Eugeni d'Ors

Eugenio D'Ors 1927an.

Eugenio d'Ors Rovira (Bartzelona, 1881eko irailaren 28a - Vilanova i la Geltrú, 1954ko irailaren 25a ) Kataluniako filosofo eta idazlea izan zen.

Biografia

Zuzenbidea eta filosofia ikasi zituen Bartzelonan, Parisen eta Madrilen. XX. mendearen hasieran Katalunian sortu zen noucentisme kultura higikundearen teoriko nagusia izan zen. Haren lan aipagarriena artea, politika, literatura eta beste gai askori buruzko glosa, iruzkin, saiakera eta kontakizun-bilduma bat da (Glossari, 1906), geroago gaztelaniaz jarraitu zuena Nuevo glosario (1921-30) eta Novísimo glosario (1934-35) liburuetan. Xènius ezizenez izenpetu zituen lan asko. D´Orsek klasizismoaren proportzioa eta lainotasuna hobetsi zituen modernismoaren gehiegikeria dionisiakoaren aurrean. Kataluniako Mankomunitatean kargu batzuk izan ondoren (1917-20), katalanismoarekin hautsi eta espainiar zentralista baten alde egin zuen. 1927an Real Academia Españolako kide izendatu zuten, eta beste kargu batzuen artean, Madrilgo Unibertsitateko kulturaren historiako irakaslea (1933) eta Espainiako Institutuko idazkaria (1937) izan zen. D´Orsen teoria filosofikoa El secreto de la filosofía (1947) liburuan jasoa dago, eta arteari buruzko liburu nagusiak Tres horas en el museo del Prado (1922) eta Lo barroco (1936) ditu. Beste obra batzuk: La ben plantada (1911), Gualba la del mil veus (1935).

Lan hautatuak

Katalanez

• La fi d'Isidre Nonell, 1902 (eleberria)
• Gloses de quaresma, 1911
• La ben plantada, 1911
• Gualba la de mil veus, 1911
• Oceanografia del tedi, 1918
• La vall de Josafat, 1918
• Gloses de la vaga, 1919

Gaztelaniaz

• Estudios de arte (1932)
• Introducción a la vida angélica. Cartas a una soledad, 1939
• Novísimo glosario (1946)
• El secreto de la filosofía, 1947
• La verdadera historia de Lidia de Cadaqués, 1954

Erreferentziak

Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Eugeni d'Ors