Errusiako elizetako bitxien konfiskatzea

Errusiako elizetako bitxien konfiskatzea
Mota	confiscation (en)
Data	1922ko otsailaren 23a
Herrialdea	Errusiako Sobietar Errepublika Sozialista Federatiboa

1922an, Errusiako elizetatik bitxiak konfiskatzea Errusiako Sobietar Errepublika Sozialista Federatiboko gobernu boltxebikeak egin zuen, 1921-1922ko Errusiako goseteari aurre egiteko^[1]. 1922an, estatuko agintariek metal preziatuak eta elizetako harribitxiak kendu zituzten. Konfiskazioa edo soilik helburu liturgikoa duten objektuak kentzea (kaliza sakratuak), kleroaren posizio oso ahulean utzi zuena, kongregazioaren erresistentzia eragin zuen. Elizgizonak elizako bitxiak kentzeko erresistentzia antolatu zuten, eta, beraz, kanpainaren ondorioz kleroaren aurkako errepresioa ere hasi zen.

Gertakariak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

1918ko otsailaren 5ean, gobernu sobietarrak Eliza Estatutik eta Elizaren Eskolatik bereizteko Dekretua aldarrikatu zuen. Dokumentu horren arabera, Errusiako Eliza Ortodoxoaren eta beste erakunde erlijioso batzuen jabetza guztiak, lurrak, lokalak eta elizako tresnak barne, nazionalizazionazionalizatu egin ziren eta Estatuaren jabetza izatera pasa ziren. Dekretuaren arabera, berariaz helburu liturgikoetarako erabiltzen ziren eraikinak eta objektuak, tokiko edo erdiko estatu-boterearen dekretu berezien arabera, kasuan kasuko elkarte erlijiosoen erabilera askerako ematen ziren^[2]^[1]. Dekretuak Errusiako Elizako agintariak atsekabetu zituen. 1918ko otsailaren 28an, Tikhon Patriarkak eta Errusiar Elizaren Sinodoak mezu bat igorri zuten kleroari dekretuaren aurkako borroka has zezan proposatzeko. Mezuaren arabera, Eliza eta bere ondasunak babesteko, beharrezkoa zen sindikatuak (kolektiboak) antolatzea eliztarren eliza guztietan, leku sakratuak eta Elizaren ondasunak usurpaziotik babestu behar baitzituzten. Fededun batzuk aurre egiten saiatu ziren Estatuaren ordezkariek eliza eta monasterio en jabetzaren inbentarioa egin zutenean^[3]^[4]. Erresistentzia zapaldua izan zen, eta erresistentziako ekintzaileek akusatuen aulkian amaitu zuten (Samarin-Kuznetsov epaiketa)^[5].

1921ean gosetea hasi zen Errusian. Atzerrian ogia erosteko baliabideak behar ziren, baina Sobiet Errepublikak ez zituen. Elizetan bildutako balioen zati bat horretarako erabiltzea pentsatu zen. 1922ko otsailaren 23an, Errusia osoko Batzorde Exekutibo Zentralak dekretu bat eman zuen "elizetako bitxiak konfiskatzeari buruz"^[6]. Dekretuak sobietar boterearen tokiko organoei agintzen zien elizetatik urre, zilar eta harribitxizko produktu guztiak kentzeko eta Gosedunei Laguntzeko Funts Zentralera transferitzeko^[1]. Tikhon Patriarkak elizetako bitxiak kentzearen aurka egin zuen. Elizako tresnak, eliz kanonen arabera, Jainkoarenak eta Elizarenak zirela uste zuen, eta fededunei mezu bat igorri zien 1922ko otsailaren 28an. Mezuan, objektu sakratuak konfiskatzea debekatu zuen, helburu liturgikoetarako erabiltzen ez direnak, eta ekintza honi "svyatotatstvo" deitu zion, gauza sakratuen lapurreta. Patriarkaren arabera, ekintza horregatik laikoak eskumikatu egin behar dira, eta elizgizonak duintasunetik kanporatu. Bere iritzia oinarritzeko, patriarkak apostoluen 73. kanona eta Protodeutera Kontzilioaren 10. kanona aipatu zituen^[7].

Patriarkaren mezuaren ondorioa boterearen ordezkarien eta fededunen arteko liskarra izan zen. Borroka armaturik ospetsuena Shuyan gertatu zen. Hemen, egurrezko hesolaz armaturiko fededun andana bat saiatu zen botere-ordezkariei elizako bitxiak hartzen ez uzten, gosetuei laguntzeko. Agintariek tiro egin zuten, eta 4 pertsona hil eta hainbat zauritu ziren. Shuyako gertakarien ondoren, epaiketak egin ziren, eta akusatuen aulkian agertu ziren gertaeretan zuzenean parte hartu zutenak eta Tikhon Patriarka mezuaren egile gisa.

1922ko maiatzaren 26an amaitu zen Errusiako elizetatik bitxiak erretiratzeko enpresa, gosetuei laguntzeko. The New York Timesen arabera, zortzi apaiz, bi laiko eta emakume bat hiltzera kondenatu zituzten Moskun 1922ko maiatzaren 8an, Elizaren altxorren errekisaren aurka egiteagatik.