Errusia eta Ukrainaren arteko gas tirabira

Wikipedia, Entziklopedia askea

Errusia eta Ukrainaren arteko gas tirabira hainbat hamarkadaz iraun duen gasaren inguruko tirabira bat izan da.2005az geroztik, Gazprom gas-hornitzaile errusiarrak eta Ukrainako petrolio- eta gas-enpresak (Naftogaz) hainbat liskarretan parte hartu dute. Eztabaida horiek eztabaida komertzial hutsetatik haratago joan dira, Ukrainan zehar garraiatzen diren hornitzaile errusiarren gas naturalaren inportazioen mende dauden Europako herrialde askotan gas naturalaren hornidura mehatxatzen duten gai politiko transnazionalen inguruan.[1]

2005ean, Errusiak alegatu zuen Ukraina ez zela gasagatik ordaintzen ari, baizik eta EBra gasbideetatik esportatzea aurreikusita zegoena desbideratzen ari zela. Ukrainako funtzionarioek hasieran uko egin zioten akusazioari, baina geroago Naftogazek onartu zuen Europako beste herrialde batzuetara bideratutako gas naturala kontserbatzen zela eta nazio-beharretarako erabiltzen zela.[2][3] Eztabaida 2006ko urtarrilaren 1ean iritsi zen punturik gorenera, Errusiak Ukrainako lurraldetik igarotzen ziren gas-hornidura guztiak moztu zituenean.[4] 2006ko urtarrilaren 4an Errusiaren eta Ukrainaren arteko aurretiazko akordioa lortu zen eta hornidura berrezarri zen. Egoera lasaitu zen 2007ko urrira arte, orduan hasi baitziren Ukrainako gas-zorren gaineko eztabaida berriak. Horren ondorioz, 2008ko martxoan gas-hornidura murriztu zen. 2008ko azken hilabeteetan, harremanak estutu egin ziren, Ukraina eta Errusia Ukrainaren zorrei buruz ados jarri ezin izan zirenean.

2009ko urtarrilean, desadostasun horrek etenaldiak eragin zituen Europako nazio askotan, eta Europako hemezortzi herrialdek Errusiatik Ukrainan zehar garraiatutako gas-horniduren murrizketa garrantzitsuak edo osoak jakinarazi zituzten.[5][6] 2009ko irailean, bi herrialdeetako funtzionarioek adierazi zuten egoera kontrolpean zegoela eta ez zela beste gatazkarik izango gai horren inguruan, Ukrainako 2010eko lehendakaritza-hauteskundeetara arte behintzat.[7][8][9] Hala ere, 2009ko urrian beste desadostasun bat gertatu zen Ukrainak Errusiatik 2010ean inportatuko zuen gas kantitateari buruz. Ukrainaren asmoa zen 2010ean gas gutxiago inportatzea, ekonomiaren atzeraldia zela eta industriak zituen beharrak murriztearen ondorioz; hala ere, Gazpromek azpimarratu zuen Ukrainak kontratuko betebeharrak bete eta aldez aurretik adostutako gas-kopuruak eskuratuko zituela.[10]

2010eko ekainaren 8an, Stockholmeko arbitraje-auzitegi batek ebatzi zuen Naftogazek 12.100 milioi metro kubiko itzuli behar dizkiola RosUkrEnergori. RosukrEnergo Suitzan egoitza duen enpresa da, eta Gazpromek %50eko partaidetza kontrolatzen du. Errusiak 2009an Ukrainatik igarotzen ziren gasbideetatik gasa lapurtzea leporatu zion.[11][12] Ukrainako zenbait goi-funtzionariok adierazi zuten itzulera "ez zela azkarra izango".[13]

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  1. ↑ EU reaches gas deal with Ukraine. BBC News 1 August 2009.
  2. ↑ Ukraine gas row hits EU supplies. BBC 1 January 2006.
  3. ↑ Ukraine 'stealing Europe's gas'. BBC 2 January 2006.
  4. ↑ Ukraine takes extra Russian gas. BBC 24 January 2006.
  5. ↑ 18 countries affected by Russia-Ukraine gas row. Reuters 7 January 2009.
  6. ↑ Cendrowicz, Leo. (9 January 2009). «Russia-Europe Gas Spat Ends—For Now» Time.
  7. ↑ Ukraine says has good winter gas stocks for Europe. Reuters 7 September 2009.[Betiko hautsitako esteka]
  8. ↑ There are no controversies on gas issues between Ukraine and Russia. UNIAN 8 September 2009.
  9. ↑ Gazprom sees political risk to Ukraine gas payments. Reuters 12 September 2009.
  10. ↑ Ukraine, Russia's Gazprom disagree on 2010 imports. Kyiv Post 8 October 2009.
  11. ↑ Ukraine to remain without gas because of RosUkrEnergo? | Events. Mignews.com.ua.
  12. ↑ Бойко обещает как-то удовлетворить Фирташа. Minprom.ua.
  13. ↑ Бойко объяснил Фирташу, что газ он быстро не получит | Украинская правда. Pravda.com.ua 2010-06-13.

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

"https://eu.wikipedia.org/w/index.php?title=Errusia_eta_Ukrainaren_arteko_gas_tirabira&oldid=9558383"(e)tik eskuratuta