Fabiola Gianotti

Wikipedia, Entziklopedia askea
Fabiola Gianotti


CERNeko Director General of CERN (en) Itzuli

2016ko urtarrilaren 1a -
← Rolf-Dieter Heuer (en) Itzuli
Bizitza
Jaiotzako izen-deiturakFabiola Gianotti
JaiotzaErroma, 1960ko urriaren 29a (63 urte)
Herrialdea Italia
Hezkuntza
HeziketaMilango Unibertsitatea
(ezezaguna - 1989) Doktoretza
Hezkuntza-mailaDoktoretza
Hizkuntzakitaliera
Jarduerak
Jarduerakfisikaria
Enplegatzailea(k)CERN  (1996 -  2015eko abenduaren 31)
CERN  (1996 -
CERN  (2016ko urtarrilaren 1a -
Lan nabarmenak
Jasotako sariak
KidetzaLinzeen Akademia
Ameriketako Estatu Batuetako Zientzien Akademia Nazionala
Frantziako Zientzien Akademia
Academia Europaea (en) Itzuli
Royal Society
Zientzien Pontifize-Akademia
Royal Academy of Science, Letters and Fine Arts of Belgium (en) Itzuli
press.cern…
IMDB: nm4535452 Edit the value on Wikidata

Fabiola Gianotti (Erroma, 1960ko urriaren 29a)[1] partikula fisikari italiarra da. Nazioarteko Hadroi Talkagailu Handian egindako ATLAS esperimentuaren bozeramaile ohia eta Ikerketa Nuklearrerako Europako Kontseiluaren (CERN) zuzendaria da (postu horretara iritsi den lehen emakumea da gainera).[2]

Biografia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Partikula esperimentalen Fisikan doktore bihurtu zen Fabiola Gianotti, Milango Unibertsitatean 1989an. CERN Kontseiluaren Fisika Sailean ikerlaria da 1996tik eta hainbat laborategi esperimentuetan aritu da: WA70, UA2, ALEPH eta ATLAS —nazioarteko kolaborazio horren bozeramailea izan zen 2009 eta 2013 artean— eta, CMS esperimentuaren bozeramaile zen John Incandelarekin batera, ofizialki iragarri zuten Higgs bosoiaren aurkikuntza 2012an, CERNeko lan mintegi batean.[3][4][5] 2013ko abuztuan Edinburgoko Unibertsitateko ohorezko katedraduna bihurtu zen.[6]

Accademia Nazionale dei Lincei akademiako kide da eta Ameriketako Estatu Batuetako Zientzia Akademia Nazionaleko atzerriko kide laguna ere bada[7][8].

Hainbat unibertsitateetan honoris causa doktore izendatu dute: Upsalakoak, Lausanako École Polytechnique Fédérale de Lausana (EPFL), Montrealgo unibertsitateak, Oslokoak eta Edinburgekoak, besteak beste.[9][10][11][12][13]

2013an Italiako Fisika Elkarteak Enrico Saria eman zion[14] eta 2014an Italiako Errepublikaren Merituaren Ordenako Gurutze Handiaren Zaldun izendatu zuen Cavaliere di Gran Croce dell'ordine al merito della Repubblica, Giorgio Napolitano Italiako Errepublikaren presidenteak.[15]

2011n, The Guardian egunkariak (Erresuma Batua) munduko 100 emakume inspiratzaileenen zerrendan sartu zen; 2012an, urteko bosgarren pertsonalitate izendatu zuen Time aldizkariak (AEB); 2013an, Forbes aldizkariak (AEB) eragin handiko 100 emakumeen artean ipini zuen eta AEBetako Foreign Policy (AEB) aldizkariak munduko pentsalari globalen artean aipatu zuen.[16][17][18][19]

Fabiola Gianotti, gainera, Ban Ki-moon Nazio Batuen Erakundeko idazkari nagusiaren Zientzia Kontseiluaren kidea da.[20]

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  1. ↑ «SCHEDA DEL SOCIO ACCADEMICO: Fabiola Gianotti». In Accademia Nazionale dei Lincei.. .
  2. ↑ Del Rosso, Antonella. (2014-12-12). Fabiola Gianotti signs her contract as CERN's new Director-General». In Bulletin Issue: 51/2014 & 52/2014 & 01/2015 & 02/2015, Mon 15 Dec 2014. CERN.. (Noiz kontsultatua: 2021-03-13).
  3. ↑ «ATLAS makes a smooth changeover at the top».
  4. ↑ «Passing the torch at ATLAS».
  5. ↑ «4th July 2012, Seminar at CERN»
  6. ↑ «Honorary Professor: Fabiola Gianotti». In The University of Edinburgh.. .
  7. ↑ «Honorary Professor: Fabiola Gianotti». In University of Edinburgh.. .
  8. ↑ «National Academy of Sciences Members and Foreign Associates Elected»
  9. ↑ «14 individuals to receive honorary degree from McGill».
  10. ↑ «Teknik och naturvetenskap utser hedersdoktorer».
  11. ↑ «EPFL awards Fabiola Gianotti honorary doctorate».
  12. ↑ «Honorary graduates 2014/15».
  13. ↑ «Fabiola Gianotti: The Higgs boson and our life»
  14. ↑ «Premio "Enrico Fermi"»
  15. ↑ «Fabiola Gianotti».
  16. ↑ «Top 100 women: science and medicine»
  17. ↑ «Runner-Up: Fabiola Gianotti, the Discoverer».
  18. ↑ «#83 Fabiola Gianotti».
  19. ↑ «François Englert, Peter Higgs, and Fabiola Gianotti».
  20. ↑ «The members of the Scientific Advisory Board»

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

"https://eu.wikipedia.org/w/index.php?title=Fabiola_Gianotti&oldid=9195958"(e)tik eskuratuta