Ellen Eglin

Wikipedia, Entziklopedia askea
Ellen Eglin
Bizitza
JaiotzaWashington, 1849
Herrialdea Ameriketako Estatu Batuak
HeriotzaWashington, 1916 (66/67 urte)
Jarduerak
Jarduerakasmatzailea

Ellen Eglin (1849 – 1890) Estatu Batuetako asmatzaile bat izan zen, garbigailuetarako arropa xukatzeko makina bat asmatu zuena. Ellen Eglin 1849an jaio zen, Washingtonen (D.C.). D.C.-en bizi zen bitartean, Eglinek giltza-ama eta gobernuko langile gisa lan egiten zuen.[1]

Asmakuntza[aldatu | aldatu iturburu kodea]

1800ean, arropa-makina mota berezi bat asmatu zuen: biradera bati lotutako marko batean bi arrabol zituen makina. Arropa bi arrabolen artean elikatzen zen, eta biraderari buelta eman ahala, ura horietatik kanpo egoten zen. Arropa-zukugailu batek egurrezko bi larako bota zituen, bata bestearen gainean, biradera bat erantsita, larakoak biraka ibil zitezen. Arropa eskuekin baino garbitzeko modu askorik ez zegoenean iritsi zen asmakizun hori. Arropa konketan eskuz garbitu ondoren, arropa eskuz bihurritu eta lehortzen utzi behar zen. Ellen konturatu zen ura arroparengandik ateratzeko modu hobea zegoela. Beraz, arropa garbitzeko ekintza hain beharrezkoa goitik behera aldatu zuen zerbait bururatu zitzaion. Prozesu zahar eta luze horren ondorioz, asmakizun eta kontzeptu harrigarri bihurtu zen. Hala ere, Eglinek bere patentea "produktua egin nahi duen pertsona zuri" bati saltzea erabaki zuen 18 dolarren truke. Woman Inventor aldizkariko 1890eko apirileko edizioan, Eglinek hau esan zuen: "Beltza naizela badakizu eta emakume beltz batek asmakizuna patentatu zuela jakingo balukete, emakume zuriek ez lukete xukadera erosiko."[2]

Hurrengo lanak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Arropa-makina saldu ondoren, beste gailu bat patentatzeko itxaropenarekin jarraitu zuen. Berak finantzatzen zuen asmakizun hori, eta patente bat nahi zuen jendeak jakin zezan "asmakizuna emakume beltz baten gisa ezagutuko dela". Eredu berria Emakumearen Asmatzaile Industrialen Nazioarteko Biltzarrean aurkeztu nahi izan arren, ez zuen inoiz patentatu. Izan ere, ez dago jakiterik berak asmakizun hori sortu duenik. Erroldako bulego batean hasi zen lanean. Eglin ez zen oso ohikoa asmatzaile gisa, emakume afroamerikar asmatzaile bakarretakoa baitzen. Madam C.J. Walker eta Sarah Boone bezalako ondorengo asmatzaileentzako bidea zabaldu zuen. Eglinen asmakuntzak arrakasta handia izan zuen arren, oraindik ez dago iturririk bere bizitzako gertaerei buruz.

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  1. (Ingelesez) Ellen Eglin. 2021-03-26 (Noiz kontsultatua: 2021-05-04).
  2. Smith, Charlotte; Patent Centennial Celebration (1891 : Washington, D. C). (1891). The Woman inventor. Washington, D.C., C. Smith (Noiz kontsultatua: 2021-05-23).

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]