak

Mundua

• 2001 – Oklahomako eraikin federal baten aurkako atentatuan 160 pertsonatik gora hil zituen atentatua egiteagatik, Timothy McVeigh exekutatu zuten Ameriketako Estatu Batuetan.
• 2010 – Tajikistan hegoaldean egondako istilu etnikoetan 37 pertsona hil dira.

Arte eta kultura

Euskal Herria

• 1967ko Bertsolari Txapelketa Nagusia: hirugarren aldiz Manuel Olaizola Uztapide irabazle.

Mundua

• 1922 – Nanook of the North ("Nanuk Eskimala") filma estreinatu zen, Robert J. Flahertyek zuzendu, idatzi eta ekoiztu eta Allakariallak, Nyla eta Cunayou inuitek antzeztu zuten.
• 1937 – A Day at the Races ("Egun Bat Lasterketetan") filma estreinatu zen, Sam Woodek zuzendu eta Marx anaiek eta Allan Jones, Maureen O'Sullivan eta Dudley Dickerson aktoreek antzeztu zutelarik.
• 1982 – E.T. the Extra-Terrestrial ("E.T. Estralurtiarra") filma estreinatu zen, Steven Spielbergek zuzendu eta Dee Wallace, Peter Coyote, Henry Thomas eta Drew Barrymore aktoreek antzeztu zutelarik.
• 1993 – Jurassic Park ("Parke Jurasikoa") filma estreinatu zen, Steven Spielbergek zuzendu eta Sam Neill, Laura Dern, Jeff Goldblum, Richard Attenborough eta Samuel L. Jackson aktoreek antzeztu zutelarik.

Kirolak

Euskal Herria

• 1998 – EAJ, EA eta HB alderdiak Kirolaren legea onartu zuten Eusko Legebiltzarrean Euskadiko selekzioen ofizialtasuna aldarrikatuz.
• 2005 – Biarritz Olympique Pays Basque euskal taldeak Frantziako errugbi txapelketaren finalean Parisko Stade Français taldeari 37-34 irabazi eta urte hartako Frantziako txapelduna bilakatu zen.

Mundua

• 2010 – Hegoafrikan 2010eko Munduko Futbol Txapelketa hasi zen.
• 2012 – Rafa Nadal eta Maria Xarapova tenislariak 2012ko Roland Garrosko txapeldunak.

Jaiotzak

Euskal Herria

• 1806 – Joaquín Kalbeton, donostiar politikaria (h. 1893).
• 1867 – Victor Emmanuel Largeau, frantziar militarra, Irunen (h. 1916).
• 1872 – Eustaquio Etxabe-Sustaeta, arabar kazetari eta politikari karlista, Haron (h. 1952).
• 1875 – Jose Maria Gonzalez de Etxabarri, arabar idazle, katedraduna eta politikaria (h. 1950).
• 1889 – Antonio Gezala, bizkaitar margolaria eta idazlea (h. 1956).
• 1898 – Felisa Martín, gipuzkoar fisikari eta meteorologoa (h. 1979).
• 1902 – Felisa Areitioaurtena, bizkaitar antzezlea (h. 1990).
• 1903 – Felix Izagirre, Izagirre I, bizkaitar esku-huskako eta palazko pilotaria (h. 1975).
• 1928 –
  • Félix Lavilla Munarritz, nafar piano-jotzaile eta musikagilea (h. 2013).
  • Jose Maria Zabalza, gipuzkoar zinema zuzendaria, gidoigilea eta antzerkigilea (h. 1985).
• 1932 – Victor Gil Lechoza, bizkaitar apaiza, Minasko (Uruguai) apezpikua (h. 2001).
• 1940 – Juan María Zorriketa, bizkaitar futbolari ohia.
• 1951 – Jesús María Sáenz Ortuondo, Josu Ortuondo, bizkaitar futbolaria ohia.
• 1952 – Milagros Rubio, Batzarre alderdiko nafar politikaria, Bardeako tiro eremuaren aurkako elkartearen bozeramailea.
• 1953 – Ismael Lejarreta, bizkaitar txirrindulari ohia.
• 1955 – Joanes Urkixo, euskal idazlea, gidoigilea eta film eta telesailen itzultzailea.
• 1966 – Isaías Carrasco, PSE-EEko gipuzkoar zinegotzia (h. 2008).
• 1976 – Castillo Suarez, euskal poeta eta idazlea.
• 1979 –
  • Eneko Andueza, gipuzkoar politikaria.
  • Alaitz Eguren, gipuzkoar aktorea.
• 1981 – Asier García Pereiro, bizkaitar saskibaloi jokalari paralinpikoa.
• 1985 – Aitor Ramos, bizkaitar futbolaria.
• 1987 – Beñat Gaztelumendi, gipuzkoar bertsolaria.
• 1995 – Asier Agirre, nafar pilotaria.
• 1996 – Ibai Azurmendi, nafar txirrindularia.
• 1997 – Unai Simón, arabar futbolaria.
• 2003 – Alejandro Rego, bizkaitar futbolaria.
• 2006 – Elijah Gift, nafar futbolaria.

Mundua

• 965 – Hisham II.a, Kordobako bigarren omeiatar kalifa (h. 1013).
• 1456 – Ana Neville, Ingalaterrako erregina ezkontidea (h. 1485).
• 1527 – Ana Sofia Prusiakoa, Prusiako dukesa eta Mecklenburgeko dukesa ezkontidea (h. 1591).
• 1662 – Tokugawa Ienobu, Tokugawa shogunerriko seigarren shoguna (h. 1712).
• 1760 – Maria Cosway, italiar-ingeles artista eta hezkuntzaren teorialaria (h. 1838).
• 1776 – John Constable, ingeles margolari erromantikoa (h. 1837).
• 1796 – François-Louis Cailler, suitzako lehen txokolate ekoizlea, Cailler txokolate konpainiaren sortzailea (h. 1852).
• 1811 – Vissarion Belinski, errusiar filosofo eta literatura- kritikaria (h. 1848).
• 1815 – Julia Margaret Cameron, britainiar argazkilaria (h. 1879).
• 1832 – Jules Vallès, frantziar idazlea eta kazetaria (h. 1885).
• 1835 – William Stanley Haseltine, estatubatuar margolaria (h. 1900).
• 1838 – Marià Fortuny, kataluniar margolaria (h. 1874).
• 1844 – William Robert Brooks, britainiar jatorriko estatubatuar astronomoa (h. 1921).
• 1847 – Millicent Garrett Fawcett, ingeles politikaria, idazlea eta ekonomialaria, emakumeen aldeko eskubideak bultatzailea (h. 1929).
• 1860 - Oda Krohg, norvegiar margolaria, Norvegiako pintura erromantiko berriaren erreferentetzat hartua (h. 1935).
• 1862 – Ugyen Wangchuck, Bhutango Dragoi Erregea (h. 1926).
• 1864 – Richard Strauss, alemaniar musikari eta konposatzailea (h. 1949).
• 1867 – Marie Krøyer, daniar margolaria (h. 1940).
• 1876 – Alfred Louis Kroeber, estatubatuar antropologoa (h. 1960).
• 1877 – Renée Vivien, frantsesez idazten zuen britainiar poeta (h. 1909).
• 1880 – Jeannette Rankin, estatubatuar politikari eta aktibista, Ameriketako Estatu Batuetako Kongresurako hautatutako lehendabiziko emakumea (h. 1973).
• 1881 – Hilda Phoebe Hudson, ingeles matematikaria (h. 1965).
• 1888 – Bartolomeo Vanzetti, italiar-estatubatuar anarkista (h. 1927).
• 1893 – Jules-André Peugeot, Lehen Mundu Gerran Frantziako Armadaren lehen soldadu hila (h. 1914).
• 1895 – Nikolai Bulganin, sobietar politikaria, SESBeko lehen ministroa (h. 1975).
• 1899 – Yasunari Kawabata, japoniar idazlea, 1968ko Literaturako Nobel Saria (h. 1972).
• 1900 – Carmen Polo, espainiar aristokrata, Francisco Franco diktadorearen emaztea (h. 1988).
• 1904 – Emil František Burian, txekoslovakiar musikagile, idazle eta antzerki eta zinema-gidoilaria (h. 1959).
• 1910 – Jacques-Yves Cousteau, frantziar itsasgizon, militar, esploratzaile, ekologista, dokumentalgile, zientzialari, argazkilari eta ikerlaria (h. 1997).
• 1912 – Phạm Hùng, Vietnamgo lehen ministroa (h. 1988).
• 1913 – Roger Frey, frantziar politikaria (h. 1997).
• 1919 – Richard Todd, irlandar-britainiar aktorea (h. 2009).
• 1920 – Mahendra Nepalgoa, Nepalgo erregea (h. 1972).
• 1922 –
  • Michael Cacoyannis, greziar zinema-zuzendaria (h. 2011).
  • Erving Goffman, kanadar-estatubatuar soziologo eta idazlea, mikrosoziologiaren aitzindaritzat hartua (h. 1982).
• 1925 – William Styron, estatubatuar eleberrigilea (h. 2006).
• 1928 – Fabiola Mora y Aragón, Belgikako erregina ezkontidea (h. 2014).
• 1932 – Alicia Izaguirre, errioxar politikaria, Arabako lehen gobernadore zibila (h. 2014).
• 1933 – Gene Wilder, estatubatuar aktore, zuzendari eta gidoilaria (h. 2016).
• 1934 – Henri Laborde, Montpezateko Kondea, Danimarkako printze ezkontidea (h. 2018).
• 1935 – Núria Espert, kataluniar antzezlea eta antzerki- eta opera-zuzendaria.
• 1936 –
  • Jaime Camino, kataluniar idazlea, gidoilaria, eta zinema zuzendaria (h. 2015).
  • Barbara Rose, estatubatuar arte-historialaria, arte-kritikaria, erakusketa-komisarioa eta unibertsitateko irakaslea (h. 2020).
• 1937 –
  • David Mumford, estatubatuar matematikaria.
  • Robin Warren, australiar patologoa, 2005eko Medikuntzako Nobel Saria.
• 1939 –
  • Juan Navarro Baldeweg, espainiar arkitekto eta margolaria.
  • Jackie Stewart, eskoziar auto-pilotu ohia.
• 1942 – Brian Muller, zeelandaberritar errugbilaria (h. 2019).
• 1943 – Annabella Incontrera, italiar aktorea.
• 1950 – Vanderlei Eustáquio de Oliveira, Palinha, brasildar futbolaria (h. 2023).
• 1953 – José Bové, frantziar nekazaria, politikaria, sindikalista eta globalizazio alternatiboaren aldeko ekintzailea.
• 1954 – Adelina Yzac, okzitanieraz eta frantsesez idazten duen idazlea.
• 1955 – Juri Sedykh, sobietar atleta, mailu jaurtiketan historiako handienetakoa (h. 2021).
• 1957 – Francesc Orella, kataluniar aktorea, telebista, zinema, antzerki eta bikoizketetan lan egiten duena.
• 1959 – Hugh Laurie, ingeles aktore, idazle eta musikaria.
• 1961 – María Barranco, espainiar aktorea.
• 1965 – Pamela Gidley, estatubatuar aktorea eta modeloa (h. 2018).
• 1968 - Camilla Nylund, finlandiar sopranoa.
• 1969 –
  • Peter Dinklage, estatubatuar aktorea.
  • Mar Flores, espainiar aktore eta modelo ohia.
• 1980 – Miki Mizuasa, japoniar emakumezko aktore pornografiko eta modelo trasgeneroa.
• 1982 – Diana Taurasi, estatubatuar saskibaloi jokalaria.
• 1983 –
  • Yoshiaki Ota, japoniar futbolaria.
  • Kei Yamaguchi, japoniar futbolari ohia.
• 1986 –
  • Shia LaBeouf, estatubatuar aktorea.
  • Magaly Solier, peruar folk-kantautore eta aktorea.
• 1988 –
  • Claire Holt, australiar aktorea.
  • Weyes Blood, estatubatuar abeslari eta konpositorea.
• 1990 – Christophe Lemaitre, frantziar atleta, abiadurako probetan aditua.
• 1992 – Julian Alaphilippe, frantziar txirrindularia.
• 1994 –
  • Ivana Baquero, kataluniar aktore eta modeloa.
  • – Jessica Fox, australiar piraguista.
• 1997 - Jorja Smith, britainiar egile abeslaria.
• 1998 – Wilma Murto, finlandiar atleta, pertika-jauzian aditua.

Heriotzak

Euskal Herria

• 1937 – Nikolas Lekuona, gipuzkoar margolari, marrazkilari, argazkilari, arkitekto eta artista abangoardista (j. 1913).
• 1960 – Joaquín Otamendi, gipuzkoar arkitektoa, Madrilen (j. 1874).
• 1970 – Joseph Campot, lapurtar arraunlaria (j. 1886).
• 1971 – Jose Maria Iribarren, nafar abokatu, kazetari, hiztegigile, paremiologo eta idazlea (j. 1906).
• 1974 - Ramon Ertze Garamendi, bizkaitar apaiza, pentsalaria eta idazlea, Bruselan (j. 1911).
• 1985 –
  • Pedro Lozano Sotés, nafar artista (j. 1907).
  • Pedro Regueiro, gipuzkoar futbolaria, Mexiko Hirian (j. 1909).
• 2012 – Gotzon Elortza, bizkaitar zinema-zuzendaria, Euskadiko zinemagintzaren aitzindaria eta euskarazko lehen dokumentalen egilea (j. 1923).
• 2019 – Jose Mari Gorrotxategi, gipuzkoar gozogile eta gozogintzan ikertzaile eta sortzailea (j. 1929).
• 2021 – Francisco Egea, gipuzkoar ingeniari eta politikaria (j. 1950).

Mundua

• 840 – Junna Enperadorea, Japoniako Enperadorea.
• 1183 – Henrike Gaztea, Normandiako dukea eta Anjou, Turena eta Maineko kondea (j. 1155).
• 1216 – Henrike Flandriakoa, Konstantinoplako enperadore latinoa (j. c. 1176).
• 1488 – Jakobo III.a Eskoziakoa, Eskoziako Erresumako erregea (j. 1451/1452).
• 1557 – Joanes III.a Portugalgoa, Portugalgo erregea (j. 1502).
• 1560 – Maria Guisekoa, Eskoziako erregina ezkontidea (j. 1515).
• 1727 – Jurgi I.a Erresuma Batukoa, Erresuma Batua eta Britainiar Jabegoen erregea (j. 1660).
• 1738 – Caspar Bartholino, daniar anatomista (j. 1655).
• 1818 – Johann David Wyss, suitzar idazlea (j. 1743).
• 1825 – Daniel D. Tompkins, AEBetako 6. presidenteordea (j. 1774).
• 1847 – John Franklin, ingeles itsasgizon eta esploratzailea (h. 1847).
• 1859 – Klemens Wenzel von Metternich, austriar politikaria (j. 1773).
• 1864 – Miguel Gómez Damas, espainiar militarra (j. 1785).
• 1891 – Barbara Bodichon, britainiar, pedagogo, artista eta emakumeen eskubideen aldeko ekintzailea (j. 1827).
• 1895 – Daniel Kirkwood, estatubatuar astronomoa (j. 1814).
• 1903 –
  • Alexandro I.a Serbiakoa, Serbiako erregea (j. 1876).
  • Draga Mašin, Serbiako erregina ezkontidea (j. 1864).
• 1925 – José Ignacio Garmendia, argentinar militarra, margolaria, idazlea eta diplomazialaria (j. 1841).
• 1934 –
  • Ester Almqvist, suediar artista, Suediako pintura espresionistaren aitzindaria (j. 1869).
  • Lev Vigotski, bielorrusiar psikologoa, neuropsikologia sobietikoaren buruetako bat (j. 1896).
• 1936 – Robert E. Howard, estatubatuar idazlea, Ezpata eta sorginkeria azpigeneroaren aitatzat joa (j. 1906).
• 1949 – Oton Župančič, esloveniar poeta eta itzultzailea (j. 1878).
• 1956 – Corrado Alvaro, italiar idazle eta kazetaria (j. 1895).
• 1962an desagertua – John Anglin, estatubatuar banku-lapurra, Alcatrazeko kartzelatik ihes egin zuelako ezaguna (j. 1930).
• 1963 – Thích Quảng Đức, vietnamdar Mahayana Budismo monjea, bere buruari su emanda (j. 1897).
• 1964 – Pibul, Thailandiako lehen ministro eta diktadorea (j. 1897).
• 1965 – José Mendes Cabeçadas, Portugalgo presidentea (j. 1883).
• 1967 – Wolfgang Köhler, alemaniar psikologoa (j. 1887).
• 1970 – Aleksandr Kerenski, errusiar politikari sozialdemokrata iraultzailea (j. 1881).
• 1974 –
  • Eurico Gaspar Dutra, Brasilgo presidentea (j. 1883).
  • Julius Evola, italiar filosofo faxista, margolari eta olerkaria (j. 1898).
• 1979 – John Wayne, estatubatuar aktorea (j. 1907).
• 1981 – María Martos, espainiar feminista, Lyceum Clubaren sortzaileetako bat (j. 1888).
• 1984 – Enrico Berlinguer, italiar politikaria (j. 1922).
• 1985 – Karen Ann Quinlan, 21 urterekin koman eroritako estatubatuar emakumea, eutanasiaren debatearen historian garrantzitsua (j. 1954).
• 1988 – Giuseppe Saragat, Italiako 5. Presidentea (j. 1898).
• 1990 – Oldřich Nejedlý, txekoslovakiar futbolaria (j. 1909).
• 1992 – Rafael Orozco Maestre, kolonbiar abeslari, aktore eta musikagilea (j. 1954).
• 1998 – Lucia Valentini Terrani, italiar koloratura-mezzosopranoa (j. 1946).
• 1999 – DeForest Kelley, estatubatuar aktore, gidoigile, olerkari eta abeslaria (j. 1920).
• 2001 – Timothy McVeigh, estatubatuar hiltzailea (j. 1967).
• 2004 – Egon von Fürstenberg, alemaniar moda diseinatzailea (j. 1946).
• 2005 –
  • Vasco Gonçalves, Portugalgo lehen ministroa (j. 1921).
  • Juan Jose Saer, argentinar idazlea (j. 1937).
• 2008 – James Reaney, ingelesezko kanadar poeta eta antzerkigilea (j. 1926).
• 2011 – Marina Vega, kantabriar espioi, borrokalari antifrankista eta nazi harrapatzailea (j. 1924).
• 2012 –
  • Hector Bianciotti, argentinar jatorriko frantziar idazlea (j. 1930).
  • Teófilo Stevenson, kubatar boxeolaria, adituen iritzian historiako boxeolari amateur onena (j. 1952).
• 2013 – Robert Fogel, estatubatuar historialari eta zientzialaria, 1993ko Ekonomiako Nobel Saria (j. 1926).
• 2014 – Rafael Frühbeck, espainiar orkestra-zuzendaria eta musikagilea (j. 1933).
• 2016 – Rudi Altig, alemaniar txirrindularia, Alemanian inoiz izan den onenetakotzat joa (j. 1937).
• 2020 –
  • Emmanuel Issoze Ngondet, Gabongo lehen ministroa (j. 1961).
  • Rosa Maria Sardà, kataluniar umorista, aktore eta telebistako aurkezlea (j. 1941).
• 2023 – Mikio Aoki, Japoniako jarduneko lehen ministroa (j. 1934).

Jaiak eta urteurrenak

• Sehaska egutegiko izendegia: Unai, Unaisa eta Unañe.

Jaieguna, ondoko herrietan:

• Araban: Zalduondo.
• Bizkaian: Erandio, Galdakao (Erletxe), Ortuella (Urioste).
• Zuberoan: Maule (Idauze), Atharratze (Therey)

Kanpo estekak

• Datuak: Q2617
• Multimedia: 11 June / Q2617

Ekainaren 10 | Urteko egutegi | Ekainaren 12