Endroke

Wikipedia, Entziklopedia askea
Chess zhor 26.png
Chess zver 26.png
a8 b8 c8 d8 e8 f8 g8 h8
a7 b7 c7 d7 e7 f7 g7 h7
a6 b6 c6 d6 e6 f6 g6 h6
a5 b5 c5 d5 e5 f5 g5 h5
a4 b4 c4 d4 e4 f4 g4 h4
a3 b3 c3 d3 e3 f3 g3 h3
a2 b2 c2 d2 e2 f2 g2 h2
a1 b1 c1 d1 e1 f1 g1 h1
Chess zver 26.png
Chess zhor 26.png
Erregeen eta dorreen hasierako kokapena. Erregeak adierazitako laukietara mugi daitezke.
Chess zhor 26.png
Chess zver 26.png
a8 b8 c8 d8 e8 f8 g8 h8
a7 b7 c7 d7 e7 f7 g7 h7
a6 b6 c6 d6 e6 f6 g6 h6
a5 b5 c5 d5 e5 f5 g5 h5
a4 b4 c4 d4 e4 f4 g4 h4
a3 b3 c3 d3 e3 f3 g3 h3
a2 b2 c2 d2 e2 f2 g2 h2
a1 b1 c1 d1 e1 f1 g1 h1
Chess zver 26.png
Chess zhor 26.png
Zuriak erregearen aldea endrokatu du (0-0) eta beltzak berriz erreginaren aldea (0-0-0).

Endrokea edota arrokatzea, xakean, erregeak eta bi dorreetako batek parte hartzen duten jokaldi bat da. Xakean jokalariak jokaldi bakar batean bi pieza mugi ahal ditzakeen mugimendu bakarra da. Bere helburua erregea arerioaren erasotik babestea da.

Endrokea honetan datza: Erregea jokalariaren lehen lerroan ezker ala eskuinera bi lauki mugitu eta era berean hura mugitu den aldeko dorrea zeharkatzera doan erregearen hurrengo laukira mugitzea. Honela erregea arrokatua edo endrokatua (gotortua) gelditzen da.

Endrokea burutu ahal izateko ezinbestea da honako baldintzak betetzea:

  • Erregea eta mugituko den dorrearen artean inolako piezarik ez egotea.
  • Jokaldi hori egin arte, partidan zehar bai erregea bai dorrea mugitu gabe izatea.
  • Erregea mehatxatua ez egotea, eta mugimenduan mehatxaturiko laukitik ez pasatzea.

Enroke laburra edo motza esaten zaio erregea bere aldeko dorrerantz mugitzen bada (erregearen aldera), eta enroke luzea erregea beste aldeko dorrerantz mugitzen bada (erreginaren aldera). Notazioari dagokionez, enroke laburra O-O gisa adierazten da, eta luzea berriz O-O-O gisa.

Enrokea XIV. edo XV. mendean gehitu zitzaion europar xakeari, nahiz eta XVIII. menderarte arauak ez ziren guztiz adostu.

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]