Emil Cioran

Emil Cioran
	; Irudi gehiago
Bizitza
Jaiotza	Rășinari (en) , 1911ko apirilaren 8a
Herrialdea	Errumania 1946); Austria-Hungariako Inperioa ; Errumaniako Erresuma
Bizilekua	Paris
Lehen hizkuntza	errumaniera
Heriotza	Parisko 13. barrutia, 1995eko ekainaren 20a (84 urte)
Hobiratze lekua	Montparnasseko hilerria
Heriotza modua	berezko heriotza: zahartzaroa
Familia
Bikotekidea(k)	ikusi Simone Boué (en) ;
Haurrideak	ikusi Aurel Cioran (en) ;
Hezkuntza
Heziketa	Bukaresteko Unibertsitatea 1932) lizentzia : filosofia; Sorbonne Parisko Unibertsitatea ; Berlingo Humboldt Unibertsitatea ; (1933 - 1935)
Hizkuntzak	frantsesa; ingelesa; errumaniera
Jarduerak
Jarduerak	filosofoa, idazlea, eguneroko-idazlea, aforista eta itzultzailea
Enplegatzailea(k)	Andrei Șaguna National College (en)
Lan nabarmenak	ikusi History and Utopia (en) ; The Trouble With Being Born (en) ; A Short History of Decay (en) ;
Jasotako sariak	ikusi Roger Nimier Prix (1977) ; Grand prix de littérature Paul-Morand (1988) ; Prix Sainte-Beuve (1957) ;
Influentziak	Vasili Rozanov, Arthur Schopenhauer, Lao Tzu, Søren Kierkegaard, Friedrich Nietzsche, Fiodor Dostoievski, Georg Simmel, Henri Bergson, Lev Xestov eta Benjamin Fondane
Kidetza	Errumaniar Akademia
Mugimendua	pesimismoa; existentzialismoa; Antiintelektualismoa; Filosofia kontinentala
	cioran.com

Emil Cioran —abizenaren ahoskera: tʃjo.ʁan— (Rășinari, Sibiu, Errumania, 1911ko apirilaren 8a - Paris 1995eko ekainaren 20a), Frantzian Émile Michel Cioran izen-abizenez ezaguna, idazle eta filosofoa izan zen. Obra gehienak frantsesez idatzi zituen.

Ibilbidea

1933an, beka bat jaso zuen Berlingo Unibertsitatean, non Johann Gottlieb Fichte, Hegel, Edmund Husserl, Immanuel Kant, Georg Simmel, Schopenhauer eta Nietzsche egileen lanak ikasi baitzituen. Berlinen erregimen naziaren politikez interesatu zen. Vreme egunkariak zutabe bat eman zion, nazismoaren gaia jorratzeko (non Cioranek aitortu zuen ez zegoela bere garaian politikaririk Hitler baino sinpatikoagoa eta miresgarriagoa, bere ustez), Labana Luzeen Gauari onesten zuela adierazi zuen.

Cioranen lehen liburua, Pe culmile disperírii (hitzez hitz, «Etsipenaren gainean»), Errumanian argitaratu zen 1934an. Batzordearen Saria eta Idazle Gazteen Saria eman zizkioten inoiz argitaratu gabeko idazle gazte batek idatzitako liburu onenetako bati. Dena dela, Cioranek gero ezezko biribila eman zion sariari, hau adierazita: «Oso gaizki idatzitako liburua da, batere estilorik gabea».

Jarraian, Eldarnioen liburua (1935), Errumaniaren eraldaketa (1936) eta Malkoak eta santuak (1937) ere argitaratu ziren Errumanian. Malkoak eta santuak liburuak oso harrera txarra izan zuen, eta argitaratu ondoren, Cioranen amak idatzi zion liburua atzera botatzeko eskatzeko.

Cioran sekula taldeko kide izan ez bazen ere, Errumanian hasi zen Burdinazko Guardiak planteatutako ideiez arduratzen. Eskuin muturreko erakundea zen, eta haren ideologia nazionalistaren alde egin zuen Bigarren Mundu Gerraren lehen urteak arte, nahiz eta ustez haien metodo bortitzak gaitzetsi. Cioranek faxismoa salatu zuen, eta 1970ean adierazi zuen: «Nire gaztaroko erokeriarik okerrena izan zen. Gaixotasun batek sendatzen banau, hura izango da.»

Cioranek gogor berraztertu zuen Errumaniaren eraldaketa bere bigarren edizioan, 1990eko hamarkadan kaleratua, pasarte asko ezabatut, estremista edo «harroputza eta ergela» zela uste baitzuen. Liburuak, bere jatorrizko forman, totalitarismoarenganako begikotasuna adierazten zuen. Cioranek bere garaian idatzitako hainbat artikulutan ere agertzen zen ikuspegia, «urbanizazioa eta industrializazioa goranzko herri baten bi obsesio» gisa ezartzea helburu zuena.

Lanak

Errumanieraz

Pe culmile disperării 1934
Cartea amăgirilor 1936
Schimbarea la faţă a României 1936
Lacrimi şi Sfinţi 1937
Îndreptar pătimaş 1991

Frantsesez

Mon pays/Ţara mea (elebiduna) 1996
Précis de décomposition 1949
Syllogismes de l'amertume 1952
La tentation d'exister 1956
Histoire et utopie 1960
La chute dans le temps 1964
Le mauvais démiurge 1969
De l'inconvénient d'être né 1973
Écartelèment 1979
Exercices d'admiration 1986
Aveux et anathèmes 1987
Cahiers 1997

Ikus, gainera

Frantsesezko literatura

Kanpo estekak

Wikiesanetan badira aipuak, gai hau dutenak: Emil Cioran

(Ingelesez) "Planet Cioran" Webgune ofiziala

Datuak: Q193405
Multimedia: Emil Cioran / Q193405
Aipu famatuak: Emil Cioran