Erroseta nebulosa

Wikipedia, Entziklopedia askea
Erroseta nebulosa
Behaketa
Itxurazko magnitudea (V)9
AurkitzaileaLewis Swift
Aurkikuntza-data1871
KonstelazioaMonoceros
Igoera zuzena97,9167 °
Deklinazioa4,9633 °
Izendapenak

Erroseta nebulosa H II eskualde handia eta zirkularra da, Esne Bidearen bandan dagoen Monoceros konstelazioan dagoen hodei molekular erraldoi baten ertzean kokatua. NGC 2244 kumulu irekia (Caldwell 50) oso lotuta dago nebulosarekin, kumuluko izarrak kumuluaren materiaz osatu direlako.

Multzo horrek izendapen hauek ditu Katalogo Orokor Berrian (NGC):

  • NGC 2237 – Nebulosaren zatia (nebulosa osoa izendatzeko ere erabiltzen da).
  • NGC 2238 – Nebulosaren zatia.
  • NGC 2239 – Nebulosaren zatia (John Herschelek aurkitua).
  • NGC 2244 – Nebulosaren barruan dagoen kumulu irekia (John Flamsteed-ek aurkitu zuen 1690ean).
  • NGC 2246 – Nebulosaren zatia.

Ezaugarriak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Kumulua eta nebulosa Lurretik 5.200 argi-urtera daude gutxi gorabehera (nahiz eta distantziaren kalkuluak nabarmen aldatzen diren, 4.900 argi-urtera iritsi arte), eta 130 argi-urte inguru neurtzen dituzte.[1] Izar gazteen erradiazioak nebulosaren atomoak kitzikatzen ditu, eta, ondorioz, nebulosa distirarazten duen erradiazioa igortzen dute. Nebulosaren masa 10.000 bat eguzki-masakoa dela kalkulatzen da.

Uste da O eta B izar-talde bateko izar-haizeak presioa egiten diola hodeiari, eta konpresioa eragiten duela, eta izarrak sortzen dituela nebulosan. Izarren jaiotza hori martxan dago oraindik.

X Izpiko Chandra Behatokiak 2001ean hartutako nebulosaren irudi batek erroseta nebulosaren erdian dauden izar gazte eta beroen gunea behatzeko aukera eman du. Izarrek inguruko gasa 6 milioi kelvin inguruko tenperaturan berotu dute, eta X izpien kantitate handiak igortzen dituzte.

Erroseta nebulosa behatzea[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Izar-kumulua binokularrekin ikus daiteke, eta oso ondo ikus daiteke teleskopio txiki batekin. Nebulosa, berriz, zailagoa da begiz detektatzea, eta handipen txikiko teleskopioa behar du. Behatzeko, zeru iluna behar da, argi-poluziorik gabea. Kolore gorria ez da ikusten begi hutsez, baina bai argazkietan. Nebulosen kolore gorri tipiko hori fluoreszentzia deritzon fenomenoaren bidez hidrogeno atomoak igortzen direnean sortzen da.

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  1. 'Cambridge Deep Sky Companions - The Caldwell Objects' , S.J. O'Meara & P. Moore, Cambridge University Press, ISBN 0-521-82796-5 (2002)

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]