Edukira joan

Eudoxia

Wikipedia, Entziklopedia askea
Beste esanahi batzuen berri izateko, ikus: «Eudoxia (argipena)»


Eudoxia
Bizitza
Jaiotza439 (egutegi gregorianoa)
Herrialdea Antzinako Erroma
HeriotzaJerusalem, 471 (egutegi gregorianoa) (31/32 urte)
Familia
AitaValentiniano III.a
AmaLizinia Eudoxia
Ezkontidea(k)Huneriko
Paladio
Seme-alabak
Haurrideak
Jarduerak

Eudoxia edo Eudozia (438/439Jerusalem, 471/472) Valentiniano III.a enperadorearen eta Lizinia Eudoxiaren alaba izan zen. Bandaloen erregina izan zen.

Ravennako gortean hezi zuten. Valentiniano III.a enperadorearen eta Genseriko erregearen arteko bake itun batengatik, Eudoxia, txikitatik, hiruzpalau urte zituenetik, Hunerikorekin ezkontzeko erabakia hartu zuten[1], Afrikako iparraldean erresuma bat ezarri zuen Genseriko bandaloen erregearen semearekin. Huneriko Ravennara eraman zuten bahitu gisa urte batzuz[2]. Oraindik printzea, lehen aldiz (451 baino lehen) printzesa bisigoda batekin ezkondu zen, Teodoriko I.a erregearen alabarekin.

Aita Valentiniano III.a hil ondoren, Petronio Maximo Mendebaldeko Augusto izendatu zuten. Petronio Maximok Eudoxiaren eta Genserikoren semearen arteko ezkontza-konpromisoa hautsi nahi izan zuen, Paladio semearekin (zesar titulua zuena) ezkontzeko[2]. Mugimendu horrek Erromatar Inperioak bandaloekin zuen estatu-ituna haustea eragin zuen.

Mendeku hartzeko, Lizinia Eudoxiak Genseriko deituko du Italiara, eta Erroma 455. urtean arpilatzen du. Petronio Maximo hil, eta Eudoxia eta haren alabak Genserikok hartutako milaka bahituen artean daude eta Kartagora eramaten dituzte.

Afrikan, Eudoxia Hunerikorekin ezkondu zen 460 aldean, eta harekin Hilderiko izeneko seme bat izan zuen. Teodosiar leinuko oinordeko amaren aldetik eta bandaloen tronuaren oinordeko aitaren aldetik, ia berrogei urte bizi izan zen Konstantinoplako gortean. Amak ez zuen hazten ikusi.

Genserikok bere erraina erabili zuen Ekialdeko enperadore erromatarrak atsekabetzeko eta gerra-aitzakiak aurkitzeko. Leon I.ari leporatu zion Lizinia Eudoxiaren ondasunak konfiskatu izana, Eudoziarentzat eta, beraz, Hunerikorentzat eskubidea ezarriz[3]; errainaren ezkonsaria emateko eskatu zuen, eta amaren eta ahizparen bahisaria. Zazpi urtez preso Afrikan, Lizinia Eudoxia eta Plazidia 462. urtean askatu zituzten. Konstantinoplako gortean hartu zituzten[4].

472. urtean, Hunerikok Eudoxia zapuztu egin zuen[5]. Senarra ortodoxoak jazartzen hasten denean, Eudoziak ihes egin zuen eta Jerusalemera joan zen bizitzera[6]. Han hil zen, bere amona Elia Eudoziaren hilobia bisitatu ondoren[7].

Teodosio II.aren eta Elia Eudoziaren biloba izan zen, amaren aldetik, eta Konstantzio III.a eta Gala Plazidiarena aitaren aldetik.

Bere aita Valentiniano III.a Mendebaldeko enperadore erromatarra izan zen, 424 eta 455 urteen artean, eta ama Lizinia Eudoxia, Teodosio II.aren alaba bakarra.

Plazidiaren ahizpa izan zen, Mendebaldeko enperadore erromatar Anizio Olibrio enperadorearen emaztea.

Hunerikorekin ezkondu zen, bandaloen eta alanoen erregearekin, 477 eta 484 artean, Genserikoren seme eta oinordekoarekin.

Hilderikoren ama izan zen, bandaloen eta alanoen erregea 523 eta 530 artean.

Erreferentziak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Kanpo estekak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]