Euskararen hotsak

    Gehitu loturak
    Wikipedia, Entziklopedia askea

    Euskaraz erabiltzen diren hotsak Nazioarteko Alfabeto Fonetikoaren (NAF) hurrengo ikurren bidez irudikatu ohi dira:[1][2][3][4][5]

    Kontsonanteak
    NAF Adibidez Ahoskuntza NAF Adibidez Ahoskuntza
    b bat n nire
    β̞ alaba[a] ɲ ikurrina
    c kuttun ñarro
    d doa p piztu
    ð̞ adar[a] pʰ phake[b]
    f foru r urre[c]
    ɡ gauak ʁ
    ɣ̞ hego[a] ɾ zauri[d]
    h hamar[e] ʁ̞
    j jakintsu[f] s̺ uso
    x s̻ zeru
    ɟ onddo ʃ xehe
    k ke t talde
    kʰ khate[b] tʰ athari[b]
    l lagun t͡s̺ urretsu
    ʎ zailenak t͡s̻ aitzin
    gillotina t͡ʃ tximist
    ɟʝ iheslari ʒ mendije[g]
    m maisu
    Bokalak
    NAF Adibidez Ahoskuntza
    a gela
    e eder
    i nire
    o aho
    u hiru
    y hirü[h]
    ʉ
    ã orɡã[i]
    ũ ardũ[i]
    ỹ hügü̃[i]
    ĩ lĩ[i]
    . gauak [ɡau.ak] Silaba muga markatzen du

    Oharrak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

    1. ↑ a b c Bokalartean eta beste zenbait testuingurutan herskari ahostunak hurbilkari egiten dira.[2][6]
    2. ↑ a b c Herskari hasperendunak Zuberoa[7][8] eta Amikuzen[5] gordetzen dira, gutxienez.
    3. ↑ Iparraldean [ʁ] ebakitzen da, frantsesezko r bezala.[5] Hegoaldean [r] egiten da, gaztelaniazko rr bezala.[9]
    4. ↑ Iparraldean [ʁ̞] ebakitzen da, frantsesezko r leuna bezala.[5] Hegoaldean [ɾ] egiten da, gaztelaniazko r bezala.[10]
    5. ↑ Iparraldean /h/ ahostuna da bokal artean ([ɦ]).[11] Hegoaldean ez dago /h/rik gaur egun.
    6. ↑ Gipuzkoaren eta Bizkaiaren ahoskera [x] da, gaztelaniazko j bezala. Nafarroako, Arabako eta Iparraldeko ahoskera [j] da, gaztelaniazko yren antzekoa.
    7. ↑ Bizkaieraz eta Zubereraz.
    8. ↑ Zubereraz aitzineko bokal itxi biribildua, Amikuzeraz erdiko bokal itxi biribildua.[5]
    9. ↑ a b c d Bokal sudurkariak gaur egun zubereraz soilik aurki daitezke, lau guztira.[12]

    Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

    1. ↑ (Ingelesez) Hualde, José Ignacio; Ortiz de Urbina, Jon. (2003). A grammar of Basque. de Gruyter Mouton ISBN 978-3-11-089528-5. PMC 858861869. (Noiz kontsultatua: 2021-01-12).
    2. ↑ a b (Ingelesez) Hualde, José Ignacio. (1991). Basque phonology. Routledge ISBN 0-415-05655-1. PMC 22767008. (Noiz kontsultatua: 2021-01-12).
    3. ↑ Oñederra, Miren Lourdes. (2004). Fonetika fonologia hitzez hitz. E.H.U., Argitalpen Zerbitzua = U.P.V., Servicio Editorial ISBN 84-8373-659-4. PMC 433371647. (Noiz kontsultatua: 2021-01-12).
    4. ↑ (Ingelesez) Hualde, José Ignacio; Lujanbio, Oihana; Zubiri, Juan Joxe. (2010). «Goizueta Basque» Journal of the International Phonetic Association 40 (1): 113–127. doi:10.1017/S0025100309990260. ISSN 0025-1003. (Noiz kontsultatua: 2021-01-12).
    5. ↑ a b c d e (Ingelesez) Egurtzegi, Ander; Carignan, Christopher. (2020). «An acoustic description of Mixean Basque» The Journal of the Acoustical Society of America 147 (4): 2791-2802. doi:10.1121/10.0000996. ISSN 0001-4966. (Noiz kontsultatua: 2021-01-12).
    6. ↑ (Ingelesez) Nadeu, Marianna; Hualde, José Ignacio. (2015-09). «Biomechanically conditioned variation at the origin of diachronic intervocalic voicing» Language and Speech 58 (3): 351–370. doi:10.1177/0023830914554727. ISSN 0023-8309. (Noiz kontsultatua: 2021-01-13).
    7. ↑ Gaminde, Iñaki; Hualde, José Ignacio; Salaberria, Jasone. (2002). «Zubereraren herskariak: azterketa akustikoa» Lapurdum 7: 221–236. doi:10.4000/lapurdum.1000. ISSN 1273-3830. (Noiz kontsultatua: 2021-01-12).
    8. ↑ Mounole, Céline. (2004). «Zubererazko herskarien azterketa akustikoa» ASJU 38 (1): 207-248. ISSN 0582-6152. (Noiz kontsultatua: 2021-01-12).
    9. ↑ Gaminde, Iñaki; Etxebarria, Aintzane; Eguskiza, Naia; Romero, Asier; Iglesias, Aitor. (2017). «Dardarkari anizkunaren aldakortasunaz» FLV 123: 29–63. ISSN 0046-435X. (Noiz kontsultatua: 2021-01-13).
    10. ↑ Gaminde, Iñaki; Romero, Asier; Eguskiza, Naia; Etxebarria, Aintzane. (2016). «Dardarkari bakunaren alofonoez testu irakurrietan» FLV 121: 121–140. ISSN 0046-435X. (Noiz kontsultatua: 2021-01-13).
    11. ↑ (Gaztelaniaz) Egurtzegi, Ander. (2013). Diferentes tipos de aspiración en vasco (con análisis espectrales del dialecto suletino actual). in: Iberia e Sardegna. Legami linguistici, archeologici e genetici dal Mesolitico all'Età del Bronzo., 151–169 or. ISBN 9788800744492. (Noiz kontsultatua: 2021-01-12).
    12. ↑ (Ingelesez) Egurtzegi, Ander. (2015). «Different distributions of contrastive vowel nasalization in Basque» Loquens 2 (1): e017. doi:10.3989/loquens.2015.017. ISSN 2386-2637. (Noiz kontsultatua: 2021-01-12).

    Ikus, gainera[aldatu | aldatu iturburu kodea]

    Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]


    Euskara
    Euskarari buruzko artikuluak
    Euskalkien mapa
    Euskararen
    historia
    Pidginak eta
    pagadolektoak
    Euskal literatura
    Euskalgintza eta
    politika
    XX. mendera
    arte
    XX. mendea-
    Gaur
    Hedabideak
    Bestelakoak
    BizkaieraGipuzkeraNafarreraNafarreraLapurteraLapurteraBehe nafarreraZubereraArabako euskaraEkialdeko nafar euskalkiaEuskalkiak koldo zuazo 2008.png
    Irudi honen inguruan

    Egizu klik euskalki bakoitzaren lurraldean haren orrialdera joateko.

    Euskara EH 2011.svg

    Ezkerraldeko mapan 2011. urtean euskaraz ulertzen zutenen kopurua ageri da, herriz herri.

         > % 80     > % 60     > % 40

         > % 20     > % 0

    "https://eu.wikipedia.org/w/index.php?title=Euskararen_hotsak&oldid=8747103"(e)tik eskuratuta