Euskal Herriko Antolamendu Administratiboa

Wikipedia, Entziklopedia askea
Euskal Herriko Antolamendu Administratiboa
Euskal Herria
Goiburua: "Zazpiak Bat"


Geografia
HiriburuaIruñea
, parametroa ez da «latitude,longitude» baliozkoa
Administrazioa
EAEko lehendakariaIñigo Urkullu
Demografia
Bestelako informazioa


Euskal Herriko Antolamendu Administratiboa da Euskal Herriak gaur egun duen antolamendu politiko eta administratiboa, kontuan hartuz zazpi herrialdeek duten banaketa[1]. Euskal Herria Europako herrialde bat da[2]. Pirinio mendien mendebaldean kokatua, Frantzia eta Espainiaren arteko muga egiten duen mendilerroan, eta Bizkaiko golkorantz zabaltzen dena.

Euskal Herriak zazpi herrialde hauek barne hartzen ditu: Araba, Bizkaia, Gipuzkoa, Lapurdi, Nafarroa Beherea, Nafarroa Garaia eta Zuberoa.

Euskal Autonomia Erkidegoa

Euskal Autonomia Erkidegoa[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Sakontzeko, irakurri: «Euskal Autonomia Erkidegoa»


Gaur egun Bizkaia, Gizpuzkoa eta Araba Euskal Autonomia Erkidegoaren barruan daude, hiru herrialdetako bakoitzak bere erakunde publikoak mantendu dituen arren.

Lehendakaria[aldatu | aldatu iturburu kodea]

EAEko lehendakaria Iñigo Urkullu da.

Eusko Jaurlaritza[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Sakontzeko, irakurri: «Eusko Jaurlaritza»

Eusko Jaurlaritza Euskal Autonomia Erkidegoko gobernua da, hau da, ArabaBizkaia eta Gipuzkoa herrialdeetan du eskumena. Eusko Jaurlaritzaren egoitza nagusia Arabako hiriburu Gasteizko Lakua auzoan dago; hortik dator maiz Lakuako Gobernua ezizenez ere aipatzea.

Eusko Legebiltzarra[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Sakontzeko, irakurri: «Eusko Legebiltzarra»

Eusko Legebiltzarra EAEko legeak eratzen eta eztabaidatzen dituen erakundea da. Euskal Autonomia Erkidegokobiztanleak ordezkatzen ditu, eta gaur egun 75 eserleku ditu: 25 eserleku, autonomia erkidegoa osatzen duen herrialde bakoitzeko (ArabaBizkaia eta Gipuzkoa). Lau urtean behin, Euskal Autonomia Erkidegoko herritarrek sufragio unibertsalarenbitartez hautatzen dituzte 75 legebiltzarkide horiek.

Nafarroa Garaia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Sakontzeko, irakurri: «Nafarroa Garaia»
Nafarroa Garaia

Nafarroa Garaiari gaur egun Nafarroako Foru Komunitatea izaera eman dio Espainiako ordenamenduak.

Lehendakaria[aldatu | aldatu iturburu kodea]

NFK-ko lehendakaria María Chivite da.

Nafarroako Gobernua[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Sakontzeko, irakurri: «Nafarroako Gobernua»

Nafarroako Gobernua Nafarroako Foru Erkidegoko gobernua da, eta Iruñean du egoitza nagusia. Historikoki, eta 1982. urtea arte, Foru Diputazioa edo Foru Aldundia izenez ere ezagutu izan da, Nafarroako Foru Hobekuntzan zehaztuta dagoenez. Lehendakaria Parlamentuak aukeratzen du; eta Parlamentua, Nafarroa Garaiko herritarrek, lau urtetik behin egiten diren foru hauteskundeetan.

Nafarroako Parlamentua[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Sakontzeko, irakurri: «Nafarroako Parlamentua»

Nafarroako Parlamentua —Nafarroako Gorteak izenez ere ezaguna— da Nafarroako Foru Erkidegoaren eremuko botere legegilearen ganbera bakarra. Parlamentuaren betebeharrak dira, Foru Hobekuntzaren Legeari jarraituz, nafarrak ordezkatzea, legeak eta aurrekontu orokorra onartzea eta Nafarroako Lehendakaria kontrolatzea.

Egun, 50 ordezkarik dute eserlekua Parlamentuan. Legegintzaldiak lau urtekoak dira, eta parlamentari guztiak batera hautatzen dira, barrutirik gabe.

Euskal Hirigune Elkargoa[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Sakontzeko, irakurri: «Euskal Hirigune Elkargoa»
Euskal Hirigune Elkargoa

Euskal Hirigune Elkargoa (EHE) (frantsesez Communauté d'agglomération du Pays basque - CAPB eta gaskoieraz Comunautat d'Aglomeracion deu País Basco - CAPBIpar Euskal Herri osoa hartzen duen hirigune elkargoa da, egituraketa administratibo bateratua lortzeko eratutako erakundea. Erakunde honek izaera administratiboa berria du, Elkargoaren barneko udalerriei eskumen gehiago emanez. Horretarako, jada Frantziako lurralde egituraketa eta zuzenbidean dauden hirigune elkargoahiri elkargoa edo herri elkargoa deritzoten entitateez baliatzea gogoeta egin zen.

Lehendakaria[aldatu | aldatu iturburu kodea]

EHEko lehendakaria Jean Rene Etxegarai da.

Euskal Hirigune Elkargoko kontseilua[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Sakontzeko, irakurri: «Euskal Hirigune Elkargoa»

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]