Entzefalomielitis mialgiko/neke-sindrome kroniko
Entzefalomielitis mialgiko/neke-sindrome kroniko | |
---|---|
Deskribapena | |
Mota | sindromea, primary immunodeficiency disease (en) eritasuna |
Espezialitatea | neurologia Erreumatologia |
Arrazoia(k) | ezezagun, Human herpesvirus 6, Human herpesvirus 7, Borna disease virus Epstein-Barr birus |
Sintoma(k) | mialgia, artralgia, buruko mina, obnubilation (en) , hotzikara, gaueko izerdialdiak, chronic widespread pain (en) , post-exertional malaise (en) , gongoil linfatikoa, eztarriko mina, elevated tumor necrosis factor (en) , elevated interleukin-2 (en) , elevated interleukin-4 (en) , elevated transforming growth factor-β (en) elevated c-reactive protein (en) |
Azterketa medikoa | miaketa fisiko |
Tratamendua | |
Erabil daitezkeen botikak | venlafaxine (en) , Q10 koentzima, sodium oxybate (en) eta rintatolimod (en) |
Identifikatzaileak | |
GNS-10-MK | G93.3 eta R53.82 |
GNS-9-MK | 780.71 eta 780.79 |
DiseasesDB | 1645 |
MedlinePlus | 001244 |
eMedicine | 001244 |
MeSH | D015673 |
Disease Ontology ID | DOID:8544 |
- Oharra: Wikipediak ez du mediku aholkurik ematen. Tratamendua behar duzula uste baduzu, jo ezazu sendagilearengana.
Neke-sindrome kronikoa, entzefalomielitis mialgikoa/neke-sindrome kronikoa edo esfortzuarekiko intolerantziaren gaixotasun sistemikoa bezala ere ezagutzen dena, gaixotasun kronikoa da, oraindik guztiz ezaguna eta konplexua, eta neke iraunkorra eta zailtasun kognitiboen presentzia ditu ezaugarri, arrazoi argirik gabe.[1][2][3]
Sistema immunitarioan, neurologikoan, kardiobaskularrean eta endokrinoan eragin dezake pixkanaka, eta haren berezitasun kaltegarria da neke bizia, febrikula edo sukarra eragitea, lo ez-indarberritzailea, argiarekiko (fotofobia), soinuarekiko (hiperakusia) eta tenperatura-aldaketekiko intolerantzia, zefalea, giharretako eta artikulazioetako mina, gripe-egoeraren sentsazio iraunkorra, faringitis kronikoa, kontzentratzeko zailtasunak eta hurbileko oroimenaren galera, desorientazio espaziala, estres emozionalarekiko eta jarduera fisikoarekiko intolerantzia, besteak beste.[1][2]
Gaur egun ez dela gaixotasun psikologiko edo psikiatriko bat onartzen dute, baizik eta oinarri organikoa duen nahasmendu bat, eta horren kausa zehatzak oraindik ez dira ezagutzen. Hala eta guztiz ere, funtzionario askok oraindik gaixotasun psikosomatiko gisa tratatzen dute.
Sailkapena
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Fibromialgia, neke kronikoaren sindromea eta lotutako beste sindrome batzuk sentsibilizazio zentraleko sindromeak izeneko kategoriaren barruan barne hartzeko korronte bat dago,[4] non neurona talde batzuen, bereziki minaren sentsazioarekin lotutakoak, hiperkitzikapena gertatzen den. Tesi honen defendatzaileek sentsibilizazio zentraleko sindromeen kontzeptua erabiltzearen alde egiten dute, gaixoengan askotan komorbilitateak eragiten dituzten entzefalomielitis mialgiko eta fibrmialgoa bezalako gaixotasunen azalpena eta diagnostikoa bideratzeko baliagarria izango litzatekeen paradigma berri gisa.[5]
Epidemiologia
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Gaur egun, munduko biztanleriaren %0,5 inguruk gaixotasuna jasaten duela kalkulatzen da, eta sexuen araberako proportzioa emakumeetan gizonetan baino 1,5 handiagoa dela.[6] Gaixotasun hau forma arinetatik hasi eta oso larrietaraino ager daiteke. Komorbilitatean agertzen da fibromialgiarekin, Ehlers-Danlos-en sindromearekin, heste minberaren sindromearekin, Sjögrenen sindromearekin eta sentsibilitate kimiko anizkoitzarekin.[7]
Berez gaixotasun hilgarritzat hartzen ez den arren, litekeena da heriotza asko egotea gaixotasun horren ondorioz; izan ere, gaixo horien heriotzaren kausak bihotz-gutxiegitasunarekin, minbiziarekin edo suizidioarekin lotuta egon ohi dira, eta, beraz, zaila da heriotza horiek jatorrian ezagutzea.[8]
Erreferentziak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- ↑ a b (Ingelesez) Bested, Alison C.; Marshall, Lynn M.. (2015eko azaroa). «Review of Myalgic Encephalomyelitis/Chronic Fatigue Syndrome: an evidence-based approach to diagnosis and management by clinicians» Rev Environ Health (Kanada) 30 (4): 223-49. doi: ..
- ↑ a b (Ingelesez) Burke A Cunha. (2016-2-16). Chronic Fatigue Syndrome. .
- ↑ (Ingelesez) «Myalgic encephalomyelitis: International Consensus Criteria» Journal of Internal Medicina 270 (4): 327-338. 2011ko urria doi: ..
- ↑ (Ingelesez) Yunus, M.B.. (2008). Central sensitivity syndromes: a new paradigm and group nosology for fibromyalgia and overlapping conditions, and the related issue of disease versus illness. .
- ↑ (Ingelesez) Kindler, LL.; et al.. (2011). Central sensitivity syndromes: mounting pathophysiologic evidence to link fibromyalgia with other common chronic pain disorders. .
- ↑ (Ingelesez) Lim, Eun-Jin; Ahn, Yo-Chan; Jang, Eun-Su; Lee, Si-Woo; Lee, Su-Hwa; Son, Chang-Gue. (2020ko abendua). «Systematic review and meta-analysis of the prevalence of chronic fatigue syndrome/myalgic encephalomyelitis (CFS/ME)» Journal of Translational Medicine 18 (1): 100. doi: . ISSN 1479-5876. PMID 32093722. PMC 7038594..
- ↑ (Ingelesez) Clayton, EW. (2015). «Beyond Myalgic Encephalomyelitis/Chronic Fatigue Syndrome: An IOM Report on Redefining an Illness» JAMA 313 (11): 1101–1102. doi: ..
- ↑ (Gaztelaniaz) «Es oficial: la fatiga crónica se cobra su primera víctima» Clarín 2006/06/20.
Kanpo estekak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Artikulu hau medikuntzari buruzko zirriborroa da. Wikipedia lagun dezakezu edukia osatuz. |