Wikipedia, Entziklopedia askea
Euskaraz erabiltzen diren hotsak Nazioarteko Alfabeto Fonetikoaren (NAF) hurrengo ikurren bidez irudikatu ohi dira:[1] [2] [3] [4] [5]
Kontsonanteak
NAF
Adibidez
Ahoskuntza
NAF
Adibidez
Ahoskuntza
b
b at
n
n ire
β̞
alab a [a]
ɲ
ikurrin a
c
kutt un
ñ arro
d
d oa
p
p iztu
ð̞
ad ar [a]
pʰ
ph ake[b]
f
f oru
r
urr e [c]
ɡ
g auak
ʁ
ɣ̞
heg o [a]
ɾ
zaur i [d]
h
h amar[e]
ʁ̞
j
j akintsu[f]
s̺
us o
x
s̻
z eru
ɟ
ondd o
ʃ
x ehe
k
k e
t
t alde
kʰ
kh ate[b]
tʰ
ath ari [b]
l
l agun
t͡s̺
urrets u
ʎ
zail enak
t͡s̻
aitz in
gill otina
t͡ʃ
tx imist
ɟʝ
ih eslari
ʒ
mendij e [g]
m
m aisu
↑ a b c Bokalartean eta beste zenbait testuingurutan herskari ahostunak hurbilkari egiten dira.[2] [6]
↑ a b c Herskari hasperendunak Zuberoa [7] [8] eta Amikuzen [5] gordetzen dira, gutxienez.
↑ Iparraldean [ʁ] ebakitzen da, frantsesezko r bezala.[5] Hegoaldean [r] egiten da, gaztelaniazko rr bezala.[9]
↑ Iparraldean [ʁ̞] ebakitzen da, frantsesezko r leuna bezala.[5] Hegoaldean [ɾ] egiten da, gaztelaniazko r bezala.[10]
↑ Iparraldean /h/ ahostuna da bokal artean ([ɦ]).[11] Hegoaldean ez dago /h/rik gaur egun.
↑ Gipuzkoaren eta Bizkaiaren ahoskera [x] da, gaztelaniazko j bezala. Nafarroako , Arabako eta Iparraldeko ahoskera [j] da, gaztelaniazko y ren antzekoa.
↑ Bizkaieraz eta Zubereraz .
↑ Zubereraz aitzineko bokal itxi biribildua, Amikuzeraz erdiko bokal itxi biribildua.[5]
↑ a b c d Bokal sudurkariak gaur egun zubereraz soilik aurki daitezke, lau guztira.[12]
↑ (Ingelesez) Hualde, José Ignacio; Ortiz de Urbina, Jon. (2003). A grammar of Basque. de Gruyter Mouton ISBN 978-3-11-089528-5 . PMC 858861869 . (Noiz kontsultatua: 2021-01-12) .
↑ a b (Ingelesez) Hualde, José Ignacio. (1991). Basque phonology. Routledge ISBN 0-415-05655-1 . PMC 22767008 . (Noiz kontsultatua: 2021-01-12) .
↑ Oñederra, Miren Lourdes. (2004). Fonetika fonologia hitzez hitz. E.H.U., Argitalpen Zerbitzua = U.P.V., Servicio Editorial ISBN 84-8373-659-4 . PMC 433371647 . (Noiz kontsultatua: 2021-01-12) .
↑ (Ingelesez) Hualde, José Ignacio; Lujanbio, Oihana; Zubiri, Juan Joxe. (2010). «Goizueta Basque» Journal of the International Phonetic Association 40 (1): 113–127. doi :10.1017/S0025100309990260 . ISSN 0025-1003 . (Noiz kontsultatua: 2021-01-12) .
↑ a b c d e (Ingelesez) Egurtzegi, Ander; Carignan, Christopher. (2020). «An acoustic description of Mixean Basque» The Journal of the Acoustical Society of America 147 (4): 2791-2802. doi :10.1121/10.0000996 . ISSN 0001-4966 . (Noiz kontsultatua: 2021-01-12) .
↑ (Ingelesez) Nadeu, Marianna; Hualde, José Ignacio. (2015-09). «Biomechanically conditioned variation at the origin of diachronic intervocalic voicing» Language and Speech 58 (3): 351–370. doi :10.1177/0023830914554727 . ISSN 0023-8309 . (Noiz kontsultatua: 2021-01-13) .
↑ Gaminde, Iñaki; Hualde, José Ignacio; Salaberria, Jasone. (2002). «Zubereraren herskariak: azterketa akustikoa» Lapurdum 7 : 221–236. doi :10.4000/lapurdum.1000 . ISSN 1273-3830 . (Noiz kontsultatua: 2021-01-12) .
↑ Mounole, Céline. (2004). «Zubererazko herskarien azterketa akustikoa» ASJU 38 (1): 207-248. ISSN 0582-6152 . (Noiz kontsultatua: 2021-01-12) .
↑ Gaminde, Iñaki; Etxebarria, Aintzane; Eguskiza, Naia; Romero, Asier; Iglesias, Aitor. (2017). «Dardarkari anizkunaren aldakortasunaz» FLV 123 : 29–63. ISSN 0046-435X . (Noiz kontsultatua: 2021-01-13) .
↑ Gaminde, Iñaki; Romero, Asier; Eguskiza, Naia; Etxebarria, Aintzane. (2016). «Dardarkari bakunaren alofonoez testu irakurrietan» FLV 121 : 121–140. ISSN 0046-435X . (Noiz kontsultatua: 2021-01-13) .
↑ (Gaztelaniaz) Egurtzegi, Ander. (2013). Diferentes tipos de aspiración en vasco (con análisis espectrales del dialecto suletino actual). in: Iberia e Sardegna. Legami linguistici, archeologici e genetici dal Mesolitico all'Età del Bronzo ., 151–169 or. ISBN 9788800744492 . (Noiz kontsultatua: 2021-01-12) .
↑ (Ingelesez) Egurtzegi, Ander. (2015). «Different distributions of contrastive vowel nasalization in Basque» Loquens 2 (1): e017. doi :10.3989/loquens.2015.017 . ISSN 2386-2637 . (Noiz kontsultatua: 2021-01-12) .
Euskarari buruzko artikuluak
Euskalkien mapa
Egizu klik euskalki bakoitzaren lurraldean haren orrialdera joateko.
Ezkerraldeko mapan 2011. urtean euskaraz ulertzen zutenen kopurua ageri da, herriz herri.
> % 80 > % 60 > % 40
> % 20 > % 0