Edukira joan

Estoniako fauna

Wikipedia, Entziklopedia askea

Estonia Itsaso Baltikoan dagoen herrialde txiki eta basotsua da. Eremu palearktiko lurtarreko Euro-Siberiako eskualdearen zati bat da, Ipar Atlantikoko itsas ekorregio epelean dagoena.[1]

Fitogeografikoki, Estonia Erdialdeko Europako eta Ekialdeko Europako eremuen artean partekatzen da, Eskualde Zirkunborealaren barnean, eremu Borealaren barnean. WWFren arabera, Estoniako lurraldea baso misto sarmatikoen ekorregioari dagokio.

Estoniako populazio urriak eta baso-eremu handiek Europako katamotz, basurde, hartz arre eta altze talde handiak irautea ahalbidetu dute, beste animalia batzuen artean.[2] Estoniak 200 otso-populazioa inguruko duela uste da, eta 100 eta 200 arteko tarte optimoa baino pixka bat handiagoa dela uste da.[3][4] Estoniako hegaztien ezaugarri nagusiak itsas hegazti arraroak dira, hala nola Stellerreko eiderra (Polysticta stelleri), fronte zuriko antzara nanoa (Anser erythropus) eta kuliska buztanbeltza (Limosa limosa), hezeguneetako hegaztiak, hala nola istingor handia(Gallinago media), lehorreko eremu zabaleko hegaztiak, hala nola, giloia (Crex crex) eta karraka europarra (Coracias garrulus) eta hegazti harrapari handiak, arrano pikarta esaterako (Aquila clanga). Estoniak bost parke nazional ditu, iparraldeko kostaldeko Lahemaa Parke Nazionala barne, handiena dena. Soomaa Parke Nazionala, Pärnu eta Viljandi artean, hezeguneengatik da ezaguna. Käina Badiako Hegazti Erreserba eta Matsaluko Parke Nazionala (Ramsarko Hitzarmenaren arabera nazioarteko garrantzia duen hezegunea) bezalako erreserbak ere ezagunak dira bertakoen eta turisten artean eta hegazti-bizitza ugaria biltzen dute.[5]

Orein gorriak Estoniako ungulatu arruntenak dira.

Hartz populazio handienak Estoniako ipar-ekialdean aurki daitezke, Ida-Viru konderrian eta Lääne-Viru konderrian.[6] Sobietar Okupazio garaian animaliek jazarpen handia jasan zuten eta ondoren behera egin zuten hartz, katamotz eta otsoen kopuruek. Babesa jaso ondoren, haragijale handienen kopuruek goia jo zuten 1990eko hamarkadaren hasieran, baina, harrezkero, pixka bat jaitsi dira maila horietatik, ehizaren presioa handitu egin delako. 2008an, Estonian 620 hartz arre, 760 katamotz eta 135 otso inguru bizi ziren. [1] 2010. urtearen hasieran, ungulatu handien kopuruak hauek ziren: 48.040 orein gorri (2009an baino 63.000 gutxiago), 11.741 altze europar, 2.831 orein gorri eta 22.642 basurde. [2]

Hegaztien artean arrano beltzak eta zikoina zuriak aurkitu daitezke. Dozena bat parke nazional eta gune babestu inguru daude, horien artean Lahemaa Parke Nazionala, herrialdeko parkerik handiena, iparraldeko kostaldean. Soomaa Parke Nazionala, Pärnutik gertu, bere antzinako hezeguneengatik da ezaguna. Käina Badiako Hegazti Erreserba eta Matsaluko Natura Erreserba (Ramsarko Hitzarmenaren arabera nazioarteko garrantzia duen hezegunea) bezalako erreserbak ere ezagunak dira.

Hurrengo taulan, aukeratutako ornogabe-taldeen espezie-kopuruen ikuspegi orokorra ematen da.[7]

Taldea Espezie ezagunak Zenbatetsitako espezie-kopurua
Ameboideak 68 140
Flagelatuak 89 200
Apigorpua 13 50
Ziliophora 176 300
Belakiak 3 6
Hidrozoa 5 8
Eszifozooak 3 3
turbellaria 55 200
Monogenea 73 40
Digenea 110 130
Zinta-zizareak 106 130
Gastrotricha 6 40
errotatoria 230 500
Nematodoa 200 500
Nematomorpha 1 5
Kinorhyncha 1 3
Acanthocephala 14 40
Nemertea 4 10
Priapulida 1  ?
Poliketoa 6  ?
Oligotxeta 103 200
Briozoa 7 15
Gastropodoak 74 80
Bibalbioak 62 70
krustazeo 326 356
Araknidoak 786 2055
Miriapodoak 38 50
Tardigradoak 1 50
Intsektuak ~10000 20000-21000


Erreferentziak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]
  1. Spalding, M.D., et al. "Marine Ecoregions of the World: A Bioregionalization of Coastal and Shelf Areas". Bioscience Vol. 57 No. 7, July/August 2007
  2. Systematic list of Estonian mammals. .
  3. (Estonieraz) Laupäeval algab hundijaht. 2008-01-25.
  4. (Estonieraz) Keskkonnainfo: hunt. .
  5. «ESTONIA TRAVEL & ECO TOURISM FACTS» www.birdlist.org (kontsulta data: 2025-04-12).
  6. «status2» web.archive.org 2007-10-10 (kontsulta data: 2025-04-12).
  7. Eesti Loodus (Ed. A. Raukas), Tallinn, Valgus & Eesti Entsüklopeediakirjastus 1995


Kanpo estekak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]